O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta‘lim vazirligi

5-chizma. Raqobatlashgan bozorda korxona ishlab chiqarish hajmiga soliqning ta’siri

Bu erda:

q₁ – soliq to’languncha ishlab chiqarish hajmi;

q₂ – soliq kiritilgandan keyingi ishlab chiqarish hajmi.

Ushbu vaziyatdagi korxona ishlab chiqarishining tarmoqdagi boshqa korxonalarga ham ta’sir qilgani uchun butun tarmoq bo’yicha ishlab chiqarish hajmining qisqarishiga sabab bo’ladi. Bu esa o’z navbatida bozor narxining oshishiga sabab bo’ladi.

Monopol bozor sharoitida soliqning narxga ta’sirini quyida tahlilda ko’rib o’tamiz.

1. 
   Monopol korxona mahsulotiga soliq belgilanganda, korxonaning o’rtacha (AC) va chekli xarajatlari (MC) ham ortadi. Aniqrog’i, chekli xarajat t so’mga ortadi: