О`збекистон республикаси олий ва о`рта махсус та`лим вазирлиги

6-модуль. Инсоннинг динамик антропометрик тавсифлари. 
12-мавзу. 
Хиротехника. 
Гавда 
қисмларининг 
 
ҳаракат 
амплитудаси. 
Ўтказиш 
маникенлари. 
Меҳнат 
ҳаракатларининг 
аксариятини инсон қўллари билан бажаради. Инсон қўллари (аниқроғи 
қўлларнинг 
панжалари) 
ёрдами 
билан 
ўзаро 
таъсирда 
бўлган 
элементларнинг 
оқилона 
шаклларини 
яратиш 
муаммо 
билан, 
эргономиканинг амалий фани - хиротехника (грекча cheir – қўл)
шуғулланади. 
13-мавзу. Транспорт воситасининг манзарани кўздан кечириш 
хоссаси.Ўринларнинг назорат нуқтаси. Кўздан кечириш нуқталари. 
Трактор ҳайдовчиси ишчи ўрнидан туриб атрофни кўздан кечириши алоҳида 
аҳамиятга эга бўлади, чунки тракторлар ёрдамида бажариладиган кўплаб 
технологик операсиялар, машиналар ишчи органлари, ғилдираклар ва 
ўрмаловчи занжирларнинг бошқа нарсаларга нисбатан жуда аниқ ҳолатини, 
шунингдек машинанинг ҳаракат траекториясини аниқ сақлаб туришни талаб 
қилади.
14-мавзу.Бошқарув 
органларини 
лойиҳалаш 
ва 
уларни 
жойлаштиришга қўйилган асосий талаблар .Бошқарув органларининг 
ҳайдовчига нисбатан жойлашуви. Бошқарув органлари оператор машинага 
бошқарув таъсирини ўтказиши учун мўлжалланган ва улар орасида боғловчи 
халқа вазифасини бажаради. Улар ёрдамида бошқарув объектлари бўлган 
бажарувчи органларини ҳаракатга келтириш (кескични мослаштириш, 
экскаватор чўмичини кўтариш ва ҳ.) амалга оширилади. 
7-модуль. Ахборот тасвирлаш воситалари 
15-мавзу.
 
Ахборотни тасвирлаш воситаларига талаблар. АТВ 
таснифи. Маълумотларни кодлаш. Маълумотни акс эттирувчи 
индивидуал воситалар. Энг умумий кўринишда автомобил ва тракторни 
бошқариш унинг ҳаракат траекториясини ва тезлигини, ҳайдовчи бошқариш 
объектидан ва атроф-муҳитдан ўзининг туйғу органлари орқали оладиган 

---

6 
ахборотнинг асосида, бошқариш органларнинг ёрдами билан, узлуксиз 
созлаш жараёнидан иборат бўлади. Бу ахборотни олишнинг асосий канали - 
кўриш. 
16-мавзу. Асбоблар панелининг умумий жойлашуви. Асбоблар