O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi guliston davlat universiteti axborot texnologiyalari kafedrasi

Xususiyat  
Izoh  
Color  
kalendar fon rangi
Day  
joriy kunni kiritish
Month  
joriy oyni kiritish
StartOfWeek  
hafta boshini tanlash. (odatda 0 - воскресенье)
UseCurrentDate  
joriy (bugungi) sanani tanlash
Year  
joriy yilni kiritish
Misol. Delphi dasturida kalendar tayyorlash. Buning uchun forma oynasiga 
bitta Calendar, bitta SpinEdit va Bitta ComboBox komponentalarini 
joylashtiramiz. ComboBox1 komponentasining Items bo`limiga 12 ta oy (Yanvar-
Fevral) nomlarini kiritib chiqamiz.
SpinEdit1 
komponentasining 
dasturlash 
qatoriga 
quyidagilarni 
kiritamiz: 
procedure 
TForm1.SpinEdit1Change(Sender: TObject); begin

---

Calendar1.Year:=SpinEdit1.V
alue; end;
ComboBox1 
komponentasining 
dasturlash 
qatoriga 
quyidagilarni 
kiritamiz: 
procedure 
TForm1.ComboBox1Change(Sender: TObject); begin
Calendar1.Month:=ComboBox1.ItemInde
x+1; end;
Form oynasining dasturlash qatoriga quyidagilarni 
kiritamiz: procedure TForm1.FormCreate(Sender: 
TObject); begin
ComboBox1.ItemIndex:=Calendar1.Month-1;
SpinEdit1.Value:=Calendar1.
Year; end;
Loyihani kompyuter xotirasiga saqlaymiz va F9 tugmasini bosamiz. 
Natijada kalendar paydo bo`ladi. ComboBox1 komponentasining ro`yxatidan joriy 
oyni, SpinEdit komponentasi orqali esa kerakli yilni tanlash mumkin.
Borland Delphi 7 dasturlash muhitida ShellTreeView, ShellComboBox va 
ShellListView
komponentalaridan foydalanib “Проводник” dasturini
tayyorlash. Ushbu bo`limda ShellTreeView, ShellComboBox, 
ShellListView komponentalari to`g`risida ma’lumot beramiz.
Delphi dasturining ShellTreeView komponentasi kataloglar daraxtini hosil 
qiladi. ShellComboBox komponentasi kataloglar ro`yxatini hosil qiladi. 
ShellListView komponentasi katalog tarkibidagi obyektlarni ko`rsatuvchi ro`yxat 
hosil qiladi.
Misol. Forma oynasiga ShellTreeView, ShellComboBox, ShellListView va 
to`rtta SpeedButton komponentalarini joylashtiramiz. Button tugmalarini Icon, 
List, Report va SmallIcon deb nomlaymiz.
ShellTreeView komponentasining ShellComboBox xususiyatiga 
ShellComboBox1 ni, ShellListView xususiyatiga esa ShellListView1 ni, Root 
xususiyatiga rfDesktop ni kiritamiz.
ShellComboBox komponentasining 

---

ShellTreeView xususiyatiga ShellTreeView1 ni, ShellListView xususiyatiga esa 
ShellListView1 ni kiritamiz.
ShellListView komponentasining ShellTreeView xususiyatiga 
ShellTreeView1 ni, ShellComboBox xususiyatiga ShellComboBox1 ni 
kiritamiz. Natijada ushbu komponentalar o`zaro bog`lanadi.
Icon tugmasining dasturlash qatoriga quyidagilarni kiritamiz:
procedure TForm1.SpeedButton1Click(Sender: 
TObject); begin
ShellListView1.ViewStyle:=v
sIcon; end;
List tugmasining dasturlash qatoriga quyidagilarni 
kiritamiz: 
procedure 
TForm1.SpeedButton2Click(Sender: 
TObject); 
begin
ShellListView1.ViewStyle:=v
sList; end;
Report tugmasining dasturlash qatoriga quyidagilarni 
kiritamiz: 
procedure 
TForm1.SpeedButton3Click(Sender: TObject); begin
ShellListView1.ViewStyle:=v
sReport; end;
SmallIcon tugmasining dasturlash qatoriga quyidagilarni 
kiritamiz: 
procedure 
TForm1.SpeedButton4Click(Sender: TObject); begin
ShellListView1.ViewStyle:=vsSmall
Icon; end;
Loyihani kompyuter xotirasiga saqlaymiz va F9 tugmasini bosamiz. 
Natijada mini provodnik dasturi ishga tushadi. ShellTreeView yoki 
ShellComboBox komponentalaridan kerakli katalogni tanlaymiz. Tanlangan 
katalog tarkibi ShellListView komponentasida namoyon bo`ladi. Icon, List, 
Report va SmallIcon tugmalari orqali esa ShellListView komponentasi tarkibi 
ko`rinishini o`zgartirish mumkin ya’ni katta ikonkali, ro`yxatli, fayl haqidagi 
ma’lumotlar bilan va kichik ikonkali ko`rinishlari mavjud.

---