Oʼzbekiston respublikаsi oliy vа oʼrtа mаxsus tа’lim vаzirligi buxoro muhаndislik-texnologiya instituti qoʼl yozma huquqida

Vizual komponentalar kutubxonasi.
Delphi sinflari murakkab iyerarxik tuzilmaga ega bo'lgan vizual
komponentalar biblatekasini (Visual Component Library -VCL) tashkil qiladi. VCL tarkibiga kiruvchi yuzlab sinflar mavjud. Katta boshqa sinfga ajdod sinf bo'luvchi asosiy sinflarga quyidagilar kiradi.Komponentalar - sinflarning nusxalari bo'lib, TComponent sinfning davomchilaridir (avlodidir). Boshqa hamma sinf nusxalari obyektlar deyiladi.Komponentalar bilan obyektlar orasidagi farq shundaki, formada komponentalar bilan (manipulatsiya qilish) ish ko'rish mumkin, lekin obyekt bilan ish ko'rish mumkin emas.Masalan, komponenta bo'lmagan TFont sinf obyektini qaraydigan bo'lsak uni formaga joylashtirib bo'lmaydi. Komponentalar Label yoki Edit larni formaga joylashtirish mumkin Va ularni joylashtirishda TFont sinf turiga kiruvchi Font xossasidan foydalaniladi.VCLga kiruvchi sinf TObject boshqa hamma sinflarning eng yuqorisi bo'lib, obyektlarni tuzish Va boshqarish imkonini beradi va sinfga bir necha usullar birlashtirilgan.VCLga kiruvchi TPersistent sinfi TObject sinfidan kelib chiqadi va u obyektlarni tashkil qilishish o'zida bir necha usullarni saqlaydi.VCLga kiruvchi TComponent sinfi barcha komponentalar iyerarxiyasining eng yuqorisida joylashadi.TComponent sinfi davomchilari vizual bo'lmagan komponentalar bo’lib hisoblanadi.Vizual bo'lmagan komponentalar dasturning loyihalash bosqichidagi tashqi ko'rinishi dasturning bajarilishi bosqichidagi ko'rinishidan farq qiladi.Ayrimlari dasturning bajari1ishi vaqtida imimap ko'rinmaydi.
TComponent sinfi vizual komponentalar is Bip asos sinf bo’lib hisoblanadi. VCLga kiruvchi TControl sinfi katta qismdagi xossalar, usillar Va vizual komponentalar hodisalarini ta'min1ab beradi. Bular yordamida klaviaturadan va sichqonchadan foydalangan holda ma'lumotlarni ekranga chiqarish Va dasturga kiritish mumkin.
TWinControl sinfi TControl sinfining davomchisi bo'lib, ouna elementlarini boshqarishni yaratish isBip ishlatiladi.
TGraphicControl sinfi TControl sinfining davomchisi bo`lib , grafik
elementlarini boshqarish isBip ish1ati1adi. TGraphicControl sinfining asosiy
a'zolari quyidagilardir: Shape - geometrik figura; PaintVox rasm chizish
ishippanel; Image - tasvir; Bevel - uch o'lchovli ramka. TGraphicControl sinfi bitta usul va bitta xossaga ega. Procedire Paint; virtual - grafik elementlarni boshqarish uchun tasvirlarni chizadi. Property CanVas; TConVas - grafik elementlarni boshqarishni ekranda
tasvirlash uchun xizmat qiladi.