O‘zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand davlat universiteti


Qadimgi davlatlarning asosiy yozuvlari


Download 2.32 Mb.
bet82/119
Sana05.09.2023
Hajmi2.32 Mb.
#1672830
1   ...   78   79   80   81   82   83   84   85   ...   119
1. Qadimgi davlatlarning asosiy yozuvlari.
Finikiy yozuvga daxldor katibalar miloddan oldingi 2-4 ming yilliklarga taalluqli. Harfli va ovozli xatlar sistemasiga kiradi.
Oromiy yozuv undosh tovushlardan iborat bo'lib, 22 ta harfi bor edi. Miloddan oldingi birinchi ming yillikning avvallarida finikiy yozuv zaminida vujudga keldi.
Sug’d yozuvi. Bu yozuv oromiy yozuv asosida eramizdan avvalgi birinchi ming yillikda qadimiy So’g'd zaminida yaratilgan. U 23 alomatni o'z ichiga olar edi. So’g'd yozuviga mansub birinchi yozma yodgorlik eramizdan oldingi I asrga taalluqlidir.
Yunon yozuvi. Bu yozuvdan qadimgi yunonliklar miloddan avvalgi X-VIII asrlarda foydalanganlar. Ushbu yozuv finikiy yozuvdan paydo bo'lgan.
Avesto yozuvi. III-IV asrlarda pahlaviy yozuvi asosida ixtiro qilingan va Avesto kitobini yozish uchun qo'llangan. Unda 48 ta harf va 3 ligatura bo’lgan.
Pahlaviy yozuv. III asrda oromiy yozuv asosida yaratilgan. Pahlaviy tilining qadimiy kotibalari shu yozuvda bitilgan. Ushbu yozuv 22 alomatdan iborat edi.
Lotin yozuvi. Eramizdan avvalgi 403 yildan boshlab Afinada klassik grek alfaviti qo'llana boshlandi. Unda hammasi bo'lib 24 ta harf bo'lib, undan 7 tasi unli, qolganlari undosh tovushlarni ifoda etgan.
2. Ilmoq elementli kichik harflarni yozish.
Talabalarni amaliy mashg`ulotga hozirlash. Partada o`tirish, yozuv qurollaridan to`g`ri foydalanish qoidalariga rioya qilishlarini nazorat qilish.
Mavzuni e'lon qilish. Ilmoq elеmеntli kichik harflar guruhi bilan tanishtirish.
Talabalarga ilmoq elementli kichik harflar, ularning elementlari, yozilish usullari haqida aytib yozadilar: i, u,n,m harf elementlarini yozadirish.
Kichik harflarning ilmoq elеmеntini yodga oldirish. Ilmoq elеmеntli kichik i harfini grafik jihatdan to`g`ri yozish talabalarga mashq qildiriladi.
Xattaxtada o`qituvchi tomonidan namuna ko`rsatiladi. Talabalar daftarlarida harflarni yozishni boshlaydilar.



Download 2.32 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   78   79   80   81   82   83   84   85   ...   119




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling