O’zbekiston respublikasi davlat statistika qo’mitasi kadrlar malakasini oshirish va statistik tadqiqotlar instituti

Kriptovalyuta birjalari – elektron raqamli pullar – kriptovalyutalar bo’yicha pul 
o‘tkazmalarini amalga oshiradigan birjalar 
Token yoki Tanga - Blokcheynlar bilan ishlovchi turli loyihalar chiqaradigan 
boshqa turdagi kriptovalyuta. 
«Mayning» – bu kompyuter tizimlarining hisoblash quvvatlarini kriptovalyutaning 
tranzaktsiyalari 
zanjirini 
xosil 
qilish 
uchun 
ishlatilish 
jarayonidir. 
Kriptovalyutalarning emissiyasi xuddi shu mayning (kriptovalyuta tangalarini 

---

589 
qidirib toppish, qo’lga kiritish) tamoili asosida amalga oshiriladi. Boshqacha qilib 
tushuntirganda, mayning (mayning) – shirlangan dasturiy kodni raqamlar 
varuatsiyasini tanlash yordamida topishga erishishdir. Mayning jarayoni 
blokcheynga kiritiladigan ma’lumotlar bloki zanjirini hisoblab topishdir, 
deyishimiz ham mumkin. Tizimning barcha talablarga javob beradigan Yangi 
ma’lumotlar blogini hisoblab topish va uni tashkil etgani uchun maining bilan 
shug’ullanuvchi inson – mayner bir qancha kriptovalyutalar birligi ko’rinishidagi 
mukofotlanuvni oladi. Ushbu kriptovalyuta esa o’z navbatida, istalgan turdagi 
valyutaga (dollar, evro, iyen, von va boshqalarga) konvertatsiya qilinib olinishi 
mumkin. Shuni ham hisobga olish kerakki, har bir kriptovalyuta blogini hosil 
qilishga bir vaqtning o’zida jahon miqyosida bir qancha maynerlar kurash olib 
boradilar. Komp’yuteri eng tez va kuchli bo’lgan maynergina bu kurashda yutib 
chiqadi va tegishli mukofitni qo’lga kiritadi. Mayning jarayonini sodda xolda 
komp’yuter tomonidan murakkab masalalarni hal qilish jarayoni deb tushuntirish 
ham mumkin. Har bir masalani yechganlik uchun mayner elektron pullarga 
ekvivalent bo’lgan ma’lumotlar paketini oladi. Ushbu bloklar asta sekin yig’ilib, 
bir butun dasturiy kodga aylanadilar va ularning ma’lum bir guruhi 
kriptovalyutaning ma’lum bir birligini hosil qiladi.