O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi a’zam xoliqov

Tarbiya 
qonuniyatlarini 
modellashtirish 

---

250 
3.O‘z-o‘zini anglash. Barkamol avlodni tarbiyalashdan asosiy maq-
sad, yoshlarda e’tiqod, demokratik qarashlar va ijtimoiy hayotda o‘z 
mustaqil fikriga va mustahkam pozitsiyasiga ega bo‘lish shakllantiriladi. 
Insonning hayotda o‘z-o‘zini anglashi, tarbiya mazmunining eng muhim 
unsurlaridan biri sanaladi. O‘quvchilar o‘zlarining shaxsiy hayoti va 
faoliyatlarini subyekt sifatida e’tirof etib, o‘z-o‘zlarini qanday anglashi 
bilan tavsiflanadilar. Inson kamolotida fuqarolik, kasbiy va axloqiy 
jihatdan o‘z-o‘zini anglashi muhim ahamiyatga egadir. 
4. Iroda erkinligi. Tarbiya jarayoni o‘qituvchi tomonidan oqilona 
tashkil etilsa, bir vaqtning o‘zida o‘qituvchi va o‘quvchilar ma’naviyatini 
boyitadi. Agar o‘qituvchi o‘quvchilarning qiziqishini, faoliyatini, o‘rtoq-
lik va fuqarolik burchini his etishini, mustaqillikka intilish tuyg‘ularini 
anglab, uni takomillashtirib borsa, o‘quvchida yuksak iroda va erkinlik 
tuyg‘ulari shakllanib boradi.
5. Tarbiyaning shaxsga yo‘naltirilganligi. Mazkur g‘oya barcha 
ta’lim muassasalari amaliyotining markaziy nuqtasida o‘qituvchilarning 
tarbiyaviy ishlar dasturida, turli tarbiyaviy maqsadlarga yo‘naltirilgan 
tadbirlarda, tarbiyaning shakl, metod va vositalarida asosan o‘quvchi 
shaxsi turganligini anglatadi. Tarbiyaviy jarayonda uning shaxsiy xusu-
siyatlari, qiziqishlari, o‘ziga xos xarakteri, o‘z qadr-qimmatini anglash 
tuyg‘ulari modellashtirish asosida rivojlantirilib boriladi. 
Maqsadning aniqligi 
 
Birgalikdagi 
faoliyati 
O‘z-o‘zini
anglash 
Jamoaning
ta’siri 
Tarbiyaning
shaxsga 
yo‘naltirilganligi 
Iroda erkinligi 
 Zamonaviy 
tarbiya maz-