O‘zbеkistоn rеspublikаsi оliy vа o‘rtа mахsus tа’lim vаzirligi tоshkеnt dаvlаt iqtisоdiyot univеrsitеti

Fanatizm (lot. asabiylashgan, jazavaga tushgan) - o’taketgan mutaassiblik,johillik, diniy e’tiqodlarga yoki biror nazariy qarashlarga tish-tirnog’i bilan yopishib olib, boshqa har qanday qarashlarni mutlaqo rad etish, masalan, diniy fanatizm.
Ekstremizm (lot. Extremuz – o’ta, keskin) – siyosat va mafkurada ashaddiy, favqulodda ҳarakat ҳamda qarashlarga asoslanib faoliyat yuritish. Turli ko’rinishlari:

Siyosiy ekstremizm – g’arazli maqsadiga kuch ishlatish usulidan foydalanadi. “Din” niqobi ostida balandparvoz shiorlar, chaqiriqlar bilan terrorchilik va partizanlik ҳarakatini qo’llab-quvvatlaydi. Mavjud siyosiy tuzilmalarni yo’qotish uchun “jiҳod”ga chaqiradi. Uning raҳbarlari ҳar qanday murosa va kelishuvlarni rad etadi. Siyosiy ekstremizm ko’rinishlari:

millatchilik – turli millat, etnik guruҳlarni inkor etadi.

Separatizm (ayirmachilik)ni keltirib chiqaradi, keskinlik, xalqlar o’rtasida mojarolarni uyushtiradi.

Diniy ekstremizm, avvalo boshqa diniy konfessiyalarga, ularning vakillariga toqatsiz bo’ladi. Dunyoviy davlat qurishni rad qiladi va xalifalikka chaqiradi. Yaqin Sharq va

Markaziy Osiyo mintaqasidagi turli diniy tashkilotlar bilan bog’liq. Ko’rinishlari:

“Hizb ut-tahrir”.

“O’zbekiston islom harakati”.

V) Iroq va Shom islom davlati (IShID).

Bular vaqtincha qiyinchiliklarni ro’kach

qilib ko’rsatadi. Farzandlarni yo’ldan urib

ota-onasi, aka-ukasiga, davlatga qarshi qilib qo’yadi.

99

Markaziy Osiyoda barqarorlik va izchil taraqqiyotni ta’minlashning ustuvor yo’nalishi – ekstremistik g’oyalarga qarshi qat’iy kurashishdan iborat. Ko’pincha hayotga endi qadam qo’yayotgan yoshlar uning ta’siriga tushib qolmoqda.