23
II-BOB. QADIMGI DEHQONCHILIK MADANIYATI
YODGORLIKLARI VA ULARNING DAVRIY SANASI
2.1.O’troq dexqonchilik yodgorliklarining davriy sanasi.
Janubiy Tojikistonning keng va xilma xil geografik iqlim sharoiti, uning
aholisi ishlab chiqarish xo’jalik shakllarida o’z aksini topgan va ko’p hollarda
ularning tarixiy rivojlanish yo’llarini oldindan belgilab bergan. Shu bois, bronza
davri yodgorliklari tog’ oldi hududlari va tog’lar oralig’idagi vohalarida, daryo
havzalarida joylashgan. Tojikiston xududidan asosan bronza davrining chorvador
qabilalari yashagan hamda uning Janubiy O’zbekistonga chegaradosh hududlarida
bronza davrining so’nggi bosqichlarida qadimgi dehqonchilik bilan shug’ullangan
qabilalar yashaganliklari haqida guvohlik beruvchi yodgorliklar ham topilgan.
Qadimgi dehqonchilik madaniyati yodgorliklari o’tgan asrning 70-yillaridan
boshlab janubiy Tojikiston hududlaridan topila boshladi. Masalan, Sopolli
madaniyatiga tegishli 2 ta qabriston Nurek GES hududida
32
, Xisor vodiysida
Tandiryo’l va Zarkamar qabristonlari, Daxana
33
va Teguzakmakonlari, Tairsuv
daryosi havzasida Kangurtut qabristoni va makoni hamda Baraki-Kurug makoni
va nihoyat yana bir yodgorlik-Xo’ja G’oyib
34
, Kulob vodiysidan o’rganilgan.
Ulardan topilgan arxeologik majmualar, birinchi navbatda, kulolchilik mahsulotlari
Sopolli madaniyatining Mo’lali bosqichi topilmalariga o’xshashligi bilan
xarakterlanadi. Demak, Janubiy-g’arbiy Tojikiston hududlaridan o’rganilgan
qadimgi Dehqonchilik madaniyati yodgorliklari Sopolli madaniyatining Mo’lali
bosqichi sanasi bilan, ya’ni mil. avv. 1300-1200 yillar bilan belgilash mumkin.
Do'stlaringiz bilan baham: 
