O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand davlat universiteti maktabgacha ta’lim fakulteti

2-savol. Qo‘l asboblarining tuzilishi va turlari, ulardan foydalanish qoidalari haqida tushuncha berish.


2-ilova
Yog‘ochlarga qolda ishlov berish asboblari juda ko‘p bo‘lib, ular­ning ayrimlari haqida to‘xtalib o‘tamiz.
Iskanjalar buyumni ishonchli tutib tura olishi, ularning siqib tu­ruvchi qismi deformatsiyalanmagan bo‘lishi talab qilinadi.
Bolg‘a, kuvalda va boshqalar muhrasi tekis boiishi, chuqurcha yoki yorilgan joylari bolmasligi, mustahkam tutqichga ega boiishi kerak.
Bolg‘a va kuvalda tutqichlari qattiq, qayishqoq yog‘och turlaridan ishlanadi.
Yumshoq, mo‘rt yog‘ochdan ishlangan tutqichlardan foydalanish taqiqlanadi.
Bolg‘a va kuvalda silliq, oval kesimli, tutib turiladigan tomoni yo‘g‘onlashib boradigan shaklda bo‘lishi kerak. Tutqich yuzasi silliq, tekis boiishi, yoriq va payraxalari bo‘lmasligi kerak.
Egov, iskana, arra va boshqa shu kabi asboblar keyingi qismiga yorilib ketishning oldini oluvchi metallar-halqali tutqichlar o‘matiladi.
Tutqich uzunligi asbob olchamiga mos kelishi ta’minlanadi.
Asbob og‘irligi va o‘lchami unda ishlovchi o‘quvchining yosh xususiyatlariga mos bo‘lishi lozim.
Qayd etilgan asboblardan tutqichi bo‘lmagan, nosoz boigan holda foydalanish taqiqlanadi.
Metallga ishlov berishda uchqundan saqlanish uchun himoya ko‘zoynaklari taqiladi. Ishlab chiqarish ustalari himoya ko‘zoynak- laridan foydalanishni nazorat qilishlari kerak.
Arralar to‘g‘ri kerilgan va charxlangan boiishi kerak. Arra tut­qichlari mustahkam o‘matilgan, silliqlab tozalangan boiishi kerak.
Randalash asboblari tekis, silliqlab tozalangan kolodkalarga ega boiishi kerak.
Kolodkaning keyingi qismi to‘mtoqlangan, tutqichi silliqlangan boiishi kerak. Randalash asbobi yo‘nish qismi to‘g‘ri charxlangan, yog‘och kolodkaga mustahkam va zich o‘matilgan boiishi, yorilgan joy lari va chuqurchalari bolmasligi kerak.