O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta‟lim vazirligi mirzo ulug`bek nomidagi
Fitopatogen viruslarni tarqatuvchi biologik omillar
Download 0.82 Mb. Pdf ko'rish
|
|
1.3. Fitopatogen viruslarni tarqatuvchi biologik omillar
Fitopotogen virusli, viroidlar va fitoplazmalar ularning tabiatda tarqalishi uchun asosiy va yagona unsur bo‘lgan hashorotlar bilan chambarchas bog‘liq (1-jadval). Viruslarni hashoratlar tufayli tarqalishi mumlinligi to‘g‘risidagi birinchi malumot 1916-yilda paydo bo‘lgan. Jumladan tadqiqotlarda Aphis gossypii shirasining bodring mazaykasi virusini tashuvchisi ekanligi isbotlangan. Xozirgi kunda vektorlar qatoriga hashorotlarning turli oila vakillari ( Aphididae, Chrysomelidae) kiradi.Bundan tashqari infeksiyani tarqalishida zamburug‘lar shu jumladan: Olpidium, Spongospora va Polymyxa turkumlari ishtirok etadi. Hozirgi kunda ushbu zamburug‘lar 20 dan ortiq viruslarning tarqalishida ishtirok etishi aniqlangan. Kartoshka X –virusining tashuvchisi - Synchytrium endobioticum , bug‘doy mazaykasi virusi - Polymyxa graminis , tamaki nekrozi virusi va bodiring nekrozi virusi –Olpidium brassicae hisoblanadi.Ulardan bazilarining tarqalishi spetsifik bo‘ladi. Masalan Spongospora subterranean suv arisi sariq xol-xol sharsimon virusi, boshqasi S Subterranean kartoshka uchki barglari ipsimon virusining tarqalishin sababchisi ekanligi aniqlangan. Odatda qo‘zgatuvchilar bir taksonomik guruhga mansub vektorlar tufayli o‘tishi mumkin.Shunday dalillar ham mavjudki ularga ko‘ra masalan tamakining haqali dog‘lanishi virusi turli 1 7
avlod, turkum , oila va sinfga mansub tashuvchilar orqali ham tarqalishi mumkin [9].
Download 0.82 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|