Oʻzbekistonda Bitum materiallarini ishlab chiqarish sanoati

Qoldiq bitum ishlab chiqarish parafin-naftenik uglevodorodlar tarkibining sezilarli darajada kamayishi bilan tavsiflanadi, bu ularning bir xil guruhdagi boshqa moddalarga nisbatan yuqori uchuvchanligi bilan bog'liq. Bitum tarkibidagi parafin-naftenik uglevodorodlar miqdorini kamaytirish va qoldiqlarning distillash haroratini pasaytirish uchun o'ta qizdirilgan bug' kerak. Bu yuqori yumshatilish nuqtasi bo'lgan qoldiq bitumni olish imkonini beradi.

Ammo bu yondashuv qo'shimcha xarajatlar va asbob-uskunalar ishlab chiqarilgan materiallarning korroziyasi mavjudligida ifodalangan ma'lum kamchiliklarga ega.

Bu muqobil usulning paydo bo'lishiga olib keldi, ya'ni yoqilg'i moyining "quruq" vakuum distillashi deb ataladi, bu vakuum yaratish uchun yuqori samarali tizimlarni talab qiladi. Umuman olganda, vakuum texnologiyalari mavjud yaxshi istiqbollar qoldiq bitum ishlab chiqarishda, chunki ular neftni chuqurroq qayta ishlashga imkon beradi.

Asfalt-qatronli moddalar ko'p bo'lgan yuqori qatronli og'ir nordon moy qoldiq bitum olish uchun xom ashyo sifatida xizmat qilishi mumkin.

Vakuumli distillash jarayonida dvigatel yoqilg'isini olish uchun dastlabki bosqichda neftdan distillangan fraktsiyalarni olish juda muhimdir. Ushbu jarayonning qo'shimcha mahsuloti bo'lgan smola, keyinchalik bitum ishlab chiqarishda xom ashyo sifatida ishlatilishi mumkin.

Qoldiq bitumni olish jarayonlari yordamida refrakter bitumning chiqarilishini ta'minlash juda qiyin, bu muhim kamchilikdir.

Bitumning Jahonda ishlab chiqarishi

• 
  Bitum va bitumli materiallarga bo'lgan talab yo'l qurilishi uchun mablag'lar hisobidan ta'minlanadi. Bunga, shuningdek, muqobil yo'l qoplamalarining iqtisodiyoti, yangi turdagi yo'l qoplamalaridan foydalanish imkoniyati, neft narxi va materialni tashish imkoniyati kabi omillarning uyg'unligi ta'sir qiladi. Ta'minotga asosan qayta ishlangan neft hajmi ta'sir qiladi.
  

Bugungi kunga kelib, jahon bitum bozori yiliga 100 million tonnani tashkil etadi, shundan uchdan bir qismi Osiyo-Tinch okeani mintaqasi mamlakatlariga, uchdan bir qismi Shimoliy Amerikaga to'g'ri keladi.