O’zbеkistоn rеspublikasi

Jami

10 soat

TAJRIBA MASHGULОTLAR

№	Mash'gu lot turi	Mavzu nomi, qisqacha mazmuni	Ajratil gan soat
		3-SEMESTR
1	tajriba	Setup dasturi yordamida kompyuterlarni sozlash	2
2	tajriba	Qobiq dasturlar va arxivatorlar bilan ishlash	2
3	tajriba	Pascal muxitiga sodda masala dasturlarini kiritish va ularni taxrirlash	2
		4-SEMESTR
1	tajriba	Pascal muxitiga shartli operatorlar yordamida tuzilgan dasturlarini kiritish va ularni taxrirlash	2
2	tajriba	Takrorlanuvchi operatorlar yordamida masalani yechish dasturini tuzish	2
Jami			10

IV. Mustaqil ta’lim va mustaqil ishlar

№	Mavzular nomi	Dars soatlari hajmi
	3-semestr
	Axborot va uning turlariga turli sohalardan misollar keltiring Axborotni fan uchun ahamiyati, xususiyatlarini tushuntiring. Hisoblash texnikasi rivojlanish tarixi va avlodlari. Hisoblash texnikasida axborotni qayta ishlashning arifmetik asoslari.	4 soat
	Algoritm, turlari, xossalari, berilish usullari. Turli sanoq sistemalarning tarixda qo‘llanishi va ularning ishlash asoslarini aytib bering. Algoritimning blok sxema shaklida berilish usulini tasvirlang va misol keltiring.	6 soat
	Hisoblash texnikasi va uning strukturasi. Qurilmaviy ta’minot. Asosiy va atrof qurilmalarning ishlash prinsipini asoslab bering.	4 soat
	Dastur turlari.	2 soat
	OT turlari.	2 soat
	Windows OT ob’ektlari. Windows operasion tizimni komp’yuterga o‘rnatish (Instalizasiya qilish).	4 soat
	Operasion sistemaning boshqa turlari Android mobil operatsion tizimi. BlackBerry OS mobil operatsion tizimi. iOS mobil operatsion tizimi. Nokia Series 40 mobil operatsion tizimi. Symbian mobil operatsion tizimi.	6 soat
	Virus va antivirus dasturlar.	2 soat
	Arxivatorlar.	2 soat
	Virusning kompyuterlarga tushish sabablari va undan himoya qilish usullarini o‘ganish. Kasperskiy, Doctor Web, Norton Antivirus dasturlari Antivirus dasturlarning viruslardan tozalashdagi imkoniyatlari.	6 soat
	Pascal dasturlash tili. Pascalda chiziqli dastur. Pascalda tarmoqlanuvchi va takrorlanuvchi dasturlar. Pascalda qism dasturlar. Satriy kattaliklar bilan ishlash.	8 soat
	Matn muharrirlari va Word matn prosessori Kiritish, tahrirlash va formatlash amallari. Hujjat tarkibiga rasm o‘rnatish, hujjatni bezash. Yangi simvolni o‘rnatish. Havola va kolontitullar. Word dasturining ning qo‘shimcha imkoniyatlari.	8 soat
	Excel elektron jadvallar bilan ishlashi. Ma’lumotlarni kiritish va tahrirlash. Excel dasturida avtoto‘ldirishlar va avtohisoblashlar. Excel dasturida iqtisodiy masalalarni yechish Excel dasturida matematik masalalarni yechish	6 soat
	Multimediya va uning zamonaviy ta’minoti. PowerPoint dasturining asosiy elementlari. Animatsion effektlar. Taqdim etishni boshqarish. Multimediali taqdimotlar yaratish. Multimediadan axborot ta’minotida foydalanish Multimediali taqdimotlar yaratish. Multimediadan axborot ta’minotida foydalanish Multimediadan dasturlashda foydalanish Multimediadan biznesda foydalanish O`rgatuvchi taqdimotlar yaratish.	14 soat
	MB. MBBT. Access dasturida ma’lumotlar bazasi hosil qilishning qo`shimcha imkoniyatlari haqida.	2 soat
	Jami	76
	4-SEMESTR
	Strukturalangan MB tayyorlash. Jadvallar, shakllar, so‘rovlar, hisobotlar yaratish	4 soat
	Corel CAPTURE dasturining imkoniyatlari va qo`llanilishi. Corel BARCODE WIZARD dasturining imkoniyatlari va qo`llanilishi. Corel Photo-PAINT dasturining imkoniyatlari va qo`llanilishi. Corel CAPTURE dasturining imkoniyatlari va qo`llanilishi.	6 soat
	Kasbiy sohalari bo‘yicha Web-sahifa yaratish. Internetning zamonaviy xizmatlari Internetning rivojlanish tarixi	4 soat
	Internetdan masofaviy ta’limda foydalanish Internetda ma’lumot qidirish. Internetdan masofaviy ta’limni tashkil qilishda foydalanish. Taqsimlangan mavzularga oid ma’lumot qidirish.	6 soat
	Internet Explorer dasturi imkoniyatlari.	2 soat
	Opera dasturi imkoniyatlari.	2 soat
	Google Chrome dasturi imkoniyatlari.	2 soat
	Elektron pochta imkoniyatlari. Chatlardan ta’limda foydalanish	2 soat
	Soha idoralarining axborot tizimlari.	2 soat
	Dasturlash tillari orqali (PHP, Java Script, ва бошқалар) web-sahifa yaratish.	2 soat
	Matn muharrirlarida web-sahifa yaratish.	2 soat
	Vizual loyihalash dasturlari web-sahifa yaratish.	2 soat
	Murakkab web-sahifalarni yaratish uchun maxsus dasturlar.	2 soat
	Sohaning axborot texnologiyalari va ulardan foydalanish. Soha axborot tizimlarining interaktiv xizmatlari.	2 soat
	Axborot so‘rov tizimlari. Axborot muloqot tizimlari.	2 soat
	Avtomatlashtirilgan ish joylarining tamoyillari, turkumlanishi va xususiyatlari. Avtomatlashtirilgan ish joylarining tashkiliy-uslubiy va funksional tuzilishi. Axborot xavfsizligi va axborotlarni himoyalash usullari Axborotlarni himoyalashning texnik va dasturiy vositalari. Axborotlarni himoyalash usullari.	2 soat
	Identifikasiya va autentifikasiya masalalari. Login va parol tushunchasi.	2 soat
	Kompyuter tarmoqlariga ruxsatsiz ulanish Yovuz niyatli harakatlar va tarmoqda ishlash qoidalarini buzish.	2 soat
	Virus tushunchasi va ularning turlari. Kompyuter viruslari: dasturiy, yuklaniuvchi, makro va tarmoq viruslari. Kompyuter viruslaridan himoyalanish. Axborot xavfsizligini ta’minlash qonunchiligi.	6 soat
	Axborotlashtirish sohasida ichki va tashqi tahdidlar.	2 soat
	Kompyuter tarmoqlari xavfsizligini ta’minlash vositalari.	2 soat
	PAN tarmoqlari va ularning qo`llanilishi LAN tarmoqlari va ularning qo`llanilishi CAN tarmoqlari va ularning qo`llanilishi WAN tarmoqlari va ularning qo`llanilishi MAN tarmoqlari va ularning qo`llanilishi GAN tarmoqlari va ularning qo`llanilishi	6 soat
	Operasion tizimning axborotlar xavfsizligini ta’minlash vositalari	2 soat
	Mobil Operasion tizimning axborotlar xavfsizligini ta’minlashning dasturiy vositalari.	2 soat
	Horijiy elektron tijorat tizimlari C2C elеktron tijorat tizimi IntellectMoney tizimi Perfect Money tizimi RBK Money tizimi V-money tizimi	6 soat
	Elektron raqamli imzoning dasturiy ta’minoti	2 soat
	Jami	76
	Jami		152 soat

Fanning o`quv rеjadagi bоshqa fanlar bilan o`zarо bоg’liqligi va uslubiy jihatdan uzviy kеtma-kеtligi

Ta’limda axborot texnologiyalari fani bеlgilangan rеja asоsida 3- - sеmеstrda o`qitiladi. Talabalarning “Ta’limda axborot texnologiyalari” fanida оlgan bilimlari mutaхassislik fanlarini yangi pеdagоgik va aхbоrоt tехnоlоgiyalardan fоydalanilib o`rganishda va mustaqil ishlarni bajarishda tехnik vоsitalar - kоmpyutеr va uning qurilmalari, tarjimоn dasturlar, elеktrоn darsliklardan, Intеrnеt va elеktrоn kutubхоnalardan fоydalanilganda qo`l kеladi.

Fanning ishlab chiqarishdagi o`rni

Malakali mutaхassis faоliyatida dunyo yangiliklaridan хabardоr bo`lish, fan sоhasidagi yangiliklarni bilish asоsiy o`rin tutadi. Bunda ham kоmpyutеr birinchi yordamchi bo`lib хizmat qiladi. Dunyo yangiliklaridan Intеrnеt оrqali хabardоr bo`lishning eng tеz va qulay usullaridan fоydalanishni bilish, elеktrоn pоchtadan mukammal fоydalanishni bilish zarur. Shuningdеk hоzirgi kun talabalari yangi bilimlarni egallashda ta’lim jarayonida va mustaqil ta’limda aхbоrоt tехnоlоgiyalardan unumli fоydalana оlishni talab qiladi. Bu kabi qulayliklar bo`lajak mutaхassislar uchun katta ahamiyat kasb etadi.

TALABA BILIMINI BAXOLASH
I. O’QUV SOATLARI

Ushbu fan 3 semestr davomida o’qitiladi va o’quv soatlari quyidagicha:

Semestr	Xaftalar soni	Ma`ruza	Amaliy	Seminar	Tajriba	Jami auditoriya soati	Mustaqil ta`lim
3	4	6	4		6	16	76
4	4	6	6		4	16	76

II. NAZORAT TURLARI

3-SEMESTR:

1.1. Ushbu semestrda fandan talabalar bilimini nazorat qilish oraliq va yakuniy nazorat turlarini o’tkazish orqali amalga oshiriladi.

1.2. Oraliq nazorat 3-semestrning 12-xaftasida talabaning bilim va amaliy ko’nikmalarini baholash maqsadida o’quv mashg’ulotlari davomida 1 marta o’tkaziladi.

1.3. Talabaning amaliy (yoki bo’lsa seminar xam) laboratoriya mashg’ulotlari va mustaqil ta`lim topshiriqlarini bajarishi, shuningdek uning ushbu mashg’ulotlardagi faolligi fan o’qituvchisi tomonidan baholab boriladi. Baholash III-bo’limda nazarda tutilgan mezonlar asosida quyidagi sonda amalga oshiriladi:

Mashg’ulot turi	Baxolashlar soni	Masofaviy topshirganda
Amaliy	2 marta	dl.urdu.uz dagi fanda 2 ta “Amaliy topshiriq” elementiga topshiriq natijalarini qistiradi
Tajriba	2 marta	dl.urdu.uz dagi fanda 2 ta “tajriba mashg`uloti” elementiga topshiriq natijalarini qistiradi
Mustaqil ta`lim	1 marta (referat)	dl.urdu.uz dagi fanda mustaqil ish natijasini belgilangan muddatgacha tizimning “Mustaqil ish topshiriqi” bo’limiga qistiradi

1.4. Talabani oraliq nazorat turi bo’yicha baholashda dl.urdu.uz da 30 ta test savoliga javobi baxosi (III-bo’limda nazarda tutilgan mezonlar asosida) hamda uning o’quv mashg’ulotlari davomida olgan baholari xisobga olinib umumlashtiriladi.

1.5. Yakuniy nazorat turi semestr yakunida ushbu fan bo’yicha talabaning nazariy bilim va amaliy ko’nikmalarini o’zlashtirish darajasini aniqlash maqsadida (III-bo’limda nazarda tutilgan mezonlar) dl.urdu.uz 30 ta savolli test shaklda o’tkaziladi:

Yakuniy nazorat turini o’tkazish ushbu shakli kafedra tomonidan belgilangan.

III. TALABALAR BILIMINI BAHOLASH MEZONLARI
Talabalarning bilimi quyidagi mezonlar asosida:

talaba mustaqil xulosa va qaror qabul qiladi, ijodiy fikrlay oladi, mustaqil mushohada yuritadi, olgan bilimini amalda qo’llay oladi, fanning (mavzuning) mohiyatini tushunadi, biladi, ifodalay oladi, aytib beradi hamda fan (mavzu) bo’yicha tasavvurga ega deb topilganda — 5 (a`lo) baho;

talaba mustaqil mushohada yuritadi, olgan bilimini amalda qo’llay oladi, fanning (mavzuning) mohiyatni tushunadi, biladi, ifodalay oladi, aytib beradi hamda fan (mavzu) bo’yicha tasavvurga ega deb topilganda — 4 (yaxshi) baho;

talaba olgan bilimini amalda qo’llay oladi, fanning (mavzuning) mohiyatni tushunadi, biladi, ifodalay oladi, aytib beradi hamda fan (mavzu) bo’yicha tasavvurga ega deb topilganda — 3 (qoniqarli) baho;

talaba fan dasturini o’zlashtirmagan, fanning (mavzuning) mohiyatini tushunmaydi hamda fan (mavzu) bo’yicha tasavvurga ega emas deb topilganda — 2 (qoniqarsiz) baho bilan baholanadi.


IV. TALABALAR BILIMINI BAHOLASHDA UMUMIY QOIDALAR
1. Talabalar bilimini baholash 5 baholik tizimda amalga oshiriladi.

2. Yakuniy nazorat, Fizika matematika fakulteti fakultet dekani tomonidan ishlab chiqilgan (o’quv ishlari bo’yicha prorektor tasdiqlagan) Yakuniy nazorat turlarini o’tkazish jadvaliga muvofiq o’tkaziladi.

3. Yakuniy nazorat turini o’tkazish va mazkur nazorat turi bo’yicha talabaning bilimini baholash o’quv mashg’ulotlarini olib bormagan professor-o’qituvchi tomonidan amalga oshiriladi.

Tegishli fan bo’yicha o’quv mashg’ulotlarini olib borgan professor-o’qituvchi yakuniy nazorat turini o’tkazishda ishtirok etishi taqiqlanadi.

4. Agar ta`lim sifatini nazorat qilish bo’limi tomonidan nazorat turlarini o’tkazilish tartibi buzilganligi aniqlangan hollarda, o’tkazilgan nazorat turlarining natijalari bekor qilinishi hamda tegishli nazorat turi qaytadan o’tkazilishi mumkin.

5. Talaba tegishli fan bo’yicha yakuniy nazorat turi o’tkaziladigan muddatga qadar oraliq nazorat turini topshirgan bo’lishlari shart.

6. Oraliq nazorat turini topshirmagan, shuningdek ushbu nazorat turi bo’yicha «2» (qoniqarsiz) baho bilan baholangan talaba yakuniy nazorat turiga kiritilmaydi.

Yakuniy nazorat turiga kirmagan yoki kiritilmagan, shuningdek ushbu nazorat turi bo’yicha «2» (qoniqarsiz) baho bilan baholangan talaba akademik qarzdor hisoblanadi.

7. Talaba uzrli sabablarga ko’ra oraliq va (yoki) yakuniy nazorat turiga kirmagan taqdirda ushbu talabaga tegishli nazorat turini qayta topshirishga fakultet dekanining farmoyishi asosida ruxsat beriladi.

8. Talaba oraliq va (yoki) yakuniy nazorat turini birinchi marta qayta topshirishdan o’ta olmagan taqdirda, fakultet dekani tomonidan komissiya tuziladi. Komissiya tarkibi tegishli fan bo’yicha professor-o’qituvchi va soha mutaxassislari orasidan shakllantiriladi.

Ikkinchi marta oraliq va (yoki) yakuniy nazorat turini o’tkazish va talabani baholash mazkur komissiya tomonidan amalga oshiriladi.

9. Berilgan muddat davomida mavjud bo’lgan qarzdorlikni topshira olmagan talaba bo’yicha fakultet dekani bildirgi bilan oliy ta`lim muassasasi rektorini (boshlig’ini, filial direktorini) xabardor qiladi va ushbu talaba rektor (boshliq, filial direktori) buyrug’i asosida kursdan qoldiriladi.

10. Talaba baholash natijasidan norozi bo’lgan taqdirda, baholash natijasi e`lon qilingan vaqtdan boshlab 24 soat davomida apellyatsiya berishi mumkin. Talaba tomonidan berilgan apellyatsiya fakultet dekani tomonidan tashkil etiladigan Apellyatsiya komissiyasi tomonidan 2 kun ichida ko’rib chiqiladi. Talabaning apellyatsiyasini ko’rib chiqishda talaba ishtirok etish huquqiga ega. Apellyatsiya komissiyasi talabaning apellyatsiyasini ko’rib chiqib, uning natijasi bo’yicha ushbu semestrda fanni o’zlashtirgani yoki o’zlashtira olmagani ko’rsatilib qaror qabul qiladi, qarorni fakultet dekani va talabaga Yetkazilishini ta`minlaydi.

11. Nazorat turi bo’yicha talabaning bilimi «3» (qoniqarli) yoki «4» (yaxshi) yoxud «5» (a`lo) baho bilan baholanganda, nazorat turini qayta topshirishga yo’l qo’yilmaydi.

Aхbоrоt-tехnik qurоllar.

Mazkur fanni o`qitish jarayonida ta’limning zamоnaviy mеtоdlari, pеdagоgik va aхbоrоt-kоmmunikatsiya tехnоlоgiyalari qo`llanishi nazarda tutilgan.

- fanning barcha ma’ruzalari zamоnaviy kоmpyutеr tехnоlоgiyalari yordamida prеzеntatsiоn va elеktrоn-didaktik tехnоlоgiyalardan;

- labоratоriya mashg`ulоtlarini bajarish davоmida yangi kоmpyutеr qurilmalaridan kеng fоydalaniladi.

- amaliy mashg`ulоtlarni o`tish davоmida multimеdia tехnоlоgiyalaridan kеng fоydalanish, amaliy mashg`ulоtlarning barcha mavzularida aqliy хujum, guruхli fikrlash pеdagоgik tехnоlоgiyalaridan fоydalanish ko`zda tutiladi.

Foydalaniladigan adabiyotlar ro‘yxati

Asosiy adabiyotlar:

1. 
   M.Aripov, M.Muhammadiyev. Informatika, informasion texnologiyalar. Darslik. T.: TDYuI, 2004 y.
   
2. 
   С.С.Ғуломов ва бошқалар. Ахботор тизимлари ва технологиялари. Дарслик. Тошкент, “Шарқ”, 2000 й.
   
3. 
   M.Mamarajabov, S.Tursunov. Kompyuter grafikasi va Web-dizayn. Darslik. T.: “Cho‘lpon”, 2013 y.
   
4. 
   U.Yuldashev, M.Mamarajabov, S.Tursunov. Pedagogik Web-dizayn. O‘quv qo‘llanma. T.: “Voris”, 2013 y.
   
5. 
   M.Aripov, M.Fayziyeva, S.Dottayev. Web texnologiyalar. O‘quv qo‘llanma. T.: “Faylasuflar jamiyati”, 2013 y.
   
6. 
   B.Mo`minov. Informatika. O‘quv qo‘llanma. T.: “Tafakkur-boʻstoni”, 2014 y.
   
7. 
   T.Rixsiboev, X.Rixsiboeva, S.Tursunov. Kompuyter grafikasi. Darslik. Toshkent: “Tafakkur qanoti”, 2018.-304b.
   

Qo‘shimcha adabiyotlar

8. Мирзиёев Шавкат Миромонович. Эркин ва фаровон, демократик Ўзбекистон давлатини биргаликда барпо этамиз. Ўзбекистон Республикаси Президенти лавозимига киришиш тантанали маросимига бағишланган Олий Мажлис палаталарининг қўшма мажлисидаги нутқ / Ш.М. Мирзиёев. –  Тошкент : Ўзбекистон, 2016. - 56 б.

9. Ўзбекистон Республикаси Президентининг Фармони. Ўзбекистон республикасини янада ривожлантириш бўйича ҳаракатлар стратегияси тўғрисида. (Ўзбекистон Республикаси қонун ҳужжатлари тўплами, 2017 й., 6-сон, 70-модда)

10. Stuart Gray. Information Technology in a Global Society for the IB Diploma: Black and White Edition. “CreateSpace Independent Publishing Platform”. December 20, 2011 y.

11. Компьютерные сети. Учебный курс: Официалъное пособие. Microsoft для самостоятелъной подготовки. Пер. С. Англ. - -е изд., испр. и доп. –М; «Русская редакция», 1999 г.

12. Симонович С, Эвсеев Г, Алексеев А. Специальная информатика. Учебное пособие – М.: Аст-Пресс: Inforkom-Press, 1999 г.

13. Рахимбаева М.Д.ва б.қ. Патент DGU08240- “Ахборот технологияларини ўрганиш бўйича электрон қўлланма” учун ЭХМ дастур. Ўзбекистон республикаси ЭХМ учун дастурлар реестридан 22.05.20 йилда рўйхатдан ўтган.

14. Рахимбаева М.Д.ва б.қ. Патент DGU0824-«Тажриба машғулотларида Corel Draw ўрганиш” электрон ўқув қўлланма учун ЭХМ дастури. Ўзбекистон республикаси ЭХМ учун дастурлар реестридан 22.05.20 йилда рўйхатдан ўтган.

Internet saytlari

13. 
    www.tdpu.uz – Nizomiy nomidagi TDPU rasmiy sayti
    
14. 
    www.ziyonet.uz – ZiyoNet axborot ta’lim portali
    
15. 
    www.edu.uz – O‘zbekiston Respublikasi Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi portali
    
16. 
    http://www.ctc.msiu.ru/materials/Book1,2/index1.html
    
17. 
    http://www.ctc.msiu.ru/materials/CS_Book/A5_book.tgz