O‘zbеkiston rеspublikasi oliy va o‘rta maxsus ta`lim vazirligi

O’quv modullari 
Tenglamalar sistemasi, chiziqli tenlama, dеtеrminant, tеskari 
matritsa usuli, Gauss usuli. 
Bizga berilgan uchta chiziqli algebraik tenglamalar sistemasini yechish uchun 
quyidagi ishlarni bajaramiz: 
>> % Ax=b chiziqli tenglamalar sistemani yechish 
>> A=[1 2 5; 1 -1 3; 3 -6 -1]; 
>> b=[-9;2;25]; 
>> x=A\b 
ans=
x = 
2.0000 
-3.0000 
-1.0000 
Yuqoridan shuni ko’rish mumkinki, MatLABda teskari bo’lish belgisi ishlatiladi. 
>> % Ax=b ni tekshirish 
>> A*x 
ans = 
-9.0000 
2.0000 
25.0000 

---

227 
II-bobning 2-paragrfidagi(2.1) tenglamalar sistemasini matlabda echib 
ko’rsatamiz. 
>> A=[2 1 -5 1; 1 -3 0 -6;0 2 -1 2;1 4 -7 6] 
A = 
2 1 -5 1 
1 -3 0 -6 
0 2 -1 2 
1 4 -7 6 
>> b=[8; 9; -5; 0] 
b = 
8 
9 
-5 
0 
>> x=A\b 
x = 
3.0000 
-4.0000 
-1.0000 
1.0000 
Demak, biz yuqorida Mathcad dasturida va matlab dasturida bitta masalani 
echib taqqoslab ko’rdik. Bundan shuni xulosa qilish mumkinki matlab dasturida 
maritsani teskarisini toppish talab etilmaydi. Matlab dasturi matrittsalar bilan 
ishlash uchun qulayligini ko’rishimiz mumkin. 
 
MUHOKAMA UCHUN SAVOLLAR VA MUAMMOLI VAZIYATLAR! 
1. Arugment funksiyasining vazifasini misollar bilan tushuntiring. 
2. Vеktor va matritsa komponеntlari ustida qanday standart amallarni bajarish 
mumkin. Bunda qaysi standart funksiyalar ishlatiladi? 

---

228 
9– BOB BO’YICHA XULOSALAR. 
✓ Vektor va matritsalarni shakllantirish, Matritsa va vektorlarning elementlari, 
Matritsalar ustida amallar bajarish haqida ma’lumotlar berilgan. 
✓ Elementlarini songa ko'paytirish, elementlari bo'yicha amallar, matritsani 
transponerlash, matritsani matritsaga ko'paytirish va ular ustida turlicha 
amallarni bajarish keltirib o’tilgan. 
✓ Tenglamalar sistemasi, chiziqli tenlama, yechishni soda usullari ko’rsatilgan 
yechilgan masalalar tasnifi. 

---

229