O’zbekistonni energetik imkoniyatlari va Dunyoda va Respublikada elektr energetika o’zlashtirish istiqbollari

«Stone City Energy» kompaniyasi bilan 
hamkorlikda Surxondaryo viloyatining Angor tumanida umumiy quvvati 1500 - 
1600 MVt ga teng issiqlik elektr stantsiyasini qurish bo‘yicha kelishuvga erishilgan.
Joriy yilning avgust oyida Navoiy viloyatida quvvati 100 MVt bo‘lgan 
birinchi yirik Quyosh foto elektr stantsiyasi ishga tushirildi. Shuningdek joriy yil 
yakuniga qadar Samarqand viloyatida quvvati 100 MVt bo‘lgan, respublikada 
ikkinchi yirik quyosh foto elektr stantsiyasi ishga tushiriladi. Ushbu stantsiyalar 
O‘zbekiston tarixida birinchi yirik hajmdagi quyosh foto elektr stantsiyalari 
hisoblanadi hamda umumiy quvvati 1800 MVt ga teng bo‘lgan issiqlik va quyosh 

---

elektr stantsiyalari ishga tushiriladi. Bir yilda bu kabi yirik hajmdagi quvvatlar avval 
ishga tushirilmagan.
 
Hozirgi kunda Surxondaryo viloyatining barcha isteэmolchilari to‘liq elektr 
energiyasi bilan ta’minlangan bo‘lib, elektr energiyasi iste’moli yoz va qish 
fasllarida bir sutkalik iste’mol 11,5-11,8 mln. kVt∙soat va ertalabki-kechki maksimal 
yuklama soatlarida ulangan quvvat 530-600 MVt ni tashkil qiladi. Bahor va kuz 
fasllarida esa bir sutkalik iste’mol 7,5-8,5 mln. kVt∙soat va ertalabki-kechki 
maksimal yuklama soatlarida ulangan quvvat 400-430 MVt ni tashkil qiladi. 
Iste’mol qilinayotgan elektr energiyasining 40-45% qismi qishloq xo‘jaligi, ya'ni 
yirik nasos stantsiyalari hamda kichik quvvatli dala sug‘orish nasoslari orqali 
iste’mol qilinib, aholining iste’moli jami iste’molning 30-35% ini tashkil qilsa, 
sanoat korxonalar ulushiga 10-15 % hamda qolgan boshqa iste’molchilarga 5-10 % 
to‘g‘ri keladi.
Hozirgi kunda Surxondaryo viloyati bo‘yicha yilning yoz-kuz-bahor fasllarida 
elektr energiyasi To‘palang GES (GES-34 va GES-43) hamda Zarchob-1, Zarchob-
2 lardan tashkil topuvchi kaskadlarida ishlab chiqarilib, energosistemaga uzatilib 
kelinmoqda va ushbu elektr energiya bir sutkada o‘rtacha 150 ming kVt⸱soat dan 
220 ming kVt∙soat ni tashkil qilmoqda. Gidroelektrstantsiyalarda ishlab 
chiqarilayotgan elektr energiyasi tan narxi arzon hamda ekologik toza mahsulot 
ekanligi tufayli hozirgi kunda muhtaram Yurtboshimizning tashabbuslari bilan 
To‘palang gidroelektrstantsiyasining kaskadlari qurilishiga start berilgan va hozirgi 
kunda ushbu GES kaskadlari jadallik bilan qurilishi davom ettirilmoqda. Yangidan 
barpo etilayotgan 25 MVt quvvatli «Mizot», 50 MVt quvvatli «Kishtut» hamda 
yangi loyihalashtirilayotgan Pskom" GES lar shular jumlasidandir.