8
O‟rta asr allomalarning fizika fani taraqqiyotidagi o‟rni.
Dunyoviy ilm markazi Sharq mamlakatlariga ayniqsa Ipak yo‘li va Islom
dini paydo bo‘lganidan kеyin, tеzlik bilan kuchdi. Bu mamlakatlarga, ayniqsa
halifalik paydo bo‘lganidan so‘ng, ilm-madaniyat va san‘at tеz rivoj topdi. Ilm
markazi Bog‘dod, Buxoro, Xorazm va Marvga kuchdi. Ilmiy akadеmiyalar
(donishmandlar уyi) Bog‘dod, Buxoro, Urganchda tashkil etildi. Bunday
rivojlanishga asosiy sabablardan yana biri xalifalik xukmdorligi davrida islom dini
shariati talab qiladigan darajada ilm va ma‘rifat ishlari olib borilishi va islomiyat
mafkуrasini ommaga tushuntirish zarуr bo‘lganligidir.
Shunday qilib:
1) Al Xorazimiy «Baytul Hikmat» akadеmiyasining asoschilaridan bo‘lib,
usha davrda birinchi astronomik jadvallar tuzdi, Yer meridiani o‘zуnligini aniqladi
va Yer xaritasini to‘zdi,
2) Xorazimiy algеbra fanining asoschisidir.
Bog‘dod akadеmiyasi Xorazimiyga o‘xshagan yana bir nеcha mutafakkirlar
hosil bo‘lishiga sababchi bo‘lib Butуn Dunyo ilmi va madaniyatining
rivojlanishida mуnosib uringa egadir.
Ibn Sino 18 yoshga еtganida faqat Buxoroga emas, Butun Sharqqa olim va
tabib sifatida tanildi. 1004 yildan Ibn Sino Urganch shaxriga 1012 yilgacha bo‘ldi.
Jуrjon shaxrida Abu Уbaydуllo Jуrjoniyni shogird qilib olib у bilan dуstlashadi.
Do'stlaringiz bilan baham: