O'zbekiston tarixi

partiyaning obro„sini deb uni jazodan olib qoldi»
1
.
1
 Rashidov A. «Akam haqida». - Т.: Fan, 1992, 10-11-betlar. 
680

---

Rafiq Nishonov vaziyatga qarab ish tutadigan, aytgan gapidan 
xohlagan 
paytda 
tonadigan 
illatlari 
bilan 
Sh.Rashidovni 
goh 
baynalmilalchi, goh millatchi qilib ko„rsatar edi: «Rashidovning 
millatchilik tuyg„usidan kelib chiqib, Temur kabi o„tmish qonxo„r 
bosqinchilami ulugiashtirgani ayniqsa menga yoqmas edi. Esimda bor, bu 
masalada Rashidov bilan qattiq tortishib qolib, o„zimning pozitsiyamni 
Markazkomning byurosida himoya qilishga harakat qildim. Rashidovning 
g„ayri-qonuniy xatti-harakati haqida KPSS Markaziy Qo„mitasini 
xabardor qilishni lozim topdim»
1
.
Rafiq Nishonovning Sharof Rashidov sha‟niga, 0„zbekiston sha‟niga 
tinimsiz tosh otishi va bo„htonlar yog„dirishi o„z vaqtida mamlakat 
jamoatchiligining qonuniy noroziligiga sabab bo„lgan edi va qattiq 
qoralangan edi. A.Husanov, R.Ahmedov, Yu.Nabiyev, M.Sherg„oziyev, 
M.Sayfiddinovalar «Xalq so„zi» ro„znomasiga yozgan nomalarida: «Axir 
0„zbekistonga Rashidovning qilgan mehnatini, ma‟rifatini hali hech kim 
qilgani yo„q-ku! Kim bundan ko„z yumsa ko„r boiadi. Nishonov esa 
o„zining aybini yuvish uchun, yopish uchun osilgani Rashidov, 
0„zbekiston boiib qoldi. Mingta Nishonovni jam qilsa bitta Rashidov 
chiqmaydi-ku!»
2
, degan edilar.
Rafiq Nishonov 80-yillarda sovetlar tomonidan 0„zbekistonda 
ataylab amalga oshirilgan qatag„onli kunlaming bevosita tashkilotchisi, 
Gdlyan va Ivanovlar singari tergovchilaming g„oyaviy ilhomchisi edi. U 
80 - yillarda 58 mingdan ortiq rahbar xodimlami ishdan olganligi bilan 
ko„krak kerib maqtangan edi. «Qayta qurish» yillarida Sovet hukumati va 
Kommunistik partiyaning 0„zbekistonda olib borgan dahshatli va qonli 
mustamlakachilik siyosati mamlakatda xalq ommasining milliy ongi, 
milliy vijdonining uyg„onishiga va milliy harakatning kuchli toiqiniga 
sabab boigan omillardandir. Bu harakat asosan 1988-yildan e‟tiboran 
kuchaydi va asosan o„zbek tiliga davlat tili maqomi berish, 0„zbekiston 
milliy davlat mustaqilligiga erishish kabi masalalar atrofida olib borildi.
0„zbekistonda «Qayta qurish sharofati» tufayli avj olib ketgan 
demokratik va milliy ozodlik harakatining bir-biridan keskin farq qiluvchi 
ikki tomoni xususida gapirmaslik mumkin emas.