O‘zbekiston respublikasi ichki ishlar vazirligi a k a d e m I y a

 
Mustaqil tayyorgarlik uchun savollar 
1. Axborot xavfsizligi tushunchasi nimani anglatadi? 
2. Axborot xavfsizligining qanday tashkil etuvchilari mavjud? 
3. Axborot xavfsizligi milliy xavfsizlik tizimida qanday o‘rin tutadi? 
4. Axborot xavfsizligining zamonaviy konsepsiyasi nima? 
5. Axborot xavfsizligiga tahdid deganda nima tushuniladi? 
6. Axborotni muhofaza qilishning qanday usullari va turlari mavjud?
7. Axborotni muhofaza qilish qanday obyektlarga ega? 
8. Axborotni muhofaza qilish vositalariga nimalar kiradi?
9. Axborotni muhofaza qilish tizimlari qanday vazifani bajaradi? 
10. Axborot xavfsizligi va ma’lumotlarni himoyalash bo‘yicha qanday 
me’yoriy-huquqiy hujjatlar mavjud? 
11. Axborotni muhofaza qilish sohasida qanday xalqaro standartlar 
mavjud? 
 

---

31 
 
II. AXBOROTLARNI TEXNIK HIMOYALASH 
2.1. Texnik vositalar bilan himoyalanadigan axborotlarning turlari. 
2.2. Axborot chiqib ketish texnik kanallarining tasnifi va tarkibi. 
2.3. Obyektlarni kuzatish, signallarni eshitish va tutib olishning asosiy 
usul va tamoyillari. 
2.4. Axborotlarni injener-texnik himoyalash. 
 
Hozirgi kunda ma’lumotlarni texnik himoyalash masalasi dolzarb 
vazifalardan biriga aylangan.
Ma’lumotlarni himoyalashning texnik vositalariga mexanik, elektro-
mexanik, elektron-mexanik, optik, akustik, lazer, radio, radiolokatsion va 
boshqa qurilmalar hamda himoyalanadigan obyektga borish yo‘lini 
to‘sishga mo‘ljallangan tizim va binolar kiradi. 
Ma’lumotlar va obyektlarni himoyalash uchun murakkab va 
takomillashgan usullaridan foydalaniladi. 
Tashkilotlardagi ma’lumotlarni elektron qayta ishlash markazlari 
kuchli elektromagnit nur manbai bo‘lgan obyektlardan uzoqda joylashgan 
bo‘lishi va atrofi devor bilan o‘ralishi kerak. Nazorat zonasini kuzatish 
televizion, radiolokatsiyali, lazerli, optik, akustik va boshqa umumiy 
pultga ulangan tizim orqali amalga oshirilishi mumkin.
Axborot xavfsizligi muammosi tashkiliy chora-tadbirlar va talablar, 
axborot tizimlaridan foydalanish va loyihalash bosqichlarida hal qilinadi. 
Ular orasida himoyalanayotgan axborot tizimi joylashgan obyektni 
qo‘riqlash muhim o‘rinni egallaydi. Bunda hisoblash texnika vositalaridagi 
ma’lumotlarni o‘g‘irlashni oldini oladigan va qiyinlashtiradigan, axborot 
tashuvchilar, shuningdek aloqa liniyalaridan va axborot tizimidan ruxsat 
berilmagan foydalanishni man etadigan tegishli qo‘riqlash postlari, texnik 
vositalar o‘rnatiladi.