O`zbekiston Respublikasi Oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligi Andijon viloyati xududiy boshqarmasi Asaka tuman 1-son kasb-hunar maktabi Xisob tushintiruv yozuvi Mavzu

Natijaviy « Surovni» tuzish texnologiyasi
«Surov»lar nafakat kerakli ma’lumotni olish va uni ishlash uchun, balki natijaviy hisoblashlar tashkil qilish imkonini xam beradi. Masalan , kandaydir yozuv (kator)lar guruhi bo’yicha urta arifmetik kiymatini yoki yigindisini topish . Bu xolda xam namunaviy surov blanki yordamida ish bajariladi , ammo yozuvlarni biror belgisiga karab aloxida guruxlarga jamlash talab qilinadi va bunda guruxlash degan yordamchi kator paydo buladi. Ushbu katorni namunaviy blanka kiritish uchun asboblar panelidagi ∑ summaga kursorni keltirib «sichkoncha» chap tugmasini bosamiz .

Surovlarda hisoblash jarayeni

Jadvalda boshqa maydonlar bo’yicha hisoblashni tashkil etish natijalari yeziladigan maydon hisob maydoni deyiladi. Bu maydon nomi urniga hisoblash formulasi va kvadrat kavs yeziladi. Ushbu jarayenni klaviaturaning Shift + F2 tugmasini bosish bilan xam bajarish mumkin.
Bunda yordamchi kiritish xududi (oblast vvoda) mulokot darchasi ochilib, unda uzun formulalarni xam kiritish imkoniyati ochiladi. Ba’zan hisoblash maydonini saralash maydoni xam qilish mumkin. Хisoblashni tashkil kiladigan Surov xam namunaviy surov blankida uz aksini topadi. Bunda maydon nomi urniga formula yoziladi. Formulaga kvadrat kavs ichida hisoblanadigan maydon nomi xam kiritiladi. Ammo torgina maydonga uzun formulalrni kiritib bulmaydi. Buning uchun Shift + F2 tugmasini bossak, u xolda yordamchi mulokot darchasi paydo buladi va istalgan uzunlikdagi formulalarni kiritish imkoniyati paydo buladi.
Surovlar ob’ektida ishlashni urganish uchun quyidagi misolni keltiramiz:
«Studentlar» nomli jadvaldagi ma’lumotlardan surov tuzib urganamiz. Jadval ma’lumotlari ichidan 5 ga ukiydigan talabalarni tanlab olish surovini tuzamiz. Kuyidagi ketma-ketliklarni bajarib surov hosil kilamiz. Konstruktor bulimni tanlaymiz.

Dobavleniye tablitsы jadvalidagi dobavit tugmasini bosamiz va bu jadvalni yopamiz.

Surov na vыborku jadvalini quyidagicha tuldiramiz va uni yopamiz.

Natijada surov 1 nomi bilan surov hosil kilamiz.

Surov1 ni ishga tushiramiz. Natijada talab qilingan jadval hosil buladi.

Accessning hisobotlar ob’ekti bilan ishlash. Хisobotlar yaratish usullari. Avtohisobot yaratish. Хisobotni boshqarish elementlarini yukotish va quyish

Jadval maydonlari mazmunini aks ettiruvchi boshqarish elementlari esa elementlar panelidagi Maydon elementi orkali amalga oshiriladi. Boshkarishning bunday elementlari boglangan maydon deb ataladi.Ushbu boglangan maydonni tashkil qilish uchun elementlar panelida Maydon elementi mavjud. Boglangan maydonni tashkil qilish jarayonida boshqarishning yana bir elementi - boglangan yozuv paydo buladi. Boglangan maydonni boglangan yozuvdan ajratish uchun chap tomon tepasida turgan barmok kursatgichi markerini ishga solinadi.
Хisobot – bu natijalar aks etgan qog’ozli hujjat demakdir. Accessda hisobotlar tayerlashning turli xil usullarini tanlash mumkin. Hisobotlarga butun xamma ma’lumotlar kirishi bilan tayerash bilan birga, ularga ayrim ajratilgan(tanlangan) ma’lumotlar asosida xam tayerlash mumkin. Hisobotlarni jadvallar asosida kurish bilan birga ularni surovlar asosida xam kurish mumkin.
Ma’lumotlar bazasi oynasida Hisobot(Otchet) ni tanlab Sozdat tugmasini bossak, Novыy otchet degan mulokot oynasi hosil buladi. Bu oynada hisobotlar tuzishning bir kancha usullari taklif qilinadi:

• 
  Konstruktor – mustakil ravishda yangi hisobot tuzish.
  
• 
  Хisobotlar ustasi (Master otchetov) – tanlangan maydonlar asosida avtomatik ravishda yangi hisobotlar tuzish.
  
• 
  Avtohisobot ustun kurinishida (Avtootchet v stolbse ) – maydonlarni avtomatik ravishda bitta ustunga joylashtirgan xolda hisobot tuzish.
  
• 
  Avtohisobot lentasimon kurinishda (Avtootchet lentochnыy –) - maydonlarni avtomatik ravishda lentasimon joylashtirilgan xolda hisobotlar tuzish.
  
• 
  Diagrammalar ustasi (Master diagramm) – diagrammalar asosida hisobotlar tuzish.