О‘zbekiston Respublikasi Oliy

O’quv rejasiga muvofiq o’zaro bog’liq bo’lgan fanning nomi
Axborot texnologiyalari va jarayonlarni matematik modellashtirish
O’qitishni tashkiliy shakli	N-nazariy tahlim, A – Amaliy tahlim;
Dasturga qo’yilgan talab	Majburiy
O’qitish tili	Guruhda belgilangan o’qitish tili asosida
Baholash tartibi	Baholash bo’yicha amaldagi tartib asosida
O’quvchilarning bilim va ko’nikmalarini baholash	Yozma, og’zaki, savol-javob, test, amaliy topshiriq

2. O’quv dasturi mazmuni

№	Mavzuning nomi	Mavzuning qisqacha mazmuni	Jami	O’qitishni		Mustaqil tahlim
					tashkiliy shakli
1	Kirish. Kompg’yuter grafikasi va uning turlari.	“Kompg’yuter grafikasi” fani haqida tushincha. Kompg’yuter grafikasining qo’llanish ko’lami. Kompg’yuter grafikasida tasvir asosiy omil bo’lib xizmat qilishi. Kompg’yuter grafikasi deganda nimani tushinish, grafik mahlumot deganda nimani tushinish kerak. Kompg’yuter grafikasining 3 turi: rastrli, fraktal va vektorli grafika.	6	N/A, L		3
2	AutoCAD grafik muharriri.	AutoCAD tarixi. AutoCAD dasturini o’rnatish uchun personal kompg’yuter (PK) sistemasiga qo’yiladigan talablar. AutoCAD dasturini PKga o’rnatish va yuklash. AutoCADda obhekt tushunchasi.	6	N/A, L		3

3	Proektsiyalash usuli. Nuqta. Nuqtaning ortogonal proektsiyalari.	Markaziy proektsiyalash usuli. Markaziy proektsiyalashning xossalari. Paralel proektsiyalash usuli. Paralel proektsiyalashning xossalari. To’g’ri burchakli (ortogonal) proektsiyalash. Nuqtaning ikki tekislikdagi proektsiyalari.	6	N/A, L	3
4	To’g’ri chiziqning ortogonal proektsiyalari.	Umumiy va xususiy vaziyatdagi to’g’ri chiziqning ortogonal proektsiyalari.Umumiy vaziyatdagi to’g’ri chiziqning haqiqiy uzunligi va uning proektsiyalar tekisliklari bilan hosil qilingan burchaklarini aniqlash. To’g’ri chiziq izlarini yasash qoidalari. To’g’ri chiziq kesmasini berilgan nisbatda bo’lish.	6	N/A, L	3
5	Xususiy vaziyatdagi to’g’ri chiziqlar. Ikki to’g’ri chiziqning o’zaro vaziyatlari.	Xususiy vaziyatdagi to’g’ri chiziqlarning proektsiyalari. Proektsiyalar tekisligiga parallel to’g’ri chiziqlar. Proektsiyalar tekisligiga perpendikulyar to’g’ri chiziqlar. Proektsiyalar tekisliklari va kordinata o’qlariga tegishli to’g’ri chiziqlar. Ikki to’g’ri chiziqning o’zaro vaziyatlari. CHizmalarda ko’rinishlikni aniqlash.	6	N/A, L	3
6	Tekislik va uning berilishi. Xususiy vaziyatdagi tekisliklar.	To’g’ri burchak proektsiyasi haqida teorema. Tekislikning berilishi. Umumiy vaziyatdagi tekisliklar. Tekislikning izlarini yasash. Proektsiyalovchi tekisliklar. Proektsiyalar tekisligigi paralel tekisliklar.	6	N/A, L	3
7	To’g’ri chiziq va tekislikning o’zaro vaziyatlari.	Tekislikka tegishli to’g’ri chiziq va nuqta. Tekislikning bosh chiziqlari. To’g’ri chiziqning tekislikka paralelligi.	6	N/A, L	3
8	Ikki tekislikning o’zaro vaziyatlari.	Tekisliklarning o’zaro kesishuvi. To’g’ri chiziqning tekislik bilan kesishuvi.	6	N/A, L	3
9	To’g’ri chiziqning tekislikka perpendikulyarligi.	To’g’ri chiziqning tekislikka perpendikulyarligi. Nuqta va tekislik orasidagi masofani aniqlash. Nuqta va to’g’ri chiziq orasidagi masofani aniqlash. O’zaro perpendikulyar tekisliklar. Tekislikning ikki tekislikka perpendikulyarligi. O’zaro parallel tekisliklar.	6	N/A, L	3
10	Ortogonal proektsiyalarni qayta tuzish usullari.	Ortogonal proektsiyalarni qayta tuzish usullarini mohiyati. Tekis- parallel harakatlantirish usuli.	6	N/A, L	3
11	Aylantirish usuli. Proektsiyalar tekisliklarini almashtirish usuli.	Geometrik shaklni proektsiyalar tekisligiga perpendikulyar o’q atrofida aylantirish. Geometrik shaklni proektsiyalar tekisligiga parallel o’q atrofida aylantirish. Geometrik shaklni proektsiyalar tekisliklariga tegishli o’q atrofida aylantirish (tekislikning izi atrofida aylantirish – jipslashtirish).	6	N/A, L	3
12	Ko’pyoqlilar.	Umumiy mahlumotlar. Ko’pyoqlilarning turlari va hosil bo’lishi. Ko’pyoqlning tekislik	6	N/A, L	3

		va to’g’ri chiziq bilan kesishuvi. Ko’pyoqlilarning yoyilmalarini yasash.
13	Egri chiziqlar. Sirtlar.	Egri chiziqlar va ularning proektsion xossalari. Tekis egri chiziqlar. Evolyuta va evolventa. Ikkinchi tartibli egri chiziqlar. Fazoviy egri chiziqlar. Egri chiziqlarga urinma va normallar o’tkazish. Vint chiziqlari. Sirtlar va ularning chizmada berilishi. Tekis parallel ko’chirish sirtlari. Aylanish sirtlari. Ikkinchi tartibli aylanish sirtlari. CHiziqli sirtlar.	6	N/A, L	3
14	Sirtlarning tekislik bilan kesishuvi.	Sirtlarning xususiy (proektsiyalovchi) vaziyatdagi tekisliklar bilan kesishuvi. Doiraviy konus kesimlari. Sirtlarning umumiy vaziyatdagi tekisliklar bilan kesishuvi.	6	N/A, L	3
15	Sirtlarning tekislik va to’g’ri chiziqlar bilan kesishuvi.	TSilindr, konus, shar, piramida prizma kabi sirtlar bilan umumiy vaziyatdagi tekisliklarning kesshuvi. Sirtlarning to’g’ri chiziq bilan kesishuvi. Sirtlarning yoyilmalarini yasash.	6	N/A, L	3
16	Sirtlarning o’zaro kesishuvi.	Sirtlarning o’zaro kesishuvi chizig’ini yasash usullari. Sirtlarning o’zaro kesishish chizig’ini yasashning umumiy algoritmi. Yordamchi kesuvchi tekisliklar usuli va uning mohiyati. Ko’pyoqli, egri chiziqli va aylanish sirtlarining o’zaro kesishuv chiziqlarini yasash.	6	N/A, L	3
17	Yordamchi kesuvchi sferalar usuli.	Sirtlarning o’zaro kesishuvi chizig’ini yordamchi konsentrik sferik sirtlar yordamida yasash va uning umumiy algoritmi. Konsentrik markazli sferalar usuli. Umumiy o’qqa ega bo’lgan aylanish sirtlarining o’zaro kesishuvi. O’qlari o’zaro kesishadigan aylanish sirtlarining kesishuvi. Ikkinchi tartibli sirtlarning o’zaro kesishuvidagi maxsus hollar. Sirtlarning o’zaro kesishuvi chizig’ini yordamchi ekssentrik sferik sirtlar yordamida yasash.	6	N/A, L	3
18	Avtomatlashtirilgan loyihalash tizimi (ALT) tahminoti turlarining komponentlari.	ALTning matematik tahminoti. ALTning dasturiy tahminoti. ALTning informatsion tahminoti. ALTning texnikaviy tahminoti. ALTning lingvistik tahminoti. Avtomatlashtirilgan loyihalash tizimi klassifikatsiyasi. Loyihalash jarayonlarini formallashtirish va uning tarkibiy qismlari.	6	N/A, L	3
19	AutoCAD grafik tizimida ikki o’lchamli chizmalarni hosil qilish.	AutoCAD ish muhiti parametrlarini sozlash. Taxrirlash buyruqlari va muloqotlar strukturasit. AutoCAD grafik tizimida ikki o’lchamli chizmalarni hosil qilish. AutoCAD maydoni koordinatalar sistemalari. CHizmani tashkil qilish vositalari – qatlamlar, obhekt xususiyatlari, bloklar va atributlar haqida	6	N/A, L	3

		umumiy mahlumot.
20	AutoCAD muhitida uch o’lchamli modellashtirish.	CHizmaning fazosi va kompanovkasi. Karkas modellarni yasash. Uch o’lchamli modellashtirish va uning nazariy asoslari. Geometrik obhekt modellarini va geometrik tasvirlarni yaratish usullari. Sirtlarni yasash. Qattiq jismli murakkab modellarni yasash.	6	N/A, L	3
	Jami		120		60

3.