O`zbekiston respublikasi sog`liqni saqlash vazirligi toshkent farmasevtika instituti

ATENOLOLNING TAHLILI 
1. Dragendorf reaktivi bilan reaksiya. Buyum oynasida 1-2 tomchi tekshiriluvchi 
xloroformli eritma uchirilgach qoldiqqa, so‗ng 1-2 tomchi Dragendorf reaktivi 
qo‗shilsa, zarg‗aldoq-kungir rangli mahsulot hosil bo‗ladi.
I-fizik kimyoviy usullarda tahlili 
1. YUQX tahlili:
Tayyor plastinkalar «Silufol UV-254» va «Mersk» firmasining silikagelli 
plastinkalari kullaniladi. 
Ochuvchi reagent sifatida: Mune buyicha modifikatsiyalangan Dragendorf 
reaktivi, Bushard reaktivi, UB-nurida 254 nm kurish mumkin. 
Oz miqdorda qolgan eritmani xromatografik plastinkaga kapilyar yordamida start 
chizig‗iga tomizib, atenololni 10 – 15 mkg miqdorda guvoh eritmasi tomiziladi. 
Organik erituvchilar sistemasi olinadi va qo‗zg‗aluvchi faza 10 sm ga ko‗tarilgach
plastinkani kameradan chiqarib olib issiq havo yordamida erituvchi sistemani 
plastinkadan uchirilib yuboriladi. Tekshiruvchi moddani aniqlash maqsadida 
plastinka ochuvchi reaktiv bilan purkalganda rangli dog‗ va ularning Rf qiymati 
bo‗yicha moddaning borligi aniqlanadi. Qo‗zg‗aluvchi faza sifatida quyidagi 
umumiy erituvchilar sistemasidan foydalanish mumkin. 
Umumiy erituvchi sistemalari: 
Xloroform-etanol-muravinaya kislota (17:2:1) - Rf 0,36 (0,34) 
Etilatsetat-metanol-uksusnaya kislota (10:1:0,5)- Rf 0,42(0,36) 
Xloroform-etilatsetat-etanol-muravinaya kislota (12:3:2:1)-Rf 0,50(0,47) 
Xloroform-etanol (4:1) -Rf 0,30(0,27) 
 
24- LABORATOTIYA MASHG`ULOTI. ANTIDEPRESSANT DORI 
VOSITALARI. AMITRIPTILLIN, VENFLAKSASIN, MIRTAZAPIN, 
FLUOKSETIN. TOKSIKOLOGIK AHAMIYATI VA TAHLIL USULLARI. 
Mirtazapinni YUQX usulida tahlili 
Erituvchilar sistemasi: etil atsetatat-metanol-suv- -25% ammoniy gidroksid 
(87:3:1,5:0,5)
Dragendorf reaktivi bilan qo‗ng‗ir dog`Rf qiymati 
0,42

---

295 
Venlafaksin uchun: etil atsetat – etil spirti- 25% ammoniy gidroksid (8,5:1:0,5);
YOrituvchi reagent sifatida UB-nuri, Dragendorf va Mandelin reaktivlaridan 
foydalaniladi.
Gaz xromatografiya
Gaz xromatografiya usulida tritsiklik antidepressantlarni miqdorini aniqlashda 
keng qo‗llaniladi. Xromatografiya kapillyar kolonkalarda olib boriladi. Usulning 
kamchiligi tahlil o‗tkazishda antidepressantlar triftorsirka angidridi yordamida 
derivatizatsiya qilinib, so‗ngra tahlil olib boriladi.
YUqori samarali suyuqlik xromatografiya
Antidepressantlar va ularning metabolitlarini sifat va miqdorini aniqlashda 
YUSSX usulida aniqlanadi. 
Tahlil sharoitlari: 
Kolonka S8 va S18 markali Sorbent qo‗zg‗aluvchi faza perxlorat asosli yoki 
metilamin bilan shimdirilgan.
Detektor: UB-spektroftometr (254 nm)
Mobil faza: atsetonitril/metanol
Ushbu sharoitlarda qondagi antidepressantlarni aniqlash mumkin