O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi qarshi davlat universiteti

Tana vazni tibbiy tarozida aniqlanadi. 

Tekshiriluvchi  poyabzalsiz,  ichki  kiyimida  tarozi  o`rtasida 

qimirlamay tik turishi kerak. 

 Normada  erkaklarning  o`rtacha  tana  vazni,  bo`y  o`sishi 

to`xtagandan (20 yoshdan) keyin 70 kg deb qabul qilingan. 

Ko`krak qafasi aylanasi. 

Tekshiriluvchining  tik  turgan  vaziyatida  aniqlanadi.  Lenta-

ning  yuqori  qirrasi  oldindan  o`g`il  bolalar  va  erkaklarda  ko`krak 

bezi  ustidan,  o`smir  qiz  va  ayollarda  ko`krak  bezi  ostidan  o`rna-

tiladi.  Orqadan  lentaning  yuqori  qirrasi  kuraklarning  pastki  uchi 

ostidan to`g`ri o`tishi kerak. 

Ko`krak  qafasi  aylanasi  odam  jismoniy  rivojlanishining 

muhim  ko`rsatgichi  hisoblanadi.  Chunki,  ko`krak  qafasi  aylanasi 

qanchalik  yaxshi  rivojlangan  bo`lsa,  uning  bo`shlig`ida  joylashgan 

o`pkalar,  yurak  va  yirik  qon  tomirlarining  funksiyasi  shunchalik 

yaxshi bo`ladi. 

Normada 15 yoshdagi o`smirda ko`krak qafasi aylanasi tinch 

turgan paytda 75-78 sm bo`ladi. 

Chuqur  nafas  olganda  ko`krak  qafasi  aylanasining  ko`rsat-

gichi oshadi, chuqur nafas chiqarganda kamayadi. 

Ko`krak  qafasi  aylanasining  chuqur  nafas  olgan  va  chuqur 

nafas  chiqargandagi  ko`rsatgichlarining  bir-biridan  farqi  ko`krak 

qafasi  ekskursiyasi  (razmax)  deyiladi.  Bu  ko`rsatgich  qancha  ko`p 

42 

75 

---