O’zbekiston Respublikasi Oliy va O’rta Ta’lim Vazirligi O’zbekiston Respublikasi Sog’liqni Saqlash Vazirligi Qoraqalpoqiston tibbiyot instituti

O’zbekiston Respublikasi Oliy va O’rta Ta’lim Vazirligi O’zbekiston Respublikasi Sog’liqni Saqlash Vazirligi Qoraqalpoqiston tibbiyot instituti

Mustaqil ish

Fakultet: II Farmatsiya yo’nalishi

Kafedra: Farmakologiya va Farmatsevtik texnologiya

Fan: Biofarmatsiya

F.I.O’: Ziyodboyev X.O’.

Guruh: 523

Mustaqil ish mavzusi: Kapsulalar biosamaradorligi va unga ta’sir qiluvchi omillar

Qabul qiluvchi F.I.O’: Fayzullaeva H.

Reja:

1. Kapsulalar haqida

2. Kapsulalar biosamaradorligi

3. Kapsulalarga ta’sir qiluvchi omillar

Kapsulalar – qattiq yoki yumshoq jelatina qobiqlariga bir yoki bir nechta farmatsevtik faol moddalarning yordamchi moddalar bilan aralashmasini yoki yordamchi moddalarsiz o‘zini joylangan, dozalangan, qattiq dori turi. Kapsula lotincha – “capsula” so‘zidan olingan bo‘lib, qobiq, quti degan ma’noni anglatadi.

Kapsulalar – qattiq yoki yumshoq jelatina qobiqlariga bir yoki bir nechta farmatsevtik faol moddalarning yordamchi moddalar bilan aralashmasini yoki yordamchi moddalarsiz o‘zini joylangan, dozalangan, qattiq dori turi. Kapsula lotincha – “capsula” so‘zidan olingan bo‘lib, qobiq, quti degan ma’noni anglatadi.

• Kapsulalar to‘g‘risidagi ilk ma’lumotlar eramizdan avvalgi 1500 yillarda “Ebers papiruslarida” qayd etilganligi, Georg Ebert tomonidan aniqlangan. 1730 yilda Venetsiyalik farmatsevt De Pauli toza terpenni noxush hidi va ta’mini qobiqlash orqali yo‘qotishga erishgan. 1833 yilda farmatsevtik maqsadlarda qo‘llash uchun jelatina kapsulalarini tayyorlashga birinchi patent Parijda, fransuz farmatsevt talabasi François Achille Barnabe Mothes (Mote) va dorishunos Joseph Gérard Auguste Dublanc (Dyublan) tomonidan olingan. Birinchi kapsulalar simob bilan to‘ldirilgan charm qopchani suyuq jelatina massasiga botirib olish usulida olingan. Charm qopchaga yopishgan yupqa qatlamli jelatina ma’lum vaqt qurib qotgandan so‘ng, simob olib tashlangan, hosil bo‘lgan kapsula charm qopchadan oson ajratib olingan. Kapsulalarga dori moddalar joylashtirilib (o‘sha davrlarda faqatgina dorivor suyuq moylar hamda moyli eritmalar pipetka yordamida to‘ldirilgan) tirqish suyuq jelatina tomizib, berkitilgan.