O’zbеkistоn rеspuplikаsi оliy vа o’rtа mахsus tа’limi vazirligi

(a*f
1
 – b*f
2
)*0,0028*100 
 X=-------------------------------------; 
H 
Bunda: 
x - o‟g‟it tarkibidagi azot miqdori, foiz hisobida; 
a - yig‟gich kolbadagi 0,2n H
2
SO
4
miqdori, ml hisobida; 
f
1
- va f
2
- kislota va ishqor tuzatmasi 
0,0028 g 1 ml 0,2n N
2
SO
4
ga to‟g‟ri keladigan azot miqdori; 
100 – foizga aylantirish ko‟paytmasi; 
N - 25 ml eritmadagi o‟g‟itning massasi, bunda: 
4 g - 250 ml
x - 25 ml
yoki 2 g o‟g‟it olingan bo‟lsa, u holda: 
2 g - 250 ml 
x - 25 ml
25 x 2 
x=--------------=0,2 g 
250 
25 x 4 
x=-------------=0,4 g 
250 
Nazorat savollari 
1. 
Selitra tarkibidagi azotning miqdori 
2. 
Ishqoriy muhit aralashmasi va Devard usuli haqida tushuncha bering 
3. 
O‟simliklar oziqlanishida selitraning ahamiyati 
8-mashg‟ulot.GO‟NG TARKIBIDAGI N,P,K MIQDORINI ANIQLASh. 
Tajribaning maqsadi. Go‟ng, go‟ng sharbati, xo‟jalik va sanoat chiqindilari, 
qushlar chiqindisi, ipak qurti chiqindisi kul va shunga o‟xshashlar organik 
o‟g‟itlardir. Organik o‟g‟itlar tarkibida azot, fosfor, kaliy, mikro-elementlar va suv 
bo‟ladi hamda ular har hil nisbatda uchraydi. Organik o‟g‟itlar tuproqning biologik
faoliyatini tezlashtiradi, tuproq strukturasini yaxshilaydi, tuproqdagi oziq 
elementlarni o‟simlik o‟zlashtirishini yaxshilaydi. Shuning uchun organik 
o‟g‟itlardan to‟g‟ri foydalanish, ularni saqlash yo‟llarini o‟rganish va ular tarkibidagi 
oziq elementlarni aniqlash katta ahamiyatga ega. 

---

81 
 
Kerakli reaktivlar, asbob uskunalar va jixozlar: Fenolsulfat kislota, ruh 
qirindisi yoki kukuni, simob metali, selen (yoki SiO
4
* 5N2O), fenolftalein, o‟yuvchi 
natriyning 30% li eritmasi, sulfat kislotaning 0,1n eritmasi, indikator- kongo qizil 
yoki metil qizil yoki metiloranj, Nessler reaktivi, o‟yuvchi natriyning 0,1n eritmasi, 
distillangan suv. 
Texnik tarozi va uning toshlari, go‟ng, filtir va lakmus qog‟oz, Kyeldal kolbasi va 
konussimon kolbalar (250-300 ml), chinni kosacha yoki shisha yoki pergament 
qog‟oz, silindr, byuretka.