O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus t’alim vazirligi

Galiley almashtirishlari

Bular Galileyning koordinatalarni almashtirish ifodalari yoki klassik mexanikaning koordinatalarni almashtirish formulalari deb ataladi.

(5.2) – ifodalardan t bo’yicha hosila olamiz:

; ;

; ; .

yoki vektor ko’rinishda:

(5.3)

Bu ifoda klassik mexanikada tezliklarni qo’shish formulasi deb ataladi.

Bir sanoq tizimidan ikkinchi sanoq tizimiga o’tishda koordinatalarni almashtirish (5.1) – ifoda bilan, tezliklarni almashtirish esa (5.3) – ifoda bilan amalga oshiriladi.

(5.3) – ifodadan t vaqt bo’yicha hosila olsak:

; , (5.4)

ga ega bo’lamiz. Barcha sanoq tizimlarida tezlanish bir-xil bo’lib, bir inersial sanoq tizimidan ikkinchi sanoq tizimiga o’tish invariant bo’ladi.