O'zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi islom karimov nomidagi toshkent davlat texnika universiteti

Kristalning olinishi

Konsentrlangan fosfor kislotasini rubidiy gidroksid yoki korbanatning suyiltirilgan eritmasi bilan p H=4,5 gacha neytrallash:
H₂PO₄ + RbH₂PO₄ + H₂O
2H₂PO₄ + Rb₂CO₃  2RbH₂PO­₄ + CO₂ ↑ + H₂O
Rubidiy vodorod fosfatning fosfor kislotasi bilan reaksiyasi:
Rb₂HPO₄ + H₃PO₄  2RbH₂PO₄
Rubidiy metafosfatning suvda erishi, so'ngra qayta kristallanish:
RbPO₃ + H₂O  RbH₂PO₄

Rubidium dihidroortofosfat rangsiz kristallar hosil qiladi. Eritma tez sovutilganda monoklinik kristallar cho'kadi. Sekin sovutish bilan rombik tizimning kristallari hosil bo'ladi , hujayra parametrlari a = 0,491 nm , b = 0,635 nm , c = 1,506 nm . Suvda yaxshi eriydi, etanolda yomon eriydi. Bu ferroelektrik , Kyuri nuqtasi 145,9 ° S.

Qizdirilganda u kislota pirofosfat va rubidiy metafosfat aralashmasini hosil qiladi :



Ishqorlar bilan reaksiyaga kirishadi:



Almashinuv reaktsiyalariga kiradi:



1-jadval

Kristal nomi	Rubidium dihidrogen fosfat
Kimyoviy formulasi	RbH2PO4
Molyar massasi	182,46 g/mol
Kristal zichligi	2,858 g/sm³
Erish harorati	340 °C

Rubidium dihidroortofosfat rangsiz kristallar hosil qiladi. Eritma tez sovutilganda monoklinik kristallar cho'kadi. Sekin sovutishda ortorombik kristallar hosil bo'ladi, hujayra parametrlari a = 0,491 nm , b = 0,635 nm , c = 1,506 nm.

2.