O’zbekiston Respublikasi Sog’liqni Saqlash Vazirligi Toshkent Farmatsevtika Innstituti

Ishtahaga ta’sir ko‘rsatuvchi vositalar
Ishtaha ko‘p jihatdan bosh miyaning po‘stloq qavati va limbik sistema funksional holatiga bog‘liqdir, chunki u gipotalamusning lateral yadrosida joylashgan ochlik va gipotalamusning ventromedial yadrosida joylashgan to‘yish (to‘qlik) markazi orqali boshqariladi.
Ishtahani oshiruvchi vositalar (achchiqlar, insulin, psixotrop, neyrotrop vositalar, anaboliklar va boshqalar):
Ishtahani susaytiruvchi vositalar (anoreksigen vositalar):
Katexolaminergik sistemaga ta’sir ko‘rsatuvchi vositalar (MNSni qo‘zg‘atuvchilar):
fenamin hosilalari va analoglari fepranon, dezopimon.
izoindol unumlari mazindol
Serotoninergik sistemaga ta’sir ko‘rsatuvchi vositalar (MNS ni susaytiruvchilar): fenfluramin.
Me’da bezlari sekretsiyasini kamaytiruvchi vositalar
Bu guruh vositalari me’da shirasi miqdorini kamaytiradilar va asosan giperatsid holatlarda, me’da va 12 barmoq ichak yara xastaligida qo‘llaniladi. Bunday vositalar quyidagi guruhlarga bo‘linadilar:
Xolinoretseptorlarni bloklovchi vositalar:
tanlab ta’sir etmaydigan M-xolinoblokatorlar atropin sulfat
asosan me’daning M1-xolinoretseptorlarini bloklovchilar pirenzepin
ganglioblokatorlar pirilen, benzogeksoniy.
H2-retseptorlarini bloklovchi vositalar ranitidin, simetidin, famotidin, nizatidin, roksatidin.
Proton nasosining ingibitorlari omeprazol, pantoprazol
Prostaglandinlar va ularning sintetik hosilalari mizoprostol .
Me‘da va o‘n ikki barmoq ichak yara kasalligi (zo‘rayish bosqichida va qaytalanishga qarshi davolashda), shu jumladan Helicobacter pylori chaqirgan (majmuaviy davolash tarkibida);
gastroezofagel reflyuks kasalligi, reflyuks-ezofagit, shu jumladan, eroziv (zo‘rayish bosqichida va qaytalanishga qarshi davolashda);
gipersekretor holatlar (Zollinger-Ellison sindromi, me‘da-ichak yo‘llarining stress yaralari, poliendokrin adenomatoz, tizimli mastositoz);
Nosteroid yallig‘lanishga qarshi preparatlarni (NYAQP) qabul qilish chaqirgan me‘da va o‘n ikki barmoq ichakni eroziv-yarali shikastlanishida qo‘llanadi.