O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi buxoro davlat universiteti maktabgacha ta’lim kafedrasi

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI
OLIY VA O‘RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI

BUXORO DAVLAT UNIVERSITETI

MAKTABGACHA TA’LIM KAFEDRASI

Tasdiqlayman

O‘quv ishlari bo‘yicha prorektor
____________M.I.Daminov

“___”__________ 2020 yil

«MAKTABGACHA PEDAGOGIKA»
FANIDAN
ISHCHI O‘QUV DASTURI
(3-kurs sirtqilar uchun)

Bilim sohasi: 100000 - Gumanitar

Ta’lim sohasi: 110000 - Pedagogika
Bakalavriat yo‘nalishi: 5111800 –Maktabgacha ta’lim

Umumiy yuklama hajmi:366 soat

Auditoriya soati: 228 soat
Ma’ruza: 6 soat

Amaliy: 6 soat

Mustaqil ta’lim: 4 soat

Tuzuvchi : Maktabgacha ta’lim kafedrasi o‘qituvchisi G.Sh.Rahmonova

Taqrizchi: Maktabgacha ta’lim kafedrasi muduri G.Q.Hasanova

Fanning ishchi o‘quv dasturi Maktabgacha ta’lim metodikasi kafedrasining 2020 yil–________dagi __-sonli yig‘ilishida muhokamadan o‘tgan va fakultet kengashida muhokama qilish uchun tavsiya etilgan.

Kafedra mudiri: dots. G.Q.Hasanova

Kirish
Dasturda maktabgacha yoshdagi bolalarni ma’naviy, jismoniy, aqliy – ahloqiy, iqtisodiy, huquqiy, ekologik ta’limini amalga oshirishning metod va vositalarini asoslab berilgan. O‘zbekistonda ijtimoiy maktabgacha ta’limni tashkil etishning asosiy bosqichlari, asosiy xususiyatlari va maktabgacha ta’lim bo‘yicha yuqori malakali rahbar, metodist-nazoratchi va tarbiyachilarni tayyorlash vazifalari, usul-uslublari, xalq ta’limi bo‘limining
asosiy vazifalari,metodik rahbarlik qilish tamoyillari bu o‘quv dasturining mazmunini tashkil etadi.


O‘quv fanining maqsad va vazifalari

Maktabgacha pedagogika fanining maqsadi:

Maktabgacha pedagogika fani bo‘lajak tarbiyachilarni ta’lim-tarbiya

qonuniyatlari bilan yaqindan tanishtirish. Shuningdek, u maktabgacha ta’limga qo‘yilgan Davlat talablari, tamoyillari, mazmuni va tarbiyachining shakllantirishni pedagogik asoslarini o‘rgatadi.

Maktabgacha pedagogika fanining vazifalari:

• 
  Bo‘lajak tarbiyachi oldiga qo‘yiladigan maqsad va vazifalar O‘zbekiston istiqboli va istiqloli uchun barkamol avlodni tarbiyalashning dastabki bosqichi:
  

• 
  maktabgacha pedagogikaning mazmuni, o‘ziga xos xususiyatlari, ta’limiy-tarbiyaviy jihatlarini, hamda kasbiga bo‘lgan munosabatni tarbiyalash. Tarbiyachining kasbiy xususiyati va unga qo‘yilgan talablar:
  

- maktabgacha pedagogika kursini maqsadi: bo‘lajak tarbiyachi, pedagogik kollej o‘qituvchilariga maktabgacha pedagogika fanini nazariy milliy asoslari bilan qurollantiradi;
-O‘qitish jarayonida mutaxassislik bo‘yicha mahorat, tashkiliy metodik malaka, bolalarni jonajon yurtimizni sevish, asrab-avaylash ruhida tarbiyalash jarayonida bilimlarini amalda tadbiq qila bilish qobiliyatini rivojlantirish.

Fan bo‘yicha talabalarning bilimiga, ko‘nikma va malakalariga qo‘yiladigan talablar

Bakalavr:

• 
  maktabgacha ta’limning tarixi;
  
• 
  maktabgacha pedagogikaning rivojlanish bosqichlari;
  

• 
  davlatga qarashli va qarashli bo‘lmagan maktabgacha ta’lim muassasalari; maktabgacha ta’limning ta’lim tizimida tutgan o‘rni;
  

maktabgacha ta’lim bo‘yicha kasbiy faoliyatning umumiy tamoyillari; maktabgacha yoshdagi bolaning xar tomonlama rivojlanish konsepsiyasi; maktabgacha pedagogikaning rivojlanish tamoyillari

• 
  bolalarni oilaga, maktabgacha ta’lim muassasalariga va ijtimoiy jamiyatga moslashtirish;
  

bolaning jismoniy rivojlanish ko‘rsatkichlari;

bolaning shaxsiy pedagogik-psixologik rivojlanish ko‘rsatkichlari; intelektual, aqliy rivojlanish ko‘rsatkichlari;
bola shaxsini maktabgacha yoshdagi bolalar ta’lim-tarbiyasiga qo‘yiladigan davlat

talablariga muvofiq sog‘lom va yetuk, maktabda o‘qishga tayyorlangan tarzda shakllantirish;

bolaning maktabga tayyorgarlik darajasiga qo‘yiladigan minimal talablar; oiladagi rivojlantiruvchi va tarbiyalovchi muxit;

bolaning maktab ta’limiga umumiy va maxsus tayyorgarligi to‘g‘risida bilimga ega bo‘lishi;

мактабгача таълимнинг асосий тамойиллари;

maktabgacha pedagogika fan sifatida;

maktabgacha pedagogika obyekti, predmeti, vazifalari;

maktabgacha pedagogikaga qo‘yiladigan asosiy talablar;

maktabgacha pedagogikaning mazmuni, ilmiy-tadqiqot metodlari;

maktabgacha yoshdagi bolalarga ta’lim-tarbiya berishning falsafiy asoslari;

maktabgacha yoshdagi bolalarga ta’lim-tarbiya berish va rivojlantirish maktabgacha pedagogikaning asosiy funksiyasi;

maktabgacha yoshdagi bolalarga aqliy, axloqiy va jismoniy tarbiya berish; maktabgacha yoshdagi bolalarni nutkni ustirish va uzga tilga urgatish; maktabgacha yoshdagi bolalarga xukukiy, iktisodiy va estetik tarbiyalash; maktabgacha ta’limning uzviyligi va uzluksizligi;

bola maktabgacha tarbiyaning - obyekti, rivojlanish va tarbiya - subyekti; bola va sotsium;

maktabgacha ta’lim muassasalari, maktab, oila va maxalla tarbiya jarayonini tashkil etish shart-sharoitlarini

bolani maktab ta’limiga tayyorlashga ta’sir etuvchi omillar;

bolani maktabga tayyorlashda maktabgacha ta’lim muassasasi, maktab va oilaning xamkorligi;
maktabgacha ta’lim yoshidagi bolalarni maktab ta’limiga moslashtirish metod, vosita va usullarni bilishi, ko‘nikma hosil bo‘lishi;

maktabgacha pedagogikaning nazariy va amaliy bilimlarini egallash;

ilk va maktabgacha yoshdagi bolalarga ta’lim-tarbiya berish mazmuni va texnologiyalarini egallash;

zamonaviy va chet el maktabgacha ta’lim tizimi xakida bilimga ega bo‘lish;

maktabgacha yoshdagi bolalar rivojlanishida va ta’lim-tarbiya berishda zamonaviy va chet el maktabgacha ta’lim tizimidan foydalana olish
maktabgacha yoshdagi bolalarni o‘yin va o‘yinchoqlar orqali rivojlantiruvchi muxit yaratish;

bolani intelektual zukko bulishini ta’minlash;

bolani aqliy, axloqiy va jismoniy rivojlanishga yunaltirish; maktabgacha yoshdagi bola maktab ta’limiga tayyorlash;

maktabgacha ta’lim muassasalarining bola xavfsizligini ta’minlashdagi majburiyatlari; bolani maktabgacha ta’lim muassasalarida sog‘lomlashtirish;

bolaning maktab ta’limiga tayyorgarligini aniqlash va taxlil qilish usullari; bolani maktabga tayyorlash metodi va usullari;

maktabgacha ta’lim muassasalarida bolani maktabga tayyorligini aniqlash malakalariga ega bo‘lishi kerak.

Fanning o‘quv rejadagi boshqa fanlar bilan o‘zaro bog‘liqligi va uslubiy jihatdan ketma-ketligi

Maktabgacha pedagogika fani umumkasbiy fanlar qatoriga kirib, 3-4 va 5-semestrlarda o‘qitiladi. Maktabgacha pedagogika fani falsafa, ijtimoiy-siyosiy fanlar,

umumiy pedagogika, pedagogika tarixi, psixologiya va maxsus pedagogik fanlarga bog‘liq ravishda rivojlanib boradi. Ijtimoiy va oila pedagogikasi fanlaridan yetarli bilim va ko‘nikmalarga ega bo‘lishi talab etiladi.
Fanning maktabgacha ta’lim sohasidagi o‘rni
Maktabgacha ta’lim muassasalarida ta’lim-tarbiyani pedagog-tarbiyachi amalga oshiradi. U pedagogik jarayonda markaziy o‘rinni egallaydi. Shuning uchun tarbiyachi ўз

soxasini chuqur bilishi, xar xil metodik vositalarni yaxshi egallagan, puxta pedagogik psixologik tayyorgarlikka ega bo‘lishi kerak. Shu bilan bir qatorda mutaxassislik bo‘yicha fanlarni jumladan «Ta’lim to‘g‘risida»gi Qonun, Kadrlar tayyorlash milliy Dasturini, maktabgacha tarbiya pedagogikasi, «Ilk qadam» davlat dasturini, Davlat talablarini, bolalarni maktabga tayyorlash metodikasi fani va boshqalarni puxta egallagan bo‘lishi lozimdir. Maktabgacha tarbiya yoshidagi bolalar asosan maktab ta’limiga maktabgacha ta’lim muassasalarida va oilada tayyorlanadi. Ayniqsa bolani oilada va maktabgacha ta’lim muassasalarida maktab ta’limiga tayyorlashda «Maktabgacha pedagogika» fanining o‘rni juda kattadir. Maktabgacha pedagogika fani bo‘lajak tarbiyachilarni amaliy faoliyatga tayyorlash bilan birga ularda yuksak kasbiy faoliyat malakalarini shakllantirishga xizmat qiladi. Ushbu fan asosiy umumkasbiy fan bo‘lganligi sababli Respublikadagi MTMlarga yuksak salohiyatga ega ega bo‘lgan mutaxassislarni yetkazib beradi.