O’zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi


Download 2.48 Mb.
bet400/503
Sana05.08.2023
Hajmi2.48 Mb.
#1665438
1   ...   396   397   398   399   400   401   402   403   ...   503
Bog'liq
Umum ped na amal-O`um 13-14-www.hozir.org

20-Mavzu

Glossary


Pedagogika


pedagogy


Ta'lim-tarbiya haqidagi fan


ijtimoiy tarbiya


Social education


ta'lim oluvchilardan ijtimoiy ahamiyatga molik fazilatlar va tajribalarni shakllantirish jarayoni.


ilmiy-tadqiqot metodlar


scientific method


turli ko`nikmalar va malakalar, ___ va usullar, xulq-atvor normalari va stereotiplari, insonlar bilan muomala tajtibasi, adaptatsiya, o`z-o`zini anglab olish tajribalari majmuasi.


didaktika


didactics


1)pedagogikaning ta'lim nazariyasi bilan shug`ullanadigan tarmog`i; 2) ta'lim nazariyasi.


ta’lim jarayoni


education process


O`qituvchi tomonidan ishlab chiqiladigan ta'lim jarayonining texnologik tuzilma, uning natijasini ta'minlovchi metod va vositalar yig`indisi.


qonuniyat


rules

muayyan pedagogik jarayonga xos bosqichlar yoki ijtimoiy hayotning barcha sohalarida qodisalarning mohiyatli, ahamiyatli ob'ektiv mavjud, takrorlanuvchan aloqadorligi.

o’qituvchi


Teacher

umumiy o`rta ta'lim, akademik litseylar va kasb-hunar kollejlari va oliy o`quv yurtlarida ta'lim-tarbiya ishlarini amalga oshiradigan, o`quv jarayoniga rahbarlik qiladigan pedagog mutaxassis.

«Avesto»


«Avesto»


qadimgi qo`lyozma asar


21-mavzu


Shaxs

Person

alohida individ, mohiyatan yaxlit ijtimoiy-axloqiy birlik


rivojlanishi


Growth

individning tug`ilganidan boshlab hayotining so`ngigacha davom etadigan shakllanish jarayoni.

tushuncha




Concept

narsa va qodisalarning muhim xususiyatlari, aloqalari mazmun-mohiyati va munosabatlarini aks ettiruvchi tafakkur shakli.

tarbiya

education

1) shaxsda muayyan jismoniy, ruhiy, axloqiy, ma'naviy sifatlarni shakllantirishga qaratilgan amaliy pedagogik jarayon;


2) yosh avlodni mujassam rivojlantirishga yo‘naltirilgan umuminsoniy hamda milliy ijtimoiy tajribani o`quvchi va talabalarga uzluksiz ta?dim etish jarayoni.


faoliyat


function


muayyan maqsadga yo`naltirilgan ish, harakat, mashg`ulot.


yosh xususiyat


featureist


turli yoshdagi odamlar hususiyatlarini, bir yosh davridan boshqa yosh davriga o`tishda ularning psixik rivojlanishini o`rganuvchi psixologiya fani sohasi.


"Qur’on"


Koran

-musulmonlarning muqadads kitobi bo`lib, arab tilida "Qiroat" ma’nosini anglatadi.

Hadis





(arabcha - rivoyat, naql, axborot yetkazish ma’nolari) - islom dinida Qur’ondan keyingi muqaddas manba, Muhammad payg`ambarning faoliyati va ko`rsatmalari haqida rivoyatlar majmui.

22-mavzu


Glossary


Didaktika


Didactics


1)pedagogikaning ta'lim nazariyasi bilan shug`ullanadigan tarmog`i;


2) ta'lim nazariyasi.


Didaktik nazariya


didactic theory


pedagogikaning ta'lim va uning metodlari hamda tashkiliy shakllari haqidagi bo`limi.


Adab

moral

har bir insonning o’zi bir inson yoki jamoa bilan bo’lgan muloqotida hamda yurish - turishida o’zini tuta bilishidir


Ma’mun akademiyasi


Mamun academys


Ma’mun davrida Urganchda tashkil etilgan ilmiy markaz va u yerda musulmon sharqining yirik olimlari faoliyat ko’rsatadi.


Javonmardlik


bravely

Yuksak axloqiy fazilatlar mujassami

Daloilxona


Dalailama


O`rta asr ta’lim muassasasi


dunyoqarash


horizons


bu olam haqidagi yaxlit umumiylashtirilgan bilimlar to’plamidir.


23-Mavzu


Glossary


Islomiy tarbiya


Islamic education


Islom ta’loimoti asosida diniy tarbiya berish


Madaniy meros


cultural heritage


O`tmish allomalarimiz tomonida yaratilgan va bizgacha yetib kelgan madaniy boyliklar


komil inson


ideal person


bekamu-ko’st, to’liq kamolotga erishgan yetuk shaxs.




24-Mavzu

Glossary


Tarbiya

education

1) shaxsda muayyan jismoniy, ruhiy, axloqiy, ma'naviy sifatlarni shakllantirishga qaratilgan amaliy pedagogik jarayon;

2)yosh avlodni mujassam rivojlantirishga yo`nalti-rilgan umuminsoniy hamda milliy ijtimoiy tajribani o`quvchi va talabalarga uzluksiz taqdim etish jarayoni

qadriyat


values

jamiyat taraqqiyotida insoniyat tomonidan bunyod etilgan, o’tmish va kelajakda rivojlanish uchun ijobiy ta’sir etadigan barcha moddiy va ma’naviy boyliklar, fikrlar, g’oyalar

Milliy qadriyatlar


national values


Ma’lum millat tomonidan bunyod etilgan, o’tmish va kelajakda rivojlanish uchun ijobiy ta’sir etadigan barcha moddiy va ma’naviy boyliklar, fikrlar, g’oyalar. milliy qadriyatlar shartli ravishda ma’naviy va moddiy qadriyatlarga bo’linadi.


ijtimoiy tarbiya


social education


ta'lim oluvchilardan ijtimoiy ahamiyatga molik fazilatlar va tajribalarni shakllantirish jarayoni




25-Mavzu

Glossary


qadriyat


values

jamiyat taraqqiyotida insoniyat tomonidan bunyod etilgan, o’tmish va kelajakda rivojlanish uchun ijobiy ta’sir etadigan barcha moddiy va ma’naviy boyliklar, fikrlar, g’oyalar

Ma’natiyat


spirituality


Ma’naviyat (arabcha «ma’naviyat» - ma’nolar majmui) – mohiyatiga ko’ra ijtimoiy taraqqiyotga ijobiy ta’sir o’tkazuvchi falsafiy, huquqiy, ilmiy, badiiy, axloqiy, diniy tasavvur, tushuncha va g`oyalar ajmui.


Milliy qadriyatlar


national values


Ma’lum millat tomonidan bunyod etilgan, o’tmish va kelajakda rivojlanish uchun ijobiy ta’sir etadigan barcha moddiy va ma’naviy boyliklar, fikrlar, g’oyalar. milliy qadriyatlar shartli ravishda ma’naviy va moddiy qadriyatlarga bo’linadi.


ijtimoiy tarbiya


social education


ta'lim oluvchilardan ijtimoiy ahamiyatga molik fazilatlar va tajribalarni shakllantirish jarayoni


mudarris


senior teacher


Ta’lim beruvchi, ustoz


Muamala odobi


ethics of address


Muomala va muloqat qoidalariga amal qilish




26-Mavzu

Glossary


qadriyat


values

jamiyat taraqqiyotida insoniyat tomonidan bunyod etilgan, o’tmish va kelajakda rivojlanish uchun ijobiy ta’sir etadigan barcha moddiy va ma’naviy boyliklar, fikrlar, g’oyalar

Ma’natiyat


spirituality


Ma’naviyat (arabcha «ma’naviyat» - ma’nolar majmui) – mohiyatiga ko’ra ijtimoiy taraqqiyotga ijobiy ta’sir o’tkazuvchi falsafiy, huquqiy, ilmiy, badiiy, axloqiy, diniy tasavvur, tushuncha va g`oyalar ajmui.


Milliy qadriyatlar


national values


Ma’lum millat tomonidan bunyod etilgan, o’tmish va kelajakda rivojlanish uchun ijobiy ta’sir etadigan barcha moddiy va ma’naviy boyliklar, fikrlar, g’oyalar. milliy qadriyatlar shartli ravishda ma’naviy va moddiy qadriyatlarga bo’linadi.


ijtimoiy tarbiya


social education


ta'lim oluvchilardan ijtimoiy ahamiyatga molik fazilatlar va tajribalarni shakllantirish jarayoni


Muamala odobi


ethics of address


Muomala va muloqat qoidalariga amal qilish


Savodxonlik


literacy


Aholining savodlilik darajasi


Daloilxona




vaqf mablag`idan foydalangan, katta yoshdagi savodi chiqqan bolalar o`qigan. 1-2 oy Qur’on suralari, keyin asosiy kitob «Daloil ul-hayrat» yodlatilgan.




27-Mavzu

Glossary


qadriyat


values

jamiyat taraqqiyotida insoniyat tomonidan bunyod etilgan, o’tmish va kelajakda rivojlanish uchun ijobiy ta’sir etadigan barcha moddiy va ma’naviy boyliklar, fikrlar, g’oyalar

Ma’natiyat


spirituality


Ma’naviyat (arabcha «ma’naviyat» - ma’nolar majmui) – mohiyatiga ko’ra ijtimoiy taraqqiyotga ijobiy ta’sir o’tkazuvchi falsafiy, huquqiy, ilmiy, badiiy, axloqiy, diniy tasavvur, tushuncha va g`oyalar ajmui.


Milliy qadriyatlar


national values


Ma’lum millat tomonidan bunyod etilgan, o’tmish va kelajakda rivojlanish uchun ijobiy ta’sir etadigan barcha moddiy va ma’naviy boyliklar, fikrlar, g’oyalar. milliy qadriyatlar shartli ravishda ma’naviy va moddiy qadriyatlarga bo’linadi.


ijtimoiy tarbiya


social education


ta'lim oluvchilardan ijtimoiy ahamiyatga molik fazilatlar va tajribalarni shakllantirish jarayoni


Muamala odobi


ethics of address


Muomala va muloqat qoidalariga amal qilish


Savodxonlik


literacy


Aholining savodlilik darajasi


28-Mavzu


Glossary


konsepsiya


concept

1)muayyan sohaga oid qarashlar, tamoyillar tizimi, dalil va hodisalarni tushunish, anglash va izohlashning muayyan usuli, asosiy nuqtai nazar;
2)pedagogika sohasidagi etakchi g‘oya, nazariy fikr, hodisa va jarayonlarni turlicha tushunish, qarashlar tizimi;

3) ta’limning muayyan sohasi yoki pedagogika fanini rivojlantirishga yo‘naltirilgan davlat hujjati; 4) adabiyotda biror asarning asosiy g‘oyasi.


milliy model


national model


O’zbekiston Respublikasida ta’lim tizimini yangilangan sog’lom pedagogik tafakkur asosida tubdan isloh qilish, ta’lim-tarbiya muassasalarida tayyorlanadigan kadrlarni intellektual, ma’naviy va ahloqiy saviyasiga ko’ra rivojlangan mamlakatlardagi darajaga yetkazish bo’yicha belgilangan nazariy-metodologik, amaliy-pedagogik yondoshuvlaro majmui. Ta’limning milliy modelida ma’naviy-intellektual jihatdan barkamol shaxsning o’z ijodiy qobiliyatini to’la namoyon etishini ta’minlash ko’zda tutiladi.


kasb

profession

muayyan sohaga oid ish faoliyatini shakllantirish va rivojlantirishga yo’naltirilgan ta’lim.


milliy dastur


national program


ta’lim sohasini tubdan isloh qilish, uni o’tmishdan qolgan mafkuraviy qoliplardan to’la xalos etish, yuqori malakali kadrlar tayyorlashning rivojlangan demokratik davlatlar darajasidagi yuksak ma’naviy-axloqiy talablarga javob beradigan milliy tizimni yaratishdan iborat bo’lgan vazifalarni o’z ichiga olgan 1997 y 29 avgustda O’zbekiston Respublikasi Oliy Majlisining 9 sessiyasida prezident I.A.Karimov tashabbusi bilan qabul qilingan davlat dasturi.


Akademik litsey


Academician lyceum


o’quvchilarning imkoniyatlari va qiziqishlarini hisobga olgan holda ularning jadal intellektual rivojlanishi chuqur, sohalashtirilgan, tabaqalashtirilgan, kasbga yo’naltirilgan ta’lim olishlarini ta’minlash maqsadida davlat ta’lim standartlariga muvofiq o’rta maxsus ta’lim beruvchi, yuridik maqomga ega ta’lim muassasasi.


Kasb-hunar kolleji


Professional collage


o’quvchilarning kasb-hunarga moyilligi, bilim va ko’nikmalarini chuqur rivojlantiruvchi, tanlab olingan kasb-hunar bo’yicha bir yoki bir necha ixtisosni egallash imkonini yaratish maqsadida tegishli davlat ta’lim standartlari doirasida o’rta maxsus, kasb-hunar ta’limini beruvchi, yuridik maqomga ega ta’lim muassasasi.


komil inson


ideal person


bekamu-ko’st, to’liq kamolotga erishgan yetuk shaxs.


malakali mutaxassis


skilled specialist


o’quvchi yoki talabada muayyan o’quv materiali va kasbni chuqur o’zlashtirish natijasida hosil bo’lgan avtomatlashgan mahoratli mutaxassisi


Erkin tarbiya


liberal education


bola shaxsini ideallashtirib, unga go‘zallik va haqiqatning asosiy manbai sifatida qarovchi hamda unga o‘z-o‘zini rivojlantirishi g‘oyasini ilgari suruvchi tarbiya turi.


O‘qitish maromi.


norm training


(lot. tempus – vaqt) – o‘quv materialini o‘zlashtirish bilan bog‘liq o‘quv jarayonining rivojlanish holati





Download 2.48 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   396   397   398   399   400   401   402   403   ...   503




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling