O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi namangan muhandislik-texnologiya instituti «Materialshunoslik»

Tikuvchilik iplarining haqiqiy diametrini aniqlash. Tikuvchilik iplarining haqiqiy diametrini aniqlash uchun «SNIXBI»da yaratilgan iplarning diametrini aniqlaydigan maxsus moslama, okulyarli yoki ob’ektivli mikroskop va yo’g’onlikni o’lchaydigan moslamalarni qo’llash mumkin. Ipning diametrini o’lchaydigan moslamaning o’lchov maydonlarining orasiga oltita bir-biriga parallel joylashgan ip o’rnatiladi va ularning diametri 2-jadvalga qarab olinadi.
Pishitilgan iplarning yo’g’onligi va qisqarishini aniqlash. Tikuvchilikda ishlatiladigan pishitilgan iplarning umumiy chiziqiy zichligini va eshishda ipning qisqarishini aniqlash uchun krutkomer KU-500 asbobidan foydalaniladi.
KU-500 asbobining qisqichlari orasini 500 mm ga qo’yib, ip teskari tomonga eshiladi. Eshilgan ipni tashkil etuvchi tanho iplar parallel holatga kelganda krutkomer asbobidan eshilishlar soni va eshilganda ipning qisqarishi yozib olinadi. Qisqichlar orasidagi iplarning massasi tortilib ipning umumiy chiziqiy zichligi topiladi.

bu erda: - tanho ipning chiziqiy zichligi, teks; -tanho iplar soni.
Eshilganda iplarning qisqarishini hisobga olib, umumiy chiziqiy zichliq quyidagi formula bilan aniqlanadi.


bu erda: -birinchi qo’shib eshilgandagi ipning qisqarishi.
Agar iplar ikki marta qo’shib eshilsa ipning umumiy chiziqiy zichligi quyidagi formula bilan aniqlanadi.

bu erda: -ikkinchi marta qo’shib eshilgandagi ipning qisqarishi.
Agar har xil yo’g’onlikdagi tanho iplar qo’shilsa umumiy ipning chiziqiy zichligi ularning yig’indisiga teng:
;
U holda eshilgan iplarning eshilganda qisqarishi (teks) da quyidagi formula bilan aniqlanadi:

3-TAJRIBA IShI
Mavzu. Gazlamalarning o’rilish turlarini o’rganish.
Ishninf maqsadi. Gazlamalarning o’rilish turlarini o’rganish.

1. 
   Oddiy o’rilish.
   
2.