O’zbekiston yer osti boyliklari bilan xaqli ravishda faxirlanadi bu yerda Mendeleyev davriy sistemasidagi deyarli barcha elementlar topilgan

Kuydirish shixta yoki boyitmali kuydirish: Tarkibida mis kam bo‘lgan dastlabki moddalarni iste’mol qiladigan, bir qator zavodlarda qo‘llaniladi. Olmaliq sharoitida boyitmada misni miqdori borgan sari kamayib borayapti. shuning uchun uni birinchi pog‘onada kuydirish ishlab chiqish samaradorligini oshirish mumkin.

Dastlabki pog‘onada boyitmani kuydirish, mis miqdori yuqoriroq bo‘lgan ogarokni olish, misi ko‘proq bo‘lgan shteyn va sulfat kislotasi olishi mumkin bo‘lgan texnologik gazlarni olishga imkon yaratadi.
Kuydirish davomida oksid yoki sulfat quyidagi yakunlovchi reaksiyalar orqali o‘tadi:
MeS +1,5O₂ =MeO +SO₂(2.1)
2SO₂ +O =2SO₃(2.2)
MeO +SO₃=MeSo₄(2.3)
Birinchi reaksiya deyarlik bir tomonlama oqib o‘tadi. Ikkinchi reaksiya uchun:
Kr=r²So₃ /Rso₂ * Ro (2.4)
Rso₃=R So₂ Kr*R (2.5)
Kuydirish uchun eng mos dastgox - bu qaynovchi qatlamli (KS) pechidir. Kuydirish xarorati 650-750⁰C (sulfatlash) va 850-1050⁰C (oksidlanish).
Kuydirish jarayonlari AQSH, Yaponiya va boshqa davlatlarda keng tarqalgan. Sulfatli kuydirishda misni 94-98% suvda eriydigan birikmalarga o‘tadi, qaysilardan elektroliz orqali erkin holatda ajratib olinadi. Olmaliq sharoitida kuydirish jarayonini qo‘llash rejalashtirilmagan shixta yuklanadi.
Yallig‘ pechda katta xajmda organik uglerod yoqilg’i ishlatiladi. Bu jarayonda ajralib chiqqan issiqlikni ta’sirida, pechni ishchi xajmi va vannasida turli fizik - kimyoviy o‘zgarishlar oqib o‘tadi: namni parlanishi, shixtani isishi va erishi, kimyoviy o‘zgarishdar va shixta komponentlarni bir-biri reaksiyaga kirishi, shteyn va shlakni paydo bo‘lishi, gaz fazasini shixta va eritma bilan o‘zaro ta’siri va nihoyat qattiq, suyuq va gaz fazalarni pechni futerovkasi bilan.
Namlik shixtani yuklashda ko‘proq suv bog‘lari parlanadi va oltingugurt birikmalari bilan sulfat kislotali bug‘larni payda bo‘lishiga sabab bo‘ladi. Moddalarning parchalanishi ham jarayonning birinchi daqiqalarida o‘tadi. Bu jarayonlar batafsil keyingi bo‘limlarda ko‘rib chiqiladi.