O'zbekiston Respublikasi Qishloq infratuzilmasini rivojlantirish loyihasi atrof-muhit va ijtimoiy ta'sirni baholash

Shovqin va tebranish 
Shovqin 
Ushbu turdagi ishlar davomida kutilgan shovqin darajasini baholash uchun hisob-kitoblar turli 
xil uskunalarning ishlashi mavjud ma'lumotlarga asoslanib amalga oshirildi. Qurilish ishlari va 
suv quvurlarida vaqtincha shovqin ta’sirlari quyidagi uskunalardan kelib chiqishi mumkin: 
a. Burg'ulash mashinasi 
b. Qurilish uskunalari 
c. Yerni harakatlantirish faoliyati 
d. Generatorlar 
e. Transportlar xarakati davomida
Mavjud standartlar asosida turli xil uskunalar tomonidan vujudga keladigan shovqin darajasi 
ishlatilgan. Bu quyidagi uskunalar davomida quduqlari, suv minoralar va tarqatish tarmog'i 
quvur yotqizish qurish uchun ishlatiladi, deb kutilmoqda. 
6-jadval. Shovqin darajasi shakli (masofada 50 fut
6
) 
Shovqin manbai 
Ekvivalent shovqin darajasi, 
dB 
Ekskavator 
81 
Dozer (Buldozer)  
82 
Kompaktor (zamin)
83 
Manba: Yo'l qurilishi shovqin rejimi ma'lumotlar bazasida (2005) o'lchangan ma'lumotlar. 
4
"O'z DSt 1057: 2004 Avtomobillar. Texnik shartlar uchun xavfsizlik talablari" va "O'z DSt 1058: 2004 
transport vositalari. Texnik tekshirish. Nazorat usuli". 
5
SanR&N RUz No. 0179-04 gigiyenik normalar. O'zbekiston Respublikasidagi jamoalarning atrof-muhit 
havosidagi ifloslantiruvchi moddalarning ruxsat etilgan maksimal konsentratsiyalari (Mac) ro'yxati shu jumladan 
1-ilova 
6
Bir fut 0.348 metrga teng, 50 fut metr 15m 

---

34 
Qoida tariqasida, harakatlanuvchi uskunadan kelib chiqadigan shovqin bir oz masofada 
kamayadi. Bunday qisqartirish logarifmik xususiyatlarga ega. Qurilish faoliyati natijasida kelib 
chiqadigan shovqin bo'lsa, shovqin nuqtasidan shovqin tarqalish naqshidacha foydalaniladi, 
buni quyidagicha aniqlash mumkin: shovqin darajasi1 –
Shovqin darajasi 2 = 20 log r2/r1.