O’zbekistоn respublikasi оliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligi

2.4. Bir va ikki o`lchamli massivlarga doir misol va masalalar yechish

Venn Diagrammasi metodi
Metodning maqsadi: Bu metod grafik tasvir orqali o`qitishni tashkil etish shakli bo`lib, u ikkita o`zaro kesishgan aylana tasviri orqali ifodalanadi. Mazkur metod turli tushunchalar, asoslar, tasavurlarning analiz va sintezini ikki aspect orqali ko`rib chiqish, ularning umumiy va farqlovchi jihatlarini aniqlash, taqqoslash imkonini beradi.
Metodni amalga oshirish tartibi:

• 
  ishtirokchilar ikki kishidan iborat juftliklarga birlashtiriladilar va ularga ko`rib chiqilayotgan tushuncha yoki asosning o`ziga xos, farqli jihatlarini (yoki aksi) doiralar ichiga yozib chiqish taklif etiladi;
  
• 
  navbatdagi bosqichda ishtirokchilar to`rt kishidan iborat kichik guruhlarga birlashtiriladi va har bir juftlik o`z tahlili bilan guruh a‘zolarini tanishtiradilar;
  
• 
  juftliklarning tahlili eshitilgach, ular birgalashib, ko`rib chiqilayotgan muammo yohud tushunchalarning umumiy jihatlarini (yoki farqli) izlab topadilar, umumlashtiradilar va doirachalarning kesishgan qismiga yozadilar
  

Namuna: Fayl kengaytmasini saqlash turlari bo`yicha

2.13-rasm. Venn Diagrammasi metodi

“Brifing”- (ing. briefing-qisqa) biror-bir masala yoki savolning muhokamasiga bag`ishlangan qisqa press-konferensiya.

O’tkazish bosqichlari:
Taqdimot qismi; Muhokama jarayoni (savol-javoblar asosida); Brifinglardan trening yakunlarini tahlil qilishda foydalanish mumkin.
Shuningdek, amaliy o`yinlarning bir shakli sifatida qatnashchilar bilan birga dolzarb mavzu yoki muammo muhokamasiga bag`ishlangan brifinglar tashkil etish mumkin bo`ladi. Tinglovchilar yoki tinglovchilar tomonidan yaratilgan mobil ilovalarning taqdimotini o`tkazishda ham foydalanish mumkin.
Massivlarga doir masalalar.
3-Masala. Bir o`lchamli massiv. N ta elementdan tashkil topgan a va b massiv berilgan. C massivni hosil qiling. C[i] = max(a[i], b[i]).

Console.WriteLine("****Array53 masala*****");
Console.Write("n=");
int n = int.Parse(Console.ReadLine());
int[] a = new int[n]; int[] b = new int[n];
int[] c = new int[n];
for (int i = 0; i <= n - 1; i++){
Console.Write("a[{0}]=", i);
a[i] = int.Parse(Console.ReadLine());
Console.Write("b[{0}]=", i);
b[i] = int.Parse(Console.ReadLine());}
Console.WriteLine("***************");
for (int i = 0; i <= n - 1; i++) {
if (a[i] > b[i]) c[i] = a[i];
else c[i] = b[i]; }
for (int i = 0; i <= n - 1; i++)
Console.WriteLine("c[{0}]={1}", i, c[i]);
Console.ReadKey();

2.14-rasm. 3-Masalaning blok-semasi va dasturi
4-Masala. Bir o`lchamli massiv. N ta elementdan tashkil topgan massiv berilgan. Massiv elementlari orasidan birinchi uchragan lokal minimum elementi indeksini chiqaruvchi blok-sxema va dasturi tuzilsin.

2.15-rasm. 4-Masalaning blok-semasi


Console.WriteLine("****Array32 masala*****");
Console.Write("n="); int n = int.Parse(Console.ReadLine());
int[] a = new int[n];
for (int j = 0; j <= n - 1; j++){
Console.Write("a[{0}]=", j);a[j] = int.Parse(Console.ReadLine());
}
Console.WriteLine("***************");
int t = -1, i = 1;
while (i <= n - 2 && t==-1){ if (a[i - 1] > a[i] && a[i + 1] > a[i]) t = i;
i++; }
if (t == -1) Console.WriteLine("Lokal minimum element mavjud emas");
else Console.WriteLine("Lokal minimum element a[{0}]={1}", t, a[t]);

5-Masala. Bir o`lchamli massiv. N ta butun sondan iborat a massiv berilgan. b massivni hosil qiling. b massiv oldin a massivning juft indeksdagi elementlarini, keyin toq indeksdagi elementlarini o`zlashtirsin. b massiv elementlarini chiqaruvchi blok-sxema va dasturi tuzilsin.

2.16-rasm. 5-Masalaning blok-semasi


Console.Write("n=");
int n = int.Parse(Console.ReadLine());
int[] a = new int[n]; int[] b = new int[n];
for (int i = 0; i < n; i++) {
Console.Write("a[{0}]=", i);
a[i] = int.Parse(Console.ReadLine()); }
Console.WriteLine("***************");
int j = 0;
for (int i = 0; i < n; i += 2) b[j++] = a[i];
for (int i = 1; i < n; i += 2) b[j++] = a[i];
for (int i = 0; i < n; i++)
Console.WriteLine("b[{0}]={1}", i, b[i]);
Console.ReadKey();
6-Masala. Bir o`lchamli massiv(Array18). N ta elementdan tashkil topgan massiv berilgan. Massiv oxirgi elementdan kichgina bo`lgan birinchi elementni chiqaruvchi blok-sxema va dasturi tuzilsin. Agar bunday element bo`lmasa, nol chiqarilsin .

2.17-rasm. 6-Masalaning blok-semasi va dasturi