O’zbekiston respublikasi transport vazirligi

Navoiy hududida yog'ingarchilikning taqsimlanishi
2-jadval

Oylar	I	II	III	IV	V	VI	VII	VIII	IX	X	XI	XII	Yillik
Navoiy	43.9	39.7	70.7	63.4	33.2	4	4.3	0.4	3.8	24	28.2	40.5	29.68

2-rasm. Navoiy viloyatida yog'inning taqsimlanishi
Harakat oqimi va tarkibi
3-rasm

1 Yengil avtomobillar 75% 2 Avtobuslar 2% 3 Yuk avtomobillar 4t gacha 8% 4 Yuk avtomobillar 4-6t gacha 6% 5 Yuk avtomobillar 6-8t gacha 5% 6 Yuk avtomobillar 8t gacha 4%

Yoʻl iqlim grafigi. Bu grafik tanlangan viloyatining yillik yog‘ingarchilik miqdoridan kelib chiqqan holda hisoblab topiladi.
Ekspluatatsiya davri 1-martdan 10-Noyabrgacha qilinadi.
u erda:
T_Q.K =(255-38-9-4)*1= 203 kun
Yoʻlni ekspluatasiya qilish davridagi kalendar kunlar soni; (yoʻl iqlim grafigi asosida olinadi).
Yoʻlni tamirlash davridagi dam olish va bayram kunlari soni.
ob-havoning yomonligi tufayli noqulay ish kunlar soni
ta’mirlashga muhtoj mashina-mexanizmlarni ishlamagan kunlari
smenalar soni =1 yoki =2 boʻlishi mukin.
3.Yoʻlning texnik-iqtisodiy koʻrsatkichlari
(ShNQ 02.05.02-07 ga asosan) 4-jadval

Yoʼl elementlari oʼlchamlari	Odatdagi yoʼl turi (IV toifali)
Harakat tasmasining umumiy soni	2
Harakat tasmasining kengligi, m	3.0
Yoʻl yoqasining kengligi, m	2.0
Yoʻl yoqasidagi chetki tasma kengligi, m	0.5
Yoʻl yoqasining mustahkamlangan qismining kengligi, m	1.5
Yoʻl poyi kengligi	10
Xisobiy tezlik, km/s Past-Baland Tog’li	80 60 40
Hisobiy harakat jadalligi, Dona/Sut	200-2000 gacha
Boʻylama nishablik, ‰ Qoplamada Yoʻl yoqasida	15 ‰ 35 ‰
Reja va boʻylama kesim
Boʻylama nishablik Eng koʻpi bilan Avtomobillarning toʻxtashi uchun koʻrish masofasi m rejadagi egrilik radiuslari m, Boʻylama kesimdagi egrilik radiuslari m, Qavariqda Botiqda Boʻylama kesimdagi egrilik Qavariqda Botiqda	30‰ Kamida450 Kamida 3000 Kamida 70000 Kamida 8000 Kamida 300 Kamida 100

IV toifali avtomobil yoʻlining 1-7 km qismini joriy tamirlash uchun
Nuqsonlar qaydnomasi
5-jadval

№

Yoʻl boʻlagi

Uzunligi m

Yoʻl elementlarining mavjud holati

Loyihada koʻzda tutilgan ish turlari va tadbirlar

Miqdori

km

piketaj

Dan

gacha

Boshi

oxiri

pk+

pk+

1

2

3

4

5

6

7

8

9

1

1

7

10+00

70+00

6000 m

Qoplama yuzasida yoriqlar oʻyiqlar va qoplama chetidagi buzilishlar,qoplama yuzasidagi oʻyiqlar g’ildirak izi deformatsiyasi mavjud

Nuqsonlar aniqlangan yuzalarni 5sm qalinlikda qirqib olib m/d asfaltbeton yotqizish

Frezalangan yuza Sfr=42000m^2 h=0,05 Qm/d=5073.6 t Sum=42000 m^2

2

1

7

10+00

70+00

6000 m

Yoʻl chiziqlari oʻchib ketgan

Yoʻl chiziqlarini qaytadan chizish

14000m

IV toifali yo’l to’shamasi


Joriy ta'mirlash - yoʻl qoplamasining mayda shikastlanishi va deformatsiyasini bartaraf etishga, ularning yanada oʻsishi va chuqurlashishiga yoʻl qoʻymaslikka qaratilgan ishlarni oʻz ichiga oladi. Joriy ta'mirlash vaqtida yoʻl sirtining mahalliy vayron boʻlishi bartaraf etiladi: chuqurchalar tekislanadi, qirralarning qirrasi yoʻq qilinadi, yoriqlar, alohida yoriqlar ta'mirlanadi va hokazo. Yozgi mavsumda yangi asfalt yotqizish koʻpincha issiq aralashmalar bilan amalga oshiriladi. Qish mavsumida shoshilinch ta'mirlash kerak boʻlsa, koʻpincha quyma asfalt deb ataladi.
Yoʻllarni ta'mirlash texnologiyasi asfalt qoplamasining toifasi va maqsadiga, nuqsonlarning turi va hajmiga, ish vaqtiga xos boʻlgan iqlim sharoitlariga qarab belgilanadi. Qoidaga koʻra, yoʻllarni joriy ta'mirlash eskirish va eskirishga duchor boʻlgan yoʻl qoplamasini almashtirish bilan cheklanadi va kapital ta'mirlashdan farqli oʻlaroq, mavsumiydir. Xizmat ba'zan yoʻlning ma'lum qismlarida ham, butun uzunligi boʻylab ham qoplamani almashtirishga qaratilgan.
Yoʻl qoplamasining shikastlanishini tuzatish jarayonida shikastlangan qoplamaning bir qismi ehtiyotkorlik bilan olib tashlanadi. Shundan soʻng, hosil boʻlgan chuqurchaga asfalt-beton aralashmasi bilan toʻldiriladi va siqiladi. Chuqurliklar atrofidagi asfalt chekkasini yoʻq qilish uchun yoʻllarni ta'mirlashning mahalliy texnologiyasi hozirgacha metallolom kabi asboblardan foydalanishni oʻz ichiga oladi. Ideal holda, aralashmani siqish uchun pnevmatik yoki elektr bolg'achalar va qoʻl roliklari kabi uskunalar ishlatiladi.
Yoʻlni joriy ta'mirlash chuqurliklar va chuqurlarni isitiladigan asfalt-beton aralashmasi yoki sovuq bitum oʻz ichiga olgan materiallar bilan tekislanganda "chuqurlik" usuli bilan amalga oshirilishi mumkin. Ushbu ta'mirlash usuli sizga ushbu magistralda uzoq vaqt davomida harakatlanishni toʻsib qoʻymasdan, yoʻlni tez va tejamkor ravishda yangilash imkonini beradi.

MASHINA MEXANIZMLARNING ISHLASH KETMA - KETLIGI

Tayyorgarlik ishlari
1. Mavjud yo‘l qoplamasining buzilgan joylarini yani 42000 m² yuzani freza yordamida o‘rtacha 5 sm qalinlikda kesib olish;
2. Freza yordamida kesib olingan yo‘l qoplamasini ABZ ga tashib ketish;
3. Kesilgan yuzasini chang va qoplama qoldiqlaridan supurib tozalash;
4. Yuzaga bitumli emulsiya sepish;
ASOSIY ISHLAR
Mayda donali asfaltbeton qorishmasini yotqizish
1. Mayda donali asfaltbeton qorishmasini avtosamosvalda tashib keltirish;
2. Tashib keltirilgan mayda donali asfaltbeton qorishmasini asfaltyotqizgich bilan yotqizish;
3. Yotqizilgan mayda donali asfaltbeton qorishmasini zichlash:
- yengil katok;
- o‘rta kotok;
- og‘ir katok.
Yoʻl belgi chiziqlarini chizish

1. 
   Yo’lning umumiy yuzasini supirib chiqish;
   
2. 
   Qoplama yuzasiga yo‘l chiziqlarini chizish;
   

Yo’l to’shamasi konstruksiyalari, avtomobil yo’lini joriy ta’mirlash uchun zarur bo’lgan qurilish materiallari sarfini aniqlash


Materiallarni o’rtacha tashish masofasi
Asfaltbeton—35 km
Bitum-45 km
M/d, issiq zich asfaltbeton qorishmasi miqdorini aniqlash;
Bitum sepilgan yuzaga qalinligi 5 sm boʻlgan mayda donali asfaltbeton qoplamasini yotqizish SHNQ 4-02-27-05 ga asosan 1000m² yuzaga mayda donali asfaltbeton 4 sm qalinlikda 96.6 tonnani tashkil etadi; E27-0.6-020-6
S- qurilayotgan yoʻl boʻlagining yuzasi 42000 m²
h- qatlam qalinligi 0.05 m
Q_m/d=S*96.6=42*96.6=4057.2 tonna
Unga yana qoʻshimcha 1sm qalinlik uchun E27-06-021-01 ga asosan 0.5 sm qalinlikga 12.1 tonnani tashkil etadi.
Q_m/d=S*12.1*2=42*12.1*2=1016.4tonna
Qum=1016.4+4057.2=5073.6 tonna
2.Bitum miqdorini aniqlash;
Mavjud yoʻlni tamirlash uchun kerak boʻladigan bitum sarfi 1000m2 yuzaga 0.2 tonna boʻlganda SHNQ 4-02-27-05 ga asosan quydagicha;
27-06-26-01
Sum=42000m2
Qum=(S/1000)*0.3*1.03=42000/1000*0.3=12.6 tonna;

6-jadval

Qatlam nomi	Qatlam materiali	Qatlam qalinligi ( h .m)	Qatlam eni (B M)	Uzunligi m.m^2	Zichligi Tonna/m^3	Materiallar hajmi	O’lchov birligi
Ustki qatlam jami	Mayda donali a/b	0.05	7.0	6000	2.4	5073.6	tonna
Qoplama yuziga	bitum	0.3 l/m^2	7.0	6000	1.03	12.6	tonna

4. Avtomobil yo‘lini joriy ta’mirlash texnologik jarayonlari hisobi

1. 
   Mavjud qoplamani frezalash:
   

Mavjud qoplamaning yuzasi noravonligini bartarf etish maqsadida noravon joylar freza yordamida kesib olinadi. Bunda Freza (mashina markasini tanlaymiz ) va tanlanngan mashinani W-1900 (Wirtgen) ni bir smenadagi ish unumdopligini quyidagi formula orqali topamiz:

2-rasm W-1900 (Wirtgen)
L=6000m b=7m S=6000*7=42000m² V_umm=42000*0.05=2100 m³
m³=1200*2*0,05*0,75*0,6*0,7*=37,8 m³
Bu yerda:
V_ish,tez – frezani ishchi tezligi, 1200 m/s
b – frezalash tasmasining eni, b= 2 m
h_Fr – frezalash qatlam qalinligi, h_fr= 0.05 m
K_sl – frezaning ish unumdorligi kamayishini xisobga oluvchi koef: 0.6
- ichki smenalik vaqtidan foydalanish koeffitsienti = 0,75
- texnik unumdorlikdan ekspluatatsion unumdorlikka oʻtish koeffitsienti ` = 0,70
Bir sminadagi ish unumdorligi;
P^sm_Fr=8* P_Fr=8*37,8=302,4m³
Kerak boʻladigan frezalar va smenalar soni:
N= V^sm/P_fr=2100/302,4=6,9 7 smena
K_fik= 0,99 Ish soati t= K_fik*8=0,99*8=7,92 soat
Uzunlik koʻlami l=L/N=6000/7=857 m

2. Mavjud eski qoplamani frezada kesib olinganini avtosamosvalda tashib ketiladi (Bunda birinchi navbatda kusib olingan asfaltbeton qoplamasining holatiga va ishlov berish qobiliyatiga qaraladi. Agar kesib olingan namuna ABZga oborib qayta ishlashga yoroqsiz deb topilsa mazko‘r namuna ABZlarga tashilmaydi). Frezalangan qoplamani ABZga tashib ketishda avtosamosval ((SHACMAN F3000)) ni smenadagi ish unumdorligi:

3-rasm SHACMAN F3000