O‘zbekiston respublikasi sog‘liqni saqlash vazirligi tibbiy ta’limni rivojlantirish markazi

Ko’rib chiqiladigan savollar: 

1.  Nuklein kislotalarni kimyoviy komponentlari  

2.  Purin va pirimidinli nuklein asoslari 

2.1.  Laktim-laktam tautomeriyasi 

3.  Nukleozidlar, ularni tuzilishi va xossalari 

4.  DNK ning nukleozid zanjiri 

5.  DNK ni birlamchi va ikkilamchi tuzilishi 

6.  Asoslari komplementar juftligi va ularni tuzilishi 

7.  Nuklein tabiatli dorivor moddalar 

 

LABORATORIYA ISHI 

«NUKLEIN KISLOTALAR TARKIBIY QISMLARINI SIFAT REAKSIYALARINI 

O’RGANISH» 

Tajriba 1: RIBOZA VA DEZAKSIRIBOZANI ANIQLASHDA QO’LLANILADIGAN 

TROMMER REAKSIYASI.  5 tomchi nuklein kislota gidrolizatiga 10 tomchi 30% li NaOH va 1-

3 tomchi 7% CuSO

4

 dan Cu(OH)

2

 loyqa cho’kmash hosil bo’lgunga qo’shiladi. Aralashma 

chayqatiladi va uning yuqori qismi qaynachunga qizdiriladi. Oldin sariq cho’kma, keyin qizg’ish 

cho’kma hosil bo’ladi. 

Tajriba 2: FOSFOR KISLOTASINI MOLIBDEN BILAN ANIQLASH. 20 tomchi molibden 

reaktiviga (molibdat ammoniyli azot kislotasidagi eritmasiga) 2-3 tomchi nuklein kislota 

gidrolizatidan tomiziladi va bir necha minut olovda asta qizdiriladi. Agar eritmada fosfor kislotasi 

bo’lsa, eritma sariq limon rangiga kiradi, sovitilganda sariq rangli ammoniy fosfor molibden 

kompleks tuzi kristallari cho’kmaga tushadi. 

(NH

4

)MoO

4

 + H

3

PO

4

 + HNO

3

 

→ (NH

4

)

3

PO

4

.

12MoO

3

 + NH

4

O

3

 + NH

4

NO

3

 + H

2

O reaktsiyani 

tenglashtiring.  

ADABIYOTLAR: 

1.  N.A.Tyukavkina, Yu.I.Baukov. Bioorganicheskaya ximiya. M., 1985, 260-281 str. 

2.  A.G.Maxsumov, I.M.Primuxamedov. Bioorganik kimyo. T.,1993, 368-381 bet