O’zbekiston respublikasi oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligi qoraqalpoq davlat universiteti

18.Masala. Auditorlik tekshiruvi jarayonida auditorlardan korxonadagi ayrim tushunmovchiliklarni hal qilish maqsadida quyidagi masalalar yuzasidan maslahat va amaliy tavsiyalar berish so’raldi:
Yer uchastkalarini ijaraga olganlar ijara haqidan tashqari yer solig’ini to’lashlari lozimmi?
O’zbekiston Respublikasi norezidenti respublikada yer uchastkasi
bilan birga mulk xarid qiladi. U yer solig’ini to’lashi lozimmi?


19.Masala. Auditorlik tekshiruvi jarayonida “QQURL” loyiha ishlab chiqarish korxonasi buxgalterlari auditorlik tashkilotidan jismoniy shaxslarning quyidagi daromadlariga soliq solinishi yoki solinmasligini tushuntirib berishni so’radi:
Ish beruvchi tashkilot xodimi qarindoshi (ukasi)ning o’qishiga ushbu so’mmani uning ish haqidan qoplash sharti bilan haq to’landi. Xodimning qarindoshi o’qiyotgan tibbiyot institute bilan tegishli shartnoma tuzilgan. Sanab o’tilgan so’mmalardan qaysi biriga soliq solinmaydi?


20.Masala. Buxgalteriya hisobini tiklab berish yuzasidan xizmat ko’rsatayotgan
vaqtda auditor quyidagi xolatni aniqladi:
Korxonada ishlab chiqarish uchun mo’ljallangin asosiy vosita sotib olingan
bo’lib, uning qiymati QQS bilan birgalikda 12 million so’mni tashkil etadi. Asosiy
vositani montaj qilish uchun montaj tashkilotiga QQS bilan birga 1200 ming so’m
pul to’langan. Asosiy vosita uchun amortizatsiya me’yori 15%. Auditordan asosiy
vositani kirimga olish, uch oylik amortizatsiya hisoblash va 2 koeffitsient asosida
asosiy vositaning qiymatini oshirish (qayta baxolash) talab qilinadi.
Talab qilinadi:
1. Ushbu muomalami amalga oshiring va buxgalteriya schyotlarida aks ettiring.
Asosiy vositalami qabul qilishda yo’l qo’yilishi mumkinJbo’lgan xatolami ayting?
2. Ushbu holatda auditor qanday audit usullaridan foydalanishi lozim?


21.MasaIa. Korxona tomonidan joriy yilda binoning rekonstruktsiyasi uchun 3
yil muddatga xorijiy valyutada kredit olingan. Loyiha bo’yicha o’tgan yilning
dekabr oyida ishlar tugatilgan va sub’ekt ishga tushirilgan. Hisobot yilida mazkur
shartnoma bo’yicha bank xizmati uchun va uning foizi uchun to’lovlami amalga
oshirgan. Lekin o’tgan yillarda olingan kreditor qarzlar o’z vaqtida to’lab
berilmagan. Buxgalteriya hisobida valyuta bo’yicha kreditlar quyidagicha aks
ettirilgan:
Debet 2010-“Asosiy ishlab chiqarish” schyoti, - 132000 so’m.
Kredit 5210-“Mamlakat ichkarisidagi valyuta” schyot - 132000 so’m.
(Shu jumladan 120000 so’m - kredit uchun foiz 12000 so’m - bank xizmati).
Talab qilinadi:
1.Auditor ushbu vaziyatni baholash uchun qaysi me’yoriy hujjatlardan
foydalanishi lozim;
2. Ushbu holatda auditor qanday audit usullaridan foydalanishi lozim?
3.Korxona buxgalteri tomonidan yuqoridagi muomalalar to’liq va to’g’ri hisobga
olinganligini tekshirib, ushbu muomalalar bo’yicha auditorlik dalolatnomasini
tuzing.