O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi alishyer navoiy nomidagi samarqand davlat univyersiteti tabiiy fanlar fakulteti Geografiya bo‘limi Gidrometeorologiya va landshaftshunoslik kafedrasi

2.2. Magistral kanallar va ularning tarmoqlarini suv rejimi.

Zarafshon daryosi Mag‘iandaryoning kelib quyilishi joyidan quyidan birorta ham kattaroq irmoq kelib qo‘shilmaydi. Lekin shu yerdan boshlab daryoning eng quyi qismigacha uning suvi katta miqdorda qishloq xo‘jalik ekinlarini sug‘orishga sarflanadi. Ayniqsa Zarafshon irrigatsiya sistemalari havzasi hududida magistral kanallar va xo‘jaliklararo kanallar yaxshi rivojlangan. Faqat Zarafshon daryosidan suv oladigan magistral kanallarning uzunlini 2500 km ni tashkil etadi. Xo‘jaliklararo kanallar bilan qo‘shilib hisoblaganda, ularning umumiy uzunligi 3104,63 km ni tashkil etadi. SHundan 719,26 km beton qoplama bilan himoya qilingan. Bunday chora-tadbirlarni amalga oshirilishi suvni filtrlanib, yerga singib ketishidan saqlaydi. Quyida yirik magistral kanallarning ayrimlariga qisqacha gidrografik tavsif byerib o‘tamiz.