O‘zbekiston respublikasi sog‘liqni saqlash vazirligi tibbiy ta’limni rivojlantirish markazi

 Ko’rib chiqiladigan savollar: 

1.  Radikal almashinishch reaktsiyalari (S

R

).  Alkanlar va oddiy halqali sikloalkanlarni 

galogenlash. 

2.  Elektrofil birikish reaktsiyalari (A

E

). Alkenlarni gidrogenlash, galogenlash, gidrogalogenlash 

va gidratlash. 

3.  Elektrofil o’rin olish reaktsiyalari (S

E

). Aromatik (arenlar) uglevodorodlarni, galogenlash, 

sulfolash va alkillash. 

---

 

32

4.  Geterotsiklik birikmalardagi S

E

 reaktsiya haqida tushuncha. 

5.  O’rinbosarlarni yo’naltiruvchi ta’siri. 

 

LABORATORIYA ISHI 

«HAR XIL REAKTsIЯ TURLARINI SIFATIY O‘RGANISH» 

Tajriba 1: Uglevodorodlarni to’yinganlik yoki to’yinmaganligini farqlash.  

Tajriba uchun 2 ta probirka olinadi. Birinchisiga A moddadan ikkinchisiga B moddadan 4-5 

tomchidan solinadi. Har bir probirkalarga 2-3 tomchidan bromli suv yoki KMnO

4

 eritmasi 

solinadi. Bo’ladigan hodisani kuzating. Reaksiya tenglamasini yozing  

Tajriba 2: Aromatik yadro va yon tarmoqli oksidlanishga munosabati. Tajriba uchun 2 ta probirka 

olinadi. Birinchisiga 2 tomchi V  aromatik uglevodorod, ikkinchisiga 2 tomchi G aromatik 

uglevodorod solinadi. Ikkala probirkalarga quyidagilardan qo’shiladi: 5 tomchi suv, 2 tomchi 

KMnO

4

 va 2 tomchi N

2

SO

4

. Har bir probirkani chayqating.  

 Bo’layotgan hodisani kuzating. Reaksiya tenglamasini yozing.