O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi tоshkеnt dаvlаt iqtisоdiyot universitеti

11.3. Formatlash 
Ushbu ma’lumotlar uchun cout, cin, cerr, clog standart potoklarga kiritish << va 
chiqarish >> operatsiyalarni to‘g‘ridan to‘g‘ri qo‘llash qayta uzatish qiymatlarni 
tashki tavsiflash aytib o‘tilmagan formatlardan foydalanishga olib keladi.
Chiqaruvchi axborotni tavsiflash formatlari va ma’lumotlarni qiritishda qabul 
qilish qoidalari dasturlovchi orqali formatlash bayroqlari yordamida o‘zgartiriladi. Bu 
bayroqlar ios bazaviy sinfdagi hamma oqimlardan meros bo‘lgan. Formatlash 
bayroqlari aloxida qayd etilgan bitlar ko‘rinishida amalga oshirilgan va long x_flags 
sinfning protected komponentasida saqlanadi. Ularga murojaat etish uchun tegishli 
public funksiyalar mavjud.
Formatlash bayroqlardan tashqari ios sinfning kuydagi protected komponentalari 
ishlatiladi: 
int x_width – chiqarish maydonning minimal yeni. 
int x_precision – qiritishda xaqiqiy sonlarning tavsiflash aniqligi (kasr 
qisimning raqamlar soni); 
int x_fill – chiqarishda to‘ldiruvchi simvol, probel – ko‘rsatilmagan holda. 
Ushbu maydonlarni qiymatlarini olish (o‘rnatish) uchun quyidagi funksiyalar 
komponentalari ishlatiladi: 
int width(); 
int width(int); 
int precision(); 
int precision(int); 
char fill(); 
char fill(char); 

---

94 
Yesli odnajdы vыbrat simvol-zapolnitel s pomoщyu cout.fill, on budet 
ostavatsya deystvitelnыm, poka ne izmenitsya povtornыm vыzovom cout.fill. 
11.4. Manipulyatorlar 
Manipulyatorlar - oqim ishini modifikatsiyalashini imkon etuvchi maxsus 
funksiyalar. Manipulyatorlarning xususiyati shundaki, ularni >> yoki << 
operatsiyalarning o‘ng operand sifatida foydalanish mumkin. Chap operand sifatida 
esa hardoimgidak oqim (oqimga ilova) ishlatiladi, va xudda shu oqimga 
manipulyator ta’sir etadi. 
endl Vstavit simvol novoy stroki, zatem sbrosit bufer ostream
dec Pechatat v desyatichnoy sisteme (ustanovlen po umolchaniyu) 
hex Pechatat v shestnadsaterichnoy sisteme 
oct Pechatat v vosmerichnoy sisteme 
ws Propuskat probelnыe simvolы 
// shunday manipulyatorlar uchun #include  talab etiladi 
setfill( ch) 
ch simvol bilan bo‘sh joyni to‘ldirish
setprecision( n ) n ga teng bo‘lgan suzuvchi nuqtali sonni chiqarish aniqliligini 
o‘rnatish 
setw( w ) 
w ga teng bo‘lgan qiritish yoki chiqarish maydonning enini 
o‘rnatish 
setbase( b ) 
b asosiga ega bo‘lgan butun sonlarning chiqarish