Rol – shaxsga nisbatan shunday tushunchaki, uning anik bir xayotiy vaziyatlardagi xukuk va burchlaridan iborat xarakatlari majmui.
Tarbiya – shaxsning uz iva uz sifatlari tugrisidagi tasavvurlarning shakllanish jarayoni.
Refleksiya – odamning uzgalarga karab, guyoki o‘zini oynada ko‘rganday tasavvur kilishi.
«Men» obrazi – shaxsning o‘zi, uz xulk – atvori xususiyatlari, jamiyatdagi mavkeini tasavvur kilishidan xosil bo‘lgan obraz.
O‘z – o‘ziga nisbatan baho – turli sifatlar va shaxsning orttirilgan tajribasi, shu asosda yotgan yutuklarga bog‘liq xolda turlicha bo‘lishi mumkin. Ya’ni, Ayni biror ish, yutuk yuzasidan ortib ketsa, boshkasi ta’sirida, aksincha pastlab ketishi mumkin.
O‘z – o‘ziga nisbatan baxoning past bo‘lishi – atrofdagilarning shaxsga nisbatan talablarining uta ortikligi, ularni uddalay olmaslik, turli xil e’tirozlarning doimiy tarzda bildirilishi, ukish, ish va muomaladagi omadsizliklarning okibati.
O‘z – o‘ziga nisbatan baxoning o‘ta yuqoriligi – shaxs yutuklari va undagi sifatlarning boshkalar tomonidan sun’iy burttirilishi, nourin maktovlar, turli kiyinchiliklarni chetlab utishga intilish tufayli shakllanadigan jarayon.
Realistik baho – shaxsni urab to‘rganlarning urinli va asosli baxolari, real samimiy munosabatlarining maxsuli bo‘lib, shaxs bu munosabatlarni ilk yoshligidanok xolis kabo‘l kilishga, uz vaktida tugrilashga urgatilgan bo‘ladi.
Referent guruh – shaxs uchun etalon, ibratli xisoblangan insonlar guruxi.
O‘zi – o‘zi bilan dialog – shaxsning boshkalar bilan bo‘ladigan tashki dialoglar asosida rivojlanadigan o‘zi bilan o‘zi gaplashish kobiliyati.
Ijtimoiylashuv yoki sotsializatsiya – xar birimizning jamiyatdagi uni kachon va kanday sharoitlarda paydo bo‘lgani, jamiyatga kushilib yashaganimizning psixologik mexanizmlari.
Ijtimoiylashuv yoki sotsializatsiya – inson tomonidan ijtimoiy tajribani egallash va xayot – faoliyat jarayonida uni faol tarzda uzlashtirish jarayonidir.
Do'stlaringiz bilan baham: |
