O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi andijon davlat universiteti
G‘oyaviy tahdidlarning yo‘nalishlari
Download 1.77 Mb.
|
Davlat universiteti “Milliy g`oya, ma`naviyat asoslari va huquq
G‘oyaviy tahdidlarning yo‘nalishlari. XXI asrda mafkuraviy munosabatlar keskinlashuvining ijtimoiy, iqtisodiy, siyosiy sabablari. Prezident Islom Karimov mafkuraviy tahdidlar, ularning mazmun-mohiyati va asosiy yo‘nalishlari haqida. (O‘zbekiston XXI asrga intilmoqda, xavfsizlikka tahdid, barqarorlik shartlari va taraqqiyot kafolotlari asari asosida) Shovinizm, genotsid, fashizm, neofashizm, neokommunizm, irqchilik, diniy ekstremizm, fundamentalizm, terrorizm g‘oyalarining reaksion mohiyati va ularga qarshi kurashning tarixiy zaruriyati. Mahalliychilik, millatchilik, urug‘ aymog‘chilik, korrupsiyaga qarshi kurash mafkuraviy mustaqillik kafoloti. Mafkuradagi mutloq jamoaviy va mutloq individual yondashuvlarning salbiy oqibatlari. Jahon moliyaviy inqirozining mafkuraviy jarayonlarga ta’siri. Qo’llaniladigan ta’lim texnologiyalari: Aqliy hujum, venn diagrammasi, erkin yozish , klaster, bir-biridan so’rash Adabiyotlar: A1.A2. A3.A4. A6., D1. D2.D5.D6., Q1. Q2. Q3. Q9. Q11.,E1. E3.E4.E9.
Axborot xavfsizligining lokal va global ahamiyati. Geosiyosiy manfaatlar axborot xavfsizligi omili. Biosiyosatda axborot xurujlariga irsiy munosabatning namoyon bo‘lishi. Qo’llaniladigan ta’lim texnologiyalari: Aqliy hujum, venn diagrammasi, erkin yozish , klaster, bir-biridan so’rash Adabiyotlar: A1.A2. A3.A4. A6., D1. D2.D5.D6., Q1. Q2. Q3. Q9. Q11.,E1. E3.E4.E9. Mafkuraviy faoliyat - milliy g‘oyani amalga oshirish vositasi. “Mafkuraviy munosabatlar” tushunchasi, uning mazmun-mohiyati va namoyon bo‘lish xususiyatlari. Mafkuraviy faoliyat” tushunchasi, uning mazmun-mohiyati va namoyon bo‘lish xususiyatlari. “Har qanday mafkuraviy faoliyat-muayyan g‘oyani amalga oshirish jarayonidir” tamoyili - ideologik aksioma. Formalizm, kompaniyabozlik, qog‘ozbozlik kabilarning ma’naviy-mafkuraviy oqibatlari. Bunyodkor g‘oyalarni amalga oshirishga qaratilgan mafkuraviy faoliyat tamoyillari. Vayronkor g‘oyalar asosidagi buzg‘unchilik, aqidaparastlik, ekstremizm va terrorizmga moyillik kabi mafkuraviy faoliyat tamoyillariga qarshi kurashning zarurligi. Mafkuraviy faoliyatni amalga oshirishning zamonaviy texnologiyalari. Mafkuraviy faoliyatda milliy g‘oyani aholi ongiga singdirish, Yurt tinchligi, Vatan ravnaqi, xalq farovonligi g‘oyalarining namoyon bo‘lishi. Qo’llaniladigan ta’lim texnologiyalari: Aqliy hujum, venn diagrammasi, erkin yozish , klaster, bir-biridan so’rash Adabiyotlar: A1.A2. A3. A6., D1. D2.D3.D6.D7., Q1. Q2. Q3.Q7. Q9. Q11.,E1. E3.E5.E9.
“Mafkuraviy poligon” tushunchasi, uning namoyon bo‘lish xususiyatlari. Mafkuraviy poligon va mafkuraviy profilaktikaning ijtimoiy siyosiy zaruriyati. Mafkuraviy jarayonlarning milliy taraqqiyotga ijobiy va salbiy ta’siri. Mafkuraviy immunitetni shakllantirish omillari. Mafkuraviy immunitetda aql teranligi va xulq atvorning namoyon bo‘lishi. O‘zbekistonning xalqaro hamjamiyatga integratsiyalashuvi va siyosiy mavqei mustahkamlanishida millatlararo va dinlararo tolerantlikni mustahkamlash tajribalarining demokratik xarakteri va xalqaro ahamiyati. Ayrim MDH davlatlarida siyosiy institutlar va liderlarga xalq ishonchi yo‘qolishining sabablari. Dunyo mamlakatalaridagi beqarorlik sabablari. Beqarorlik hukmron mamlakatlarda qochoqlarning ahvoli. Qo’llaniladigan ta’lim texnologiyalari: Aqliy hujum, venn diagrammasi, erkin yozish , klaster, bir-biridan so’rash Adabiyotlar A1. A3. A6., D1. D2.D6., Q1. Q2. Q3. Q9. Q11., E3.E9.
Milliy o‘zlikni anglash va ma’naviy yuksalishning strategik va taktik vazifalari. Prezident Islom Karimov asarlari - milliy ma’naviy taraqqiyot g‘oyasining konseptual asosi va ularning ahamiyati. Prezident Islom Karimovning “O‘zbekiston mustaqillikka erishish ostonasida” kitobining tafakkur yangilanishiga ta’siri. Milliy g‘oya-ma’naviy yangilanishning nazariy va amaliy asosi. Barkamol avlod tarbiyasida mafkuraning ta’sirchanlik rolini oshirish vazifalari. Qo’llaniladigan ta’lim texnologiyalari: Aqliy hujum, venn diagrammasi, erkin yozish , klaster, bir-biridan so’rash Adabiyotlar: A1, A3, Q1, Q2, Q6, Q7, Q9.
Kadrlarning salohiyatini oshirishda "O‘zbekiston Respublikasi Ta’lim to‘g‘risidagi Qonuni" va "Kadrlar tayyorlash milliy dasturi", “Mamlakatimizda demokratik islohotlarni yanada chuqurlashtirish va fuqarolik jamiyatini rivojlantirish konsepsiyasi” da belgilangan vazifalarni amaliyotga tadbiq etishning ahamiyati. Qo’llaniladigan ta’lim texnologiyalari: Aqliy hujum, venn diagrammasi, erkin yozish, klaster, bir-biridan so’rash Adabiyotlar: A1.A2. A3. A6., D1. D2.D3.D5.D6.D7., Q1. Q2. Q3.Q7. Q9. Q11.,E1. E3.E5.E9 “Milliy g‘oya asosiy tushuncha va tamoyillar” fani bo’yicha seminar mashg’ulotlarining kalendar tematik rejasi.
“Milliy g‘oya asosiy tushuncha va tamoyillar” fanidan mustaqil ta’limini tashkil etishning shakli va mazmuni “Milliy g‘oya asosiy tushuncha va tamoyillar” bo‘yicha talabaning mustaqil ta’limi shu fanni o‘rganish jarayonining tarkibiy qismi bo‘lib, uslubiy va axborot resurslari bilan to‘la ta’minlangan. Talabalar auditoriya mashg‘ulotlarida professor-o‘qituvchilarning ma’ruzasini tinglaydilar, mavzu buyicha kerakli ma’lumotlarga ega bo‘ladilar. Auditoriyadan tashqarida talaba darslarga tayyorlanadi, adabiyotlarni konspekt qiladi, uyga vazifa sifatida berilgan mavzu bo‘yicha konspekt tayyorlaydilar. Bundan tashqari ayrim mavzularni kengroq o‘rganish maqsadida qo‘shimcha adabiyotlarni o‘qib referatlar tayyorlaydi hamda mavzu bo‘yicha testlar yechadi. Mustaqil ta’lim natijalari reyting tizimi asosida baholanadi. Uy vazifalarini bajarish, qo‘shimcha darslik va adabiyotlardan yangi bilimlarni mustaqil o‘rganish, kerakli ma’lumotlarni izlash va ularni topish yo‘llarini aniqlash, internet tarmoqlaridan foydalanib ma’lumotlar to‘plash va ilmiy izlanishlar olib borish, ilmiy to‘garak doirasida yoki mustaqil ravishda ilmiy manbalardan foydalanib ilmiy maqola va ma’ruzalar tayyorlash kabilar talabalarning darsda olgan bilimlarini chuqurlashtiradi, ularning mustaqil fikrlash va ijodiy qobiliyatini rivojlantiradi. Shuning uchun ham mustaqil ta’limsiz o‘quv faoliyati samarali bo‘lishi mumkin emas. Uy vazifalarini tekshirish va baholash amaliy mashg‘ulot olib boruvchi o‘qituvchi tomonidan, konspektlarni va mavzuni o‘zlashtirish darajasini tekshirish va baholash esa ma’ruza darslarini olib boruvchi o‘qituvchi tomonidan har darsda amalga oshiriladi. “Milliy g‘oya asosiy tushuncha va tamoyillar” fanidan mustaqil ish majmuasi fanning barcha mavzularini qamrab olgan va quyidagi 9 ta katta mavzu ko‘rinishida shakllantirilgan.
Fanning o’quv yuklamasi
NAZORAT TURLARINI O`TKAZISh TARTIBI 1. Joriy nazoratni o`tkazish tartibi: Ushbu nazorat turi auditoriyada akademik guruhning barcha talabalari ishtirokida quyidagi shakllarda o`tkaziladi: uy vazifalarini tekshirish; amaliy mashg`ulotlarni tekshirish; test sinovlari o`tkazish; nazorat ishlarini o`tkazish; og`zaki so`rov; 2. Oraliq nazoratni o`tkazish tartibi: Ushbu nazorat turi auditoriyada potok yoki akademik guruhdagi barcha talabalar ishtirokida quyidagi shakllarda o`tkaziladi: kollokvium; og`zaki so`rov; test sinovlari o`tkazish; yozma ish. 3. Yakuniy nazoratni o`tkazish tartibi: Ushbu nazorat turi auditoriyada potok yoki akademik guruhning barcha talabalari ishtirokida “Yozma ish” tartibida o`tkaziladi. Jami variantlar soni 50 ta. Har bir variant 3 ta savoldan iborat. “Milliy g‘oya asosiy tushuncha va tamoyillar” fanidan talabalar bilimini reyting tizimi asosida baholash mezoni “Milliy g‘oya asosiy tushuncha va tamoyillar” fani bo‘yicha reyting jadvallari, nazorat turi, shakli, soni hamda har bir nazoratga ajratilgan maksimal ball, shuningdek joriy va oraliq nazoratlarining saralash ballari haqidagi ma’lumotlar fan bo‘yicha birinchi mashg‘ulotda talabalarga e’lon qilinadi. Fan bo‘yicha talabalarning bilim saviyasi va o‘zlashtirish darajasining Davlat ta’lim standartlariga muvofiqligini ta’minlash uchun quyidagi nazorat turlari o‘tkaziladi:
Universitet rektorining buyrug‘i bilan ichki nazorat va monitoring bo‘limi rahbarligida tuzilgan komissiya ishtirokida YaN ni o‘tkazish jarayoni muntazam ravishda o‘rganib boriladi va uni o‘tkazish tartiblari buzilgan hollarda, YaN natijalari bekor qilinishi mumkin. Bunday hollarda YaN qayta o‘tkaziladi. Talabaning bilim saviyasi, ko‘nikma va malakalarini nazorat qilishning reyting tizimi asosida talabaning fan bo‘yicha o‘zlashtirish darajasi ballar orqali ifodalanadi. “Milliy g‘oya asosiy tushuncha va tamoyillar” fani bo‘yicha talabalarning semestr davomidagi o‘zlashtirish ko‘rsatkichi maksimal 100 ballik tizimda baholanadi. YaN-30 ball, qolgan 70 ball esa JN-35 ball va ON-35 ball qilib taqsimlanadi
Fan bo‘yicha saralash bali 55 ballni tashkil etadi. Talabaning saralash balidan past bo‘lgan o‘zlashtirishi reyting daftarchasida qayd etilmaydi. Talabalarning o‘quv fani bo‘yicha mustaqil ishi joriy, oraliq va yakuniy nazoratlar jarayonida tegishli topshiriqlarni bajarishi va unga ajratilgan ballardan kelib chiqqan holda baholanadi. Talabaning fan bo‘yicha reytingi quyidagicha aniqlanadi: bu yerda: - semestrda fanga ajratilgan umumiy o‘quv yuklamasi (soatlarda); -fan bo‘yicha o‘zlashtirish darajasi (ballarda). Fan bo‘yicha joriy va oraliq nazoratlarga ajratilgan umumiy ballning 55 foizi saralash ball hisoblanib, ushbu foizdan kam ball to‘plagan talaba yakuniy nazoratga kiritilmaydi. Joriy JN va oraliq ON turlari bo‘yicha 55 ball va undan yuqori ballni to‘plagan talaba fanni o‘zlashtirgan deb hisoblanadi va ushbu fan bo‘yicha yakuniy nazoratga kirmasligiga yo‘l qo‘yiladi. Talabaning semestr davomida fan bo‘yicha to‘plagan umumiy balli har bir nazorat turidan belgilangan qoidalarga muvofiq to‘plagan ballari yig‘indisiga teng. ON va YaN turlari kalendar tematik rejaga muvofiq dekanat tomonidan tuzilgan reyting nazorat jadvallari asosida o‘tkaziladi. YaN semestrning oxirgi 2 haftasi mobaynida o‘tkaziladi. JN va ON nazoratlarda saralash balidan kam ball to‘plagan va uzrli sabablarga ko‘ra nazoratlarda qatnasha olmagan talabaga qayta topshirish uchun, navbatdagi shu nazorat turigacha, so‘nggi joriy va oraliq nazoratlar uchun esa yakuniy nazoratgacha bo‘lgan muddat beriladi. Talabaning semestrda JN va ON turlari bo‘yicha to‘plagan ballari ushbu nazorat turlari umumiy balining 55 foizidan kam bo‘lsa yoki semestr yakuniy joriy, oraliq va yakuniy nazorat turlari bo‘yicha to‘plagan ballari yig‘indisi 55 baldan kam bo‘lsa, u akademik qarzdor deb hisoblanadi. Talaba nazorat natijalaridan norozi bo‘lsa, fan bo‘yicha nazorat turi natijalari e’lon qilingan vaqtdan boshlab bir kun mobaynida fakultet dekaniga ariza bilan murojaat etishi mumkin. Bunday holda fakultet dekanining taqdimnomasiga ko‘ra rektor buyrug‘i bilan 3 (uch) a’zodan kam bo‘lmagan tarkibda apellyatsiya komissiyasi tashkil etiladi. Apellyatsiya komissiyasi talabalarning arizalarini ko‘rib chiqib, shu kunning o‘zida xulosasini bildiradi. Baholashning o‘rnatilgan talablar asosida belgilangan muddatlarda o‘tkazilishi hamda rasmiylashtirilishi fakultet dekani, kafedra muduri, o‘quv-uslubiy boshqarma hamda ichki nazorat va monitoring bo‘limi tomonidan nazorat qilinadi. Talabalar JN dan to‘playdigan ballarning namunaviy mezonlari
Talabalar ON dan to‘playdigan ballarning namunaviy mezonlari
Yakuniy nazorat “Yozma ish” shaklida o’tkazilishi belgilanganligi uchun u maksimal 30 ballik tizimda o‘tkaziladi. Yakuniy nazoratda “Yozma ish”larni baholash mezoni Yakuniy nazorat “Yozma ish” shaklida amalga oshirilganda, sinov 50 variantli usulda o‘tkaziladi. Har bir variant 3 ta nazariy savoldan iborat. Nazariy savollar fan bo‘yicha tayanch so‘z va iboralar asosida tuzilgan bo‘lib, fanning barcha mavzularini o‘z ichiga qamrab olgan. Har bir nazariy savolga yozilgan javoblar bo‘yicha o‘zlashtirish ko‘rsatkichi 0-10 ball oralig‘ida baholanadi. Talaba maksimal 30 ball to‘plashi mumkin. Yozma sinov bo‘yicha umumiy o‘zlashtirish ko‘rsatkichini aniqlash uchun variantda berilgan savollarning har biri uchun yozilgan javoblarga qo‘yilgan o‘zlashtirish ballari qo‘shiladi va yig‘indi talabaning yakuniy nazorat bo‘yicha o‘zlashtirish bali hisoblanadi. Dasturning informatsion-metodik ta’minoti Mazkur fanni o’qitish jarayonida ta'limning zamonaviy metodlari, pedagogik va axborot-kommunikatsiya texnologiyalari qo’llanilishi nazarda tutilgan. Ma'ruza darslarida zamonaviy kompyuter texnologiyalari yordamida prezentatsion va elektron –didaktik texnologiyalardan, jihozlar va uskunalar, moslamalar: elektron doska-hitachi, LCD-monitor, elektron ko’rsatgich (ukazka)dan, video-audio uskunalar: video va audiomagnitofon, mikrofon, kolonkalardan, kompyuter va multimediali vositalar: kompyuter, Dell tipidagi proektor, DVD-diskovod, Web-kamera, video-ko’z (glazok)dan foydalaniladi. Shuningdek, fan dasturining informatsion-uslubiy ta'minotida ma'ruza, amaliy mashg’ulotlar uchun zarur asosiy va qo’shimcha adabiyotlar hamda ta'limning zamonaviy metodlari, zamonaviy pedagogik va axborot-kommunikatsiya (mediata'lim, amaliy dastur paketlari, elektron-didaktik materiallari) texnologiyalarini qo’llanilishi nazarda tutiladi. Download 1.77 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
ma'muriyatiga murojaat qiling