O‘zbekiston respublikasi oliy ta’lim fan va innovatsiyalar vazirligi termiz davlat universiteti xorijiy filologiya fakulteti roman-german tillar kafedrasi 70230101-lingvistika (nemis tili)

NEMIS TILIDA GRAMMATIK KOMPETENSIYA VA UNING RIVOJLANTIRISHNING NAZARIY ASOSLARI
Jamiyat rivojlanishining ushbu davrida, axborotlashtirish davrida ta'limning rivojlanayotgan ijtimoiy ishlab chiqarish darajasiga muvofiqligi zarur. Buning uchun ta'limning vazifalarini qayta ko'rib chiqish kerak, ya'ni o'quv jarayonida zamonaviy axborot texnologiyalaridan foydalanish asosida mutaxassislarni tayyorlash sifatini oshirish; o'qitishning faol usullarini qo'llash va natijada o'quv faoliyatining ijodiy va intellektual tarkibiy qismlarini oshirish; o'qitishning axborot texnologiyalarini talabaning individual xususiyatlariga moslashtirish, ya'ni ta'limni axborotlashtirish kanaliga o'tkazish.
II BOB. FILOLOG TALABALARGA NEMIS TILIDA GRAMMATIK KOMPETENSIYANI SHAKLLANTIRISHDA AKTDAN FOYDALANISH METODIKASI

• Axborot-kommunikatsiya texnologiyalari (AKT) pedagogik texnalogiyalardan biridir va grammatik ko'nikmalarini o'rganish va ko'paytirishda o'ziga xos kasblarga ega. AKT, o'quvchi va o'qituvchi o'rtasidagi aloqani kuchliroq va samaraliroq qilish uchun mo'ljallangan. Bu texnologiyalar orqali o'quvchilar grammatik ko'nikmalarini egallashda o'zlashtirish, turli til elementlarini ta'lim qilish, yanada ko'p va bir qanchalik tinglash va ko'rishni oshirishga ulguradi. AKT, turli taxlil qiluvchi, o'rganish, sintez, tahlil qilish va yaratish kasblarni o'z ichiga oladi. Misol uchun, odatda grammatik ko'nikmalari taxlil qilish va tahlil qilish kasblariga muvofiq korinishda, grammatikning o'zini o'rganish va sintez kasblari bilan birlashtirish uchun qo'llaniladi. Pedagogik texnalogiyalarning standart qurilmalari (LMS va CMS) ham, AKT-ni samarali tarzda ishlatishni ta'minlash uchun mo'ljallangan. Bu qurilmalar orqali, o'qituvchilar ma'lumotlarini va grammatik ko'nikmalarini amalga oshirish va o'zlashtirish uchun virtual daraxtlar, yorliqlar va ma'lumotlar bazalarini yaratishadi.

Grammatik kompetensiyani shakllantirishda AKT va pedagogik texnalogiya haqida ma’lumot quyidagi bosqichlarda o’tadi:
1. Tahlil: Bu bosqichda, grammatik kompetensiyalarni shakllantirish uchun AKT va pedagogik texnalogiyalar o'z axborot-kommunikatsiya aniqlovchi (AKA) kategoriyalari to'g'risida tahlil qilinadi.
2. Plan: Ushbu bosqichda, AKT va pedagogik texnalogiyalarni o'zgartirish va ularni grammatik ko'nikmalarni o'rganish uchun qo'llashning o'zgaruvchan plani tayyorlanadi. Qo'shimcha malumotlar, grammatik ko'nikmalar va o'quvchilarning muhimlik darajasi ham ko'rsatiladi.
3. Ta'lim usullari: Bu bosqichda o'qituvchi, o'quvchilarning QAM modeli (o'rganish, amalga oshirish va ma'lumotlarni yodga oluvchi) asosida o'rganishini ta'minlash markaziy holatda usullarni rag'batlantirish kerak.
4. O'quv tizimi: Bu bosqich, sezilarli, muhim va zo'rsil tushunchalarni integratsiya qilish uchun virtual tizimni o'rganishni o'z ichiga oladi. Daraxtlar, testlar va boshqa pedagogik usullar bu bosqichda mazmunli xajimlar sifatida ko'rib chiqiladi.
5. Taqvim: Taqvim bo'yicha, darsning AGK-analiziga va ma'ruza militarisatsiyasiga asoslangan amaliy darajani aniqlagan holda, bir nechta yangi usullarni ilgari surish va ularni javob beradigan virtual taqvimni shakllantirish kerak.
6. Baholash: Ushbu bosqichda, grammatik tekshirishlar o'rganiladi va bu tekshirishlar ni tahlil qilishda AKT va o'quv-usullari uchun ta'lim manbalari yaratishda yordam beradi.