O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi farg’ona davlat universiteti fizika-matematika fakulteti amaliy matematika va informatika yo’nalishi

II-BOB. C# DASTURLASH TILIDA MATN MUHARRIRLARINI YARATISH.

2.1. C# dasturlash tili matn muharrirlaridan bloknot dasturini yaratish.

Biz Visual Studiada yangi oyna ochish uchun Windows Forms Applicationni tanlaymiz va dasturimizni nomlaymiz.

1-rasm. Windows Forms Application
So`ngra Enter tugmasini bosganimizda yangi ishchi oyna ochiladi.


2-rasm. Yangi ishchi oyna
Ekranda hosil bo`lgan ishchi oynani o`zimizga kerakli hajmga keltirib olamiz va Menudan MenuStrip komponentini topib, shu komponentdan foydalanib oynaga File va Edit buyruqlarini va yana qo`shimcha yordamchi buyruqlarni kiritamiz.

3-rasm. File va Edit buyruqlari

So`ngra TabControl komponentidan foydalanib bloknotimin uchun oq listlar ochib, ochilgan tabPage1 oynamizga sichqonchani olib borib o`ng tomonini chertganimizda oynaga bir necha buyruqlar chiqadi. Ular ichidan RemoveTab buyrug`ini tanlab sichqonchani chap tugmasini bosamiz. Shu ishni ikki marta takrorlaymiz. So`ngra ochgan listimizni oyna bo`ylab surib ekranni shu holga keltiramiz.

4-rasm. RemoveTab buyrug`i

5-rasm. New tugmasiga buyruqlarni kiritish
Endi esa biz bloknotimizda yangi list ochish uchun New tugmasiga buyruqlarni kiritishni boshlaymiz. Buning uchun eng avvalo biz kursorni ekrandagi New buyrug`i ustiga olib borib sichqonchani chap tomonini bir marta bosamiz va kursorni ekranning o`ng tomonida joylashgan chaqmoqcha belgiga olib borib bir marta chap tomonini chertamiz va pastdagi hosil bo`lgan buyruqlar orasidan Clikc buyrug`ini topib, uning to`g`risidagi katakchaga ham sichqonchani chap tugmasini ikki marta bosamiz. So`ngra kursorni New buyrug`I ustiga olib borib ikki marta sichqonchani chap tugmasini bosib ochilgan yangi listlarga buyruqlarni kirita boshlaymiz.
Dasturning C# dagi kodi:
using System;
using System.Collections.Generic;
using System.ComponentModel;
using System.Data;
using System.Drawing;
using System.Linq;
using System.Text;
using System.Threading.Tasks;
using System.Windows.Forms;
namespace WindowsFormsApplication15
{
public partial class Form1 : Form
{
int count = 1;
public Form1()
{
InitializeComponent();
}

private void newToolStripMenuItem_Click(object sender, EventArgs e)

{
//Bu yerda biz Fileda yangi listlar ochib, listlarga axborot kiritish
//uchun buyruqlarni kiritdik.

TabPage new1 = new TabPage("new" + count);

RichTextBox tb = new RichTextBox();
tb.Dock = DockStyle.Fill;
tabControl1.TabPages.Add(new1);
new1.Controls.Add(tb);
Quyida biz kiritgan buyruqlarimiz orqali Fileda yangi listlar ochish va ularga yozish imkoniyatiga ega bo`lamiz. Lekin biz bitta buyruqni kiritmadik. Ushbu buyruqni kiritganimizda dasturimizdagi ochilgan birinchi listga ma`lumot yozib, so`ngra yangi list ochsak bo`laveradi:
tabControl1.SelectedTab = new1;
count++;


Endi esa biz Click buyrug`i yordamida Edit tugmachamiz ichida joylashgan Cut(qirqib olish), Copy(nusxalash) va nihoyat Paste(nusxalangan xabarni qaytarish) tugmachalariga buyruqlarni birinma ketin kirita boshlaymiz:
}

private void cutToolStripMenuItem_Click(object sender, EventArgs e)

{
// biz ushbu buyruqlarni Cut tugmachasi uchun kiritdik.
RichTextBox rtb = null;

if (tabControl1.TabCount != 0)

{
rtb = tabControl1.SelectedTab.Controls[0] as RichTextBox;
rtb.Cut();
}
}

private void copyToolStripMenuItem_Click(object sender, EventArgs e)

{
//Bu buyruqni Copy tugmachasi uchun kiritdik.
RichTextBox rtb = null;
if (tabControl1.TabCount != 0)
{
rtb = tabControl1.SelectedTab.Controls[0] as RichTextBox;
rtb.Copy();
}
}

private void pasteToolStripMenuItem_Click(object sender, EventArgs e)

{
//Buni esa Paste tugmachasi ishlashi uchun kiritdik.
RichTextBox rtb = null;
if (tabControl1.TabCount != 0)
{
rtb = tabControl1.SelectedTab.Controls[0] as RichTextBox;
rtb.Paste();
}
}
}
}

Endi birinchi listga Mehribonim Onajon deb yozdim va ikkinchi listga buni hozir Copy buyrug`i yordamida nusxalab o`tkazamiz.

Bizning keying qiladigon ishimiz ikkinchi listga nusxalab olib o`tgan matnimizdagi Onajon so`zini uchunchi listga qirqib olib o`tamiz.

Mana biz yaratayotgan Bloknot dasturimiz tayyor bo`ldi. Ushbu dasturga qo`shimcha buyruqlarni joylashtirsa ham bo`ladi.