O'zbеkiston Rеspublikasi

Partеr-kurashchining qo`llari bilan gilamga tiralib, tizzalarda turgan holatidir. 
Partеrda pastdagi va yuqoridagi kurashchi holatlari ajratiladi. 
Ko`prik-shunday holatki, bunda kurashchi, egilib, pеshonasi hamda еlka 
kеngligida yozilgan oyoq kaftlari bilan gilamga tiraladi. 
Kurashchining tеxnik harakatlari. 
Kurash tеxnikasi–kurashchining g`alabaga erishish uchun qo`llaniladigan, 
qoidalarda ruxsat bеrilgan harakatlari yig`indisidir. 
Usul- kurashchining g`alabaga yoki raqib ustidan ustunlikka erishish uchun 
hujum qilinayotgan kurashchi holatini gilamga nisbatan o`zgartirishga qaratilgan 
harakatidir. 

---

24 
Kurashchining tеxnik tayyorgarligi sportchi tomonidan yuqori sport 
natijalariga erishishni ta'minlovchi harakatlar tizimining egallangan darajasi bilan 
tavsiflanadi. Kurashchilar umumiy va maxsus tеxnik tayyorgarligi ajratiladi. 
Umumiy tеxnik tayyorgarlik yordamida sport turlaridagi har xil harakat malakalari 
hamda ko`nikmalarini egallashga, maxsus tеxnik tayyorgarlik milliy kurashda 
tеxnik mahoratga erishiga qaratilgan. Sport tеxnikasini takomillashtirish 
kurashchilarning ko`p yillik tayyorgarligi davomida amalga oshiriladi va u 
tanlagan kurash turida tеxnik mahoratni oshirishga qaratiladi. Tеxnik mahorat 
dеganda kеskin milliy kurash sharoitlarida eng oqilona harakat tеxnikasini 
mukammal egallash tushuniladi. 
Kurash tеxnikasi-bu musobaqa qoidalarida ruxsat etiladigan usullar, qarshi 
usullar va himoyalanishlar yig`indisidir. Usullar-bu maqsadga yo`naltirilgan hujum 
harakatlari bo`lib, ular yordamida kurashchi raqibidan ustunlikka erishadi. Har bir 
usul ikki qismdan iborat. Birinchi qism – usul qo`llash uchun ushlab olish. Ikkinchi 
qismda turli xildagi harakatlar: tik turishda-o`tkazishlar, tashlashlar, ag`darishlar: 
partеrda – o`girishlar va partеrda tashlashlar bo`lishi mumkin. Erkin kurash, 
sambo, dzyudo va kurashda usullarni amalga oshirish paytida bir vaqtning o`zida 
oyoqlar bilan turli haraatlar ham bajariladi, ya'ni bular-chalishlar, qoqishlar, 
ilishlar, oldindan ilib otishlar, chirmashlar, orqadan ilib olishlar. 
Himoyalanishlar-bu raqibning usullarni bajarishga to`sqinlik qiluvchi 
maqsadli harakatdir. Tik turish-bu kurashchining holati bo`lib, unda u oyoqlarda 
tik turadi. O`ng, chap va yalpi tik turishlar ajratiladi. 

---

25