O'zbekiston respublikasi axborot texnologiyalari va kommunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi muhammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti kommutatsiya va marshrutizatsiya

Tortilgan adolatli navbat (WFQ): Weighted Fair Queing (WFQ) trafikni 
avtomatik ravishda oqimlarga (flows) bo'lib yuboradi. Jimlik bo'yicha ularning soni 
256 ga teng, ammo o'zgarishi mumkin. Agar oqimlar, navbatlarga nasbatan ko'p 
bo'lsa, bitta navbatga bir nechta oqimlar joylashtiriladi. Paketni oqimga (tasniflash) 
tegishligi ToS asosida manbaning manzili, qabul qiluvchining IP- manzili, manbaning 
porti va qabul qiluvchining porti (IP protokol) asosida aniqlanadi. Har bir oqim alohida 
navbatni ishlatadi. 
WFQ ni (Scheduler) qayta ishlovchi mavjud oqimlar orasidagi yulakni teng (fair 
- adolati) bo'lishni ta'minlaydi. Buning uchun foydalanadigan yo'lak oqimlar soniga 
bo'linadi va har biri teng qismni oladi. Undan tashqari, har bir oqim o'z vazniga 
(weight) ega. Oqimning vazni qayta ishlovchi tomonidan shunday hisobga olinadi. 
Demak WFQ qo'shimcha ravishda ToS ni hisobga olib, foydalanish mumkin bo'lgan 
o'tkazuvchanlik qobiliyatini avtomatik ravishda adolatli taqsimlaydi. IP imtiyozlari 
katta oqimlar - katta o'tkazish yulagini oladi. IP imtiyozlari bir xil bo'lgan oqimlarda 
ToS teng o'tkazish yo'lagini oladi. Yuklama oshgan taqdirda yuklanmagan yuqori 
25 

---

imtiyozli oqimlar o'zgarishsiz faoliyat ko'rsatadi, past imtiyozli yuqori yuklang anlari 
esa - cheklanadi. 
WFQ bilan RSVP birga ishlaydi. Jimlikda WFQ past tezlikli interfeyslarda 
yoqilgan bo'ladi. 
Ixtiyoriy avvaldan aniqlangan tortilgan algoritm (WRED): Weighted 
Randam Early Detection (WRED) paketlarga har xil darajada xizmat ko'rsatish ularni 
tashlab yuborish ehtimoliga bog'liq holda taqdim etadi va IP - imtiyoz maydonidagi 
qiymatga asosan RED mexanizmini ko'rsatkichlarini tanlab o'rnatishni ta'minlaydi. 
Boshqacha aytganda, WRED algoritmi bir tipga tegishli bo'lgan paketlarni tezroq 
tashlab yuborishni va qolgan barcha paketlarni kamroq tashlab yuborishni ko'zda 
tutadi.