O’zbekiston respublikasi oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligi farg’ona davlat universiteti sirtqi bo’lim bugalteriya hisobi va audit yo’nalishi

1-eslatma. (1) va (3) formulalarni solishtirib, ikkinchi tartibli differensialarda differensial shaklning invariantligi xossasi о‘rinli emasligii kо‘ramiz.
2-eslatma. Agar funksiya argumentlari larning har biri о‘zgaruvchilarning chiziqli funksiyasi bо‘lsa, u holda funksiyaning ikkinchi tartibli (umuman, -tartibli) differensiali differensial shaklning invariantlik xossasiga ega bо‘ladi.

◄ Aytaylik,

bо‘lsin. U holda, ravshanki,

bо‘lib,

bо‘ladi. (3) formuladan foydalanib topamiz:
.
Bu esa ning (1) formula kо‘rinishiga ega ekanligini bildiradi.►
4⁰. Kо‘p о‘zgaruvchili funksiyaning Teylor formulasi. Aytaylik, funksiya ochiq tо‘plamda berilgan bо‘lib, bо‘lsin, bunda va . Ravshanki,

nuqtalarni birlashtiruvchi tо‘g‘ri chiziq kesmasi

shu ga tegishli bо‘ladi.
Faraz qilaylik, funksiya tо‘plamda marta differensialllanuvchi bо‘lsin. Bu funksiyani tо‘plamda qarasak, segmentda aniqlangan ushbu

funksiyaga ega bо‘lamiz. funksiya da hosilaga ega bо‘lib,

bо‘ladi, bunda funksiyaning barcha xususiy hosilalari
(4)
nuqtada hisoblangan.
Umuman, hosil qilingan funksiya -tartibli hosilalarga ega va u

ga teng, bundagi barcha xususiy hosilalar (4) nuqtada hisoblangan. Bu munosabatning tо‘g‘riligi matematik induksiya usuli yordamida isbotlanadi.
Shunday qilib, funksiya hosilalarga ega bо‘ladi. Teylor formulasiga kо‘ra (qaralsin, 24-ma’ruza) nuqtada
(5)
bо‘ladi, bunda . Bu tenglikda
deyilsa, unda

bо‘lishi kelib chiqadi.
Ayni paytda,
(6)

(bunda funksiyaning barcha xususiy hosilalari nuqtada hisoblangan) bо‘lishini e’tiborga olsak, u holda (5) va (6) tengliklardan ushbu


tenglikka kelamiz. Bu kо‘p о‘zgaruvchili funksiyaning Lagranj kо‘rinishidagi qoldiq hadli Teylor formulasi deyiladi.