O‘zbekistonda maktabgacha ta’limni rivojlantirishning ijtimoiy-huquqiy asoslari asosidagi tajriba va sinov faoliyati natijalari
Download 13.69 Kb.
|
tajriba haqida tushuncha
“O‘zbekistonda maktabgacha ta’limni rivojlantirishning ijtimoiy-huquqiy asoslari asosidagi tajriba va sinov faoliyati natijalari”. O‘zbekistonda Maktabgacha ta’limni rivojlantirishda tajriba va sinov faoliyatini amalga oshirish hal qiluvchi o‘rin tutadi. Bu tadbirlar innovatsion ta’lim yondashuvlari samaradorligini baholash va ta’lim sifatini oshirish bo‘yicha dalillarga asoslangan qarorlar qabul qilish imkonini beradi. Bunday tadbirlar natijasida olingan natijalar ta’lim siyosati va amaliyotini takomillashtirishga xizmat qilmoqda. Tajriba va sinov faoliyati natijasida bir qancha muhim natijalarga erishildi. Birinchidan, o‘qitishning yangi uslub va yondashuvlarini joriy etish tarbiyalanuvchilarning bilim olish natijalarini oshirishga olib keldi. Loyiha asosida o‘qitish, interfaol o‘qitish usullari va texnologiya integratsiyasi kabi innovatsion yondashuvlar sinovdan o‘tgan va talabalarning o‘quv yutuqlarini oshirishda samarali ekanligi isbotlangan. Ikkinchidan, eksperimental faoliyatni amalga oshirish mavjud o'quv rejasi va o'qitish amaliyotining kuchli va zaif tomonlarini aniqlashga yordam berdi. Tajriba loyihalari va tajribalarini o‘tkazish orqali takomillashtirish talab qilinadigan sohalarni aniqlash va ushbu muammolarni hal qilish uchun maqsadli tadbirlarni ishlab chiqish mumkin bo‘ldi. Bundan tashqari, eksperimental va test sinovlari o'quv materiallari va resurslarini ishlab chiqishga yordam berdi. Darsliklar, o‘quv-metodik qo‘llanmalar va raqamli resurslarni baholash orqali noaniqliklarni aniqlash va bartaraf etish, mazmunini yangilash, zamonaviy ta’lim standartlariga mos kelishini ta’minlash mumkin bo‘ldi. Bundan tashqari, tajriba va sinov faoliyati natijalari ta'lim sohasidagi siyosatni ishlab chiqish va qarorlar qabul qilish uchun asos bo'lib xizmat qildi. Ushbu tadbirlardan to'plangan ma'lumotlar va dalillar ta'lim siyosati, yo'riqnomalari va qoidalarini ishlab chiqish, ta'lim tizimining o'quvchilar va jamiyatning o'zgaruvchan ehtiyojlariga javob berishini ta'minlaydi. Umuman olganda, tajriba-sinov faoliyati natijalari O‘zbekistonda Maktabgacha ta’limning rivojlanishiga ijobiy ta’sir ko‘rsatdi. Dalillarga asoslangan amaliyotni targ‘ib qilish, o‘qitish usullarini takomillashtirish va ta’lim siyosatini takomillashtirish orqali bu tadbirlar ta’lim tizimini yuksaltirish va o‘quvchilar salohiyatini ro‘yobga chiqarishga xizmat qildi. O'zbekiston maktabgacha ta'limni rivojlantirishning ijtimoiy-huquqiy asoslari yuzasidan tajriba sinov ishlari natijalari o'quvchilarning ta'lim jarayonida o'tkazilgan sinovlardan kelib chiqadi. Ular o'quvchilarning o'zlashtirilgan bilimlarini oshirish, o'rganish qobiliyatlarini rivojlantirish va ta'limning sifatini yuqori darajaga oshirishga xizmat qiladi. Tajriba sinovlari natijalari o'quvchilar, o'qituvchilar, o'quv dasturlarini ishlab chiqish va tahrirlash bo'yicha ilmiy jihatdan yaxshi ko'rib chiqiladi. Ular tahlil va taqqoslash jarayonlarini olib chiqadi, o'quvchilarning ma'lumotlari va tushunchalari bilan bog'liq holatlarni aniqlaydi va o'quv jarayonini yanada sifatli qilishga yo'naltiradi. Tajriba sinovlarining natijalari o'quv dasturlarining tuzilishi va tashkil etilishi bo'yicha ham muhimdir. Ular o'quvchilarning o'zlashtirish va tushunish darajasini, bilimlarini oshirish va mustaqil fikrlash qobiliyatlarini baholash imkonini beradi. Shuningdek, sinovlar natijalariga asoslanib o'quvchilarga o'zlarining o'qish yo'nalishini va loyihalarni tanlashga yo'naltirishda foydalaniladi. Tajriba sinovlari natijalari asosida ta'lim tizimida huquqiy va ijtimoiy o'zgarishlarni amalga oshirish hamda resurslarni yo'nalishlantirishga qaratiladigan qarorlar olinadi. Ular ta'lim sohasidagi muammolar va talabalar bilan bog'liq masalalar yechishda yordam beradi va ta'lim siyosatini shakllantirishda o'z-o'zini namoyon qiladi. Tajriba sinovlari natijalari o'quv jarayonini yanada sifatli va samarador qilishga xizmat qiladi. Ular o'quvchilar va o'qituvchilar uchun o'quv jarayonini yangilash, innovatsion usullarni ishlatish, bilimlarni amalda mustahkamlash va o'quvchilarning yuqori darajadagi ma'lumotlarga ega bo'lishiga imkon beradi. Umumiy hisobda, tajriba sinovlari natijalari o'zbekiston maktabgacha ta'limining ijtimoiy-huquqiy asoslari yuzasidan o'quvchilarning ta'lim jarayonida yaratilayotgan o'zgarishlarning natijaviy tajribalaridir. Ular ta'lim sohasidagi muammolar va talabalar bilan bog'liq masalalar yechishda yordam beradi va ta'lim siyosatini shakllantirishda muhim ahamiyatga ega bo'ladi. O'zbekiston maktabgacha ta'limni rivojlantirishning ijtimoiy-huquqiy asoslari yuzasidagi tajriba sinov ishlarining natijalari o'quvchilar, o'qituvchilar, va ta'lim tizimining o'sishiga va rivojlanishiga oid ma'lumotlarni ta'minlaydi. Tajriba sinov ishlarining natijalari, o'quvchilarning bilim va ko'nikmalari, o'zlashtirish darajalari va o'rganish qobiliyatlarini oshirishga yo'l qo'yadi. Ular o'quvchilarning o'z bilimlarini amalga oshirish, g'oya yaratish, muammolarni yechish, ishbilarmonlikni rivojlantirish va ijtimoiy muhitda ishlashga tayyorgarliklarini oshirish imkoniyatini beradi. Tajriba sinovlari natijalari, o'quv dasturlarini, o'quvchilar va o'qituvchilar bilimlarini oshirish, o'rganish jarayonlarini samarali hollantirish, o'qitish usullarini va texnikalarini yangilashga asos bo'ladi. Ular o'quvchilar va o'qituvchilar o'rtasidagi hamkorlikni rivojlantiradi va yangi o'quvchilarni mustaqil o'rganishga yo'naltirish imkonini beradi. Tajriba sinov ishlarining natijalari ta'lim tizimini huquqiy va ijtimoiy o'zgarishlarga oid qarorlar olishga asos bo'ladi. Ular ta'lim sohasidagi muammolarni aniqlash, resurslarni yo'nalishlantirish, tanlov jarayonini takomillashtirish, ta'lim sifatini oshirish, yoshlar o'rtasidagi tashkilot va hamkorlikni rivojlantirishning keng imkoniyatlarini ta'minlashga yordam beradi. Tajriba sinov ishlarining natijalari shuningdek, ta'lim tizimining barcha taraflariga, masalan, o'qituvchilarga, o'quvchilarga va ota-onalarga ta'lim sohasidagi muammolarni yechish, ta'lim sifatini baholash, yangi dasturlarni ishlab chiqish, ma'lumotlarni rivojlantirish va ta'limni innovatsion yo'nalishlarda rivojlantirish imkonini beradi. Jamiyatga ta'sir ko'rsatadigan ijtimoiy-huquqiy asoslar asosida olib boriladigan tajriba sinov ishlarining natijalari o'zbekiston maktabgacha ta'limining rivojlanishini muvaffaqiyatli ta'minlashda muhim ahamiyatga ega bo'ladi. O‘zbekistonda boshlang‘ich ta’limni rivojlantirishning ijtimoiy-huquqiy asoslariga asoslangan tajriba-sinov ishlarining natijalari quyidagicha: Boshlang‘ich ta’lim bosqichini takomillashtirish: O‘tgan yillar davomida ta’limning ushbu bosqichini takomillashtirish, boshlang‘ich ta’lim muassasalarining infratuzilmasini yuksaltirish, moddiy-texnika bazasini zamon talablariga moslashtirishga jiddiy e’tibor qaratilmoqda. Davlatimiz rahbarining 2017-yil 30-sentabrdagi “O‘zbekiston Respublikasi Xalq ta’limi vazirligi faoliyatini tashkil etish to‘g‘risida”gi qarori qabul qilinganidan buyon ta’lim tizimining quyi bosqichiga e’tibor yanada kuchaytirildi. Natijada farzandlarimizning boshlang‘ich ta’limga ega bo‘lish darajasi ancha yaxshilandi. Olti yoshli bolalarni maktabga tayyorlash tizimi yo‘lga qo‘yilib, bu maqsadda byudjetdan 130 milliard so‘m ajratilgan, jumladan, ixtisoslashtirilgan boshlang‘ich ta’lim muassasalari ham jalb etilgan. Bu sa’y-harakatlarda farzandlarimizga boshlang‘ich ta’lim berish tizimini takomillashtirish bilan bog‘liq istiqbolli maqsadlar o‘z ifodasini topgan. Pedagogik kadrlar tayyorlash innovatsion klasteri doirasidagi innovatsiyalar: Pedagogik kadrlar tayyorlash innovatsion klasteri doirasida Chirchiq davlat pedagogika institutida boshlang‘ich ta’lim muassasalari faoliyatini o‘rganish va mavjud kamchiliklarni bartaraf etish maqsadida “Modulli boshlang‘ich ta’lim laboratoriyasi” faoliyati amalga oshirildi. . Mazkur yo‘nalishlarda institut professor-o‘qituvchilari talaba-yoshlar bilan hamkorlikda muayyan masalalarning yechimini ko‘rsatuvchi ilmiy loyihalar asosida ilmiy izlanishlar olib bormoqda. Ayni paytda ushbu tajriba maydonlarida uchta loyiha amalga oshirilmoqda. Bundan ko‘zlangan maqsad institutning ilmiy salohiyati va boshlang‘ich ta’lim muassasalari pedagoglarining amaliy tajribasini uyg‘unlashtirib, ijobiy natijalarga erishishdan iborat. Masaru Ibukaning “Uchdan keyin” kitobiga muhim manba sifatida murojaat qilish: Shu nuqtai nazardan, Masaru Ibukaning “Uchdan keyin” kitobining eng muhim ta’lim manbalaridan biri sifatidagi ahamiyatini alohida ta’kidlamoqchiman. Kitob barcha ota-onalar va boshlang'ich o'qituvchilar uchun tavsiya etiladi. Muallifning fikriga ko'ra, bolalar o'yin davomida bilimlarni o'zlashtira oladilar, bu esa kattalar uchun qiyin bo'lishi mumkin. Asosiysi, ta'limni o'z vaqtida boshlashdir. Oxirgi tadqiqotlar inson aql-zakovatining ulkan salohiyatini va erta ta'lim va tarbiyaning ijobiy ta'sirini ko'rsatdi. Bu borada Modulli boshlang‘ich ta’lim laboratoriyalarida amalga oshirilayotgan loyihalar bolalarning ma’naviy kamoloti va imkoniyatlari bilan chambarchas bog‘liq bo‘lib, bizni ushbu tadqiqotlar natijalariga yanada yaqinlashtiradi. Bu mavzuni bevosita kuzatish va tekshirish imkonini beradi. Download 13.69 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
ma'muriyatiga murojaat qiling