O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti sirtqi bo`limi

Yuridik shaxsni qayta tashkil etish va tugatish vaqtida mablag‘larni hisobdan chiqarish
Qayta tashkil etilayotgan (qo‘shib yuborish, qo‘shib olish, bo‘lish, ajratib chiqarish, o‘zgartirish) yuridik shaxsning to‘lov hujjatlari bo‘yicha to‘lovlar qonunchilik hujjatlariga muvofiq uning asosiy hisobvarag‘idan amalga oshiradi.
Kreditorlar va huquqiy voris o‘rtasida nizo yuzaga kelgan taqdirda, mablag‘lar sud qaroriga asosan huquqiy vorisning hisobvarag‘idan hisobdan chiqariladi.
Tugatilayotgan yuridik shaxsning hisobvarag‘idan mablag‘lar faqatgina tugatish komissiyasi tomonidan taqdim etiladigan to‘lov topshiriqnomalari asosida hisobdan chiqariladi hamda tugatilayotgan yuridik shaxsning barcha hisobvaraqlari tugatish komissiyasining ixtiyoriga o‘tadi.
Tugatilayotgan yuridik shaxsning shaxsiy varaqchasi o‘z kuchini yo‘qotgan deb topilib, uning o‘rniga tugatish komissiyasi a’zolarining imzo namunalari tushirilgan shaxsiy varaqcha rasmiylashtiriladi. Bunda imzo namunalari o‘z kuchini yo‘qotgan deb topilmagan shaxslarning topshiriqlariga asosan tugatilayotgan yuridik shaxsning hisobvaraqlaridan mablag‘larning hisobdan chiqarilganligi uchun banklar javobgar bo‘lmaydi.
To‘lov intizomiga rioya qilmagan banklar qonunchilik hujjatlarida belgilangan tartibda javobgar bo‘ladilar.
Banklarning vakillik hisobvaraqlari orqali o‘tkaziladigan operatsiyalar, agar overdraft (qisqa muddatli kredit berish) nazarda tutilmagan bo‘lsa, banklarning vakillik hisobvarag‘idagi mablag‘lar doirasida amalga oshiriladi.


1-diagramma¹

1-diagramma ma’lumotlari shuni ko’rsatadiki, Respublikamiz banklari tomonidan 2012 yilda masofadan bank xizmatlarini ko`rsatuvch tizimlardan foydalanuvchilar soni 56735 tani tashkil qilgan bo’lsa bu ko’rsatkich 2022 yilda 20203384 tani tashkil etdi, ya’ni 10 yil ichida deyarli 356 barobar oshganini ko’rsatadi.
2-diagramma²

3.