O’zbekiston respublikasi davlat soliq qo’mitasi huzuridagi fiskal institut

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI DAVLAT SOLIQ QO’MITASI HUZURIDAGI FISKAL INSTITUT

Byujet hisobi fanidan
Oraliq nazorat ishi

Mavzu: Byujet hisobi fanining mazmuni, predmeti va usullari

Bajardi: BHA 01-21 Guruh talabalari
Abdusalomov Alisher
Adhamov Bobir
Arifov Ma’rufjon

Reja: 1.Byujet hisobi fanining mazmuni, predmeti va obyekti 2. Byujet hisobi nazoratining maqsad va vazifalari 3. Byujet hisobi va nazoratining usullari va funktsiyalari 4. Byujet hisobi va nazoratini tashkil etishning alohida hususiyatlari

Ushbu taqdimotda biz byujet hisobi, uning mazmuni maqsad va vazifalari hamda uni tashkil e’tishning alohida husiyatlarini ko’rib chiqamiz.

Byujet hisobi fanining mazmuni, predmeti va obyekti

Byujet hisobi- byujet tizimi byujetlarini ijro etishda hisobga olinadigan, pulda ifodalangan aktivlar va majburyatlarning, shuningdek mazkur aktivlar va majburyatlarni o’zgartiruvchi operatsiyalarning holati to’g’risidagi ahborotni to’plash ro’yxatdan o’tkazish va umumlashtirishning tartibga solingan tizimi

Byujet hisobining predmeti
Bu byujet ijrosi jarayonida byujet mablag’lari va ularning manbaalari harakatiga oid iqtisodiy mi=unosabatlar majmuasidir
Byujet hisobi Davlat byujeti, davlat maqsadli va boshqa byujetdan tashqari jamg’armalari byujeti ijrosi bo’yicha yuritiladi va byujetlar ijrosi holati haqida ma’lumotlarni shakllanishini taminlaydi

Byujet hisobi ikki turga bo’linadi

Byujet obyektlari

- Byujet daromad va xarajatlari
- Byujet pul mablag’lari va ssudalari
- Xisoblashuv bo’yicha mablag’lar, aylanma kassa mablag’lari
- Moliyaviy hamda nomoliyaviy aktivlar
- Moliyaviy natijalar
- Moliya xo’jalik faolyati jarayonlari
Byujet subyektlari
Byujetni ijro etuvchi moliya va nazorat organlari
- Moliya vazirligi
- Davlat soliq qo’mitasi
- Markaziy bank
Byujet hisobi nazoratining turlari
Dastlabki nazorat- bunda reja dastur, va smetalarning tuzilishi nazoratdan o’tkaziladi
Joriy nazorat- Maxsus organlar tomonidan tezkor amalga oshirilib turiladi
Keyingi nazorat- bu o’tgan davrdagi faolyatini tekshirishdir xo’jalik faolyatini kompleks taftish etish yoki moliyaviy audit
Byujet hisobi nazoratining maqsad va vazifalari
Byujet hisobini yuritishdan maqsad- foydalanuvchilarga byujet ijrosi jarayoni bo’yicha to’liq hamda aniq buxgalteriya va moliyaviy axborotlarni shakllantirib berishdan iborat
Byujet ijrosi jarayonida nazoratning maqsadi- byujet ijrosi amalga oshirish va natijalarini shakllantirishni xaqqoniyligini aniqlash va taxliliy axborotlarni shakllantirishdan iborat
Hujjatlarni tekshirish hajmiga qarab
2
Nazoratning maqsadga yo’naltirilganligi va predmetiga qarab
Yoppasiga nazorat
Tanlov asosida nazorat
Kompleks nazorat
Mavzuli nazorat
Muqobil nazorat
Byujet hisobi va nazorat usullari

• ko‘chmas mulkni realizatsiya qilishdan olinadigan daromadlar
• investitsiya pay fondlarining investitsiya paylarini realizatsiya qilishdan (shu jumladan to‘lanishidan) olinadigan daromadlar;

• xizmatlari, axborotga ishlov berish xizmatlari ko‘rsatishdan, shuningdek ilmiy-tadqiqot va tajriba-konstruktorlik ishlarini amalga oshirishdan olinadigan daromadlar;
• xodimlarni taqdim etishga oid xizmatlardan olinadigan daromadlar;

• 1 — 11-bandlarida ko‘rsatilgan daromadlarga o‘xshash bo‘lgan boshqa daromadlar;
• boshqa daromadlar

Byujet hisobi va nazoratining Funktsiyalari
Nazorat funktsiyasi- orqali byujet mab’lag’laridan maqsadli foydalanish mulklarni saqlanishi, tayinlanishi bo’yicha sarflanishi tizimi yo’lga qo’yiladi
Axborot funktsiyasi- orqli moliyaviy hisobotlar asosida byujet ijrosi jarayonida daromadlar, byujet xarajatlari maqsadli yo’nalishi, natijalar bo’yicha ma’lumotlar shakllanadi

Byujet hisobi va nazoratini tashkil etishning alohida hususiyatlari

• Byujet tasnifi asosida hisobning tashkil etilishi ( ‘’O’zbekiston RespublikasI Byujet tasnifini qo’llash bo’yicha 2146 sonli yo’riqnoma’’ 11.10.2010)
• Byujet ijrosini nazorat qilinishi
• Xarajatlar smetasi ijrosini nazorat qilinishi
• Davlat byujeti g’azna ijrosi sharoitida hisobni tashkil etilishi va yuritilishi
• Hisobda kassa va haqiqiy harajatlarning yuritilishi
• Byujet tashkilotlarida soha hususiyatlari bo’yicha hisob va nazoratning tashkil etilishi

Xulosa

Xulosa qilib shuni aytishimiz mumkunki davlat byujetini to’g’ri tashkil etish uning qonuniy asosda yuritilishini taminlash eng asosiy vazifalardan biri hisoblanadi. Byujet taqsimotini to’g’ri olib borish mamlakatning kerakli sohalarini rivojlantirish, ularning moddiy taxnik bazasini yaxshilash, iqtisodiyotning rivoji uchun muhim omil hisoblanadi. Byujet ijrosining nazorati ham keng ko’lamda olib borilishi, chekka hududlarda ham uning ijrosini taminlanishi ustuvor vazifa hisoblanadi. Mamlakatimizni yanada rivojlantirish har birimizning oldimizdagi muhim vazifa hisoblanadi bunga befarq bo’lmaylik

Foydalanilgan adabiyotlar

1. O’zbekiston RespublikasI Byujet tasnifini qo’llash bo’yicha 2146 sonli yo’riqnoma’’ 11.10.2010. Byujet kodeksi.

2. Ostanaqulov M byujet hisobi darsli. Talqin 2008

Internet saytlari

www.gov.uz

www.lex.uz

www.mf.uz

Rahmat