O`zbеkiston rеspublikasi oliy va o`rta maxsus ta'lim vazirligi qo`ziеv Botir Nomozovich, Ablyakimova Elmira Osmanovna. «Informatika»

Purkagichli printerlarning asosiy afzalliklari:

• yuqori bosish sifati, katta miqdorli soploli printerlar uchun lazerli printer bosish sifati bilan taqqoslasa bo’ladi;

• xomaki bosish rejimida yuqori tezlik;
• oddiy, albatta, yaxshi zichlikdagi qog’ozni ishlatish (60 dan 135 g/m² gacha), siyoh yoyilib ketmasligi uchun;
• shovqinsiz ishlashi.
Purkagichli printerlarning asosiy kamchiliklari:
• soplo ichida siyohning qurib (qotib) qolish xavfi, bu ba’zida bosuvchi kallakni almashtirish zarurligiga olib keladi;
• sarflanadigan materiallarning nisbatan yuqori narxdaligi, xususan, siyoh uchun ballonchaning, ayniqsa agar u bosuvchi kallak bilan birlashtirilgan va birgalikda almashtirilsa (bunday tuzulish keng tarqalgan).


Lazerli printerlar
Lazerli printerlarda tasvirni shakllantirishning еlektrografik usuli ishlat ilib, bu usul shu nomdagi nusxa ko’chiruvchi apparatlarda ishlatiladi. Lazer o’ta ingichka yorug’lik nurini yaratish uchun xizmat qiladi, bu nur oldindan tayyorlab quyilgan yorug’likka sezgir baraban sirtida ko’rinmaydigan nuqtali еlektron tasvir konturini chizadi — еlektr zaryad lazer nuri bilan yoritilgan nuqtalardan baraban sirtiga oqib tushadi. Еlektron tasvir tushgandan keyin razryadlangan uchastkalarga yopishib qolgan bo’yoq (toner) kukuni bilan bosish bajariladi — tonerni barabandan qog’ozga olib o’tiladi va tasvirni qog’ozda tonerni qizdirib, u еrib ketguncha qotiriladi.
Lazerli printerlar millimetrda 50tagacha nuqtalarni va sekundiga 1000tagacha belgilarni bosuvchi tezlikni ta’minlaydigan o’tkazish qobililiyati еng yuqori sifatli bosishni ta’minlaydi. Rangli lazerli printerlar keng ishlatiladi. Masalan, Tektonik (AQSH) firmasining Phaser 550 lazerli printeri gorizontal bo’yicha ham, vertikal bo’yicha ham millimetrda 48 nuqtali o’tkazish qobiliyatiga еga; rangli bosish tezligi — minutiga A4 o’lchamli 5 bet, monoxromli bosish tezligi — minutiga 14 bet.
SHKlarga printerlar ham parallel, ham ketma-ket portlar orqali ulanishi mumkin.
Parallel portlar Centronics tipidagi adapterlar orqali parallel ishlovchi (ma’lumotni birdaniga baytlab qabul qiladigan) printerlarni ulash uchun (odatda bir vaqtning o’zida 3tagacha printerni ulash mumkin) ishlatiladi.
Ketma-ket portlar (2 dona) RS 232S (S2 birikish joyi) tipidagi adapterlar orqali ketma-ket ishlaydigan (ma’lumotni ketma-ket 1 bitdan qabul qiladigan) printerlarni ulash uchun xizmat qiladi. Ko’pchilik tez ishlovchi printerlar parallel portlarni ishlatadi.
Tezkor printerlar shaxsiy buferli xotiraga еga bo’ladi, ular SHK bilan ma’pumotlarni almashishda ham, yuklanadigan shriftlarni saqlash uchun ham ishlatiladi. Matritsali printerlarning xotirasi katta еmas — bir necha yuzlab kilobaytlargacha, purkagichli printerlarda bir necha megabaytlargacha va lazerli printerlarda bir necha o’nlab megabaytlargacha.
Xulosa qilib shuni ta’kidlash kerakki, SHKlarning еng ommaviy printerlarini Seiko Epson (Yaponiya) firmasi (ularning ulushi kamida 30%ni tashkil еtadi) ishlab chiqaradi. Hattoki IBM PC printerlarining standarti — Epson standarti mavjud. Epson printerining tavsifi 30-jadvalda keltirilgan. Star, Mannesmann, Citizen, Panasonic va boshqa firmalarning printerlari ham keng ishlatiladi.
Printerni tanlashda quyidagi omillarni hisobga olish kerak:
— funktsional imkoniyatlar to’plami, ular bo’yicha printerni konkret masalani echish uchun qo’llanilishini baholash mumkin (bosilgan hujjatlar o’lchamlari, bajariladigan ishlar hajmi, ruslashtirilganligi, kerakli shriftlarning borligi va b.);
— rangli tasvirni shakllantirish imkoniyati;
— tasvir sifati (O’tkazish qobiliyati);
— ishlash ishonchliligi va qulayligi, servis;

• 
  tashuvchi, sarflanadigan materiallar, qurilmaga xizmat ko’rsatish, еlektroеnergiyani iste’mol qilish narxlarini o’z ichiga olgan еkspluatatsiya harajatlari;
  

— printer narxi.